The website uses cookies. These are text data saved by the browser on the user's device. They are used for the proper functioning of the website, collecting statistical information about visitors and operating facilities for logged in users. By using the website, you consent to the use of cookies. The cookie settings can be changed in your browser. If you do not change these settings, you accept the cookies used on the website.

Show/Hide the side panel
×
  • Description
  • Notes
  • ID: D 28
  • Title: [Obywatel poznański Wojciech Gerlin oraz władze Poznania, na polecenie króla Polski, Kazimierza Jagiellończyka, zobowiązują się w związku z powstałym zatargiem, do zawarcia ugody pod karą 200 grzywien]
  • Copies: CD 685
  • Time and place of origin: 1450,02.20.
  • Physical description: 41x22 cm
  • Language: Łac., pol. (jeden wyraz)
  • Content: Burmistrzowie i rajcy miast królewskich: Gniezna, Kalisza, Kłecka, Kościana, Pobiedzisk i Pyzdr, zebrani na wyraźny rozkaz króla Kazimierza Jagiellończyka w poznańskim ratuszu, potwierdzają, że władze miejskie Poznania zawarły ugodę wieczystą z mieszczaninem poznańskim Wojciechem Gerlinem (byłym ławnikiem, rajcą, wójtem i burmistrzem), która kończy wszelkie gwałtowne i długotrwałe spory, kłótnie, zatargi i konflikty między magistratem i mieszkańcami miasta a tym ostatnim. Ugodę zawarto pod karą 200 grzywien płatnych w razie naruszenia jej postanowień w ten sposób, że połowa tej sumy przypadnie królowi z tytułu podatku publicznego, a drugą połowę dostaną tworzący kolegium sędziowie z wymienionych miast na własne potrzeby. Gdyby grzywnę musiał zapłacić Gerlin, a nie zechce zrobić tego dobrowolnie, poniesie stosowną karę nałożoną przez sędziów. W myśl ugody zobowiązany został przede wszystkim do niezwłocznego oddania urzędowo wszelkich posiadanych królewskich listów żelaznych i innych tzw. listów przysądnych, tak pergaminowych, jak i papierowych, wystawionych dla niego przez zmarłych królów Władysława Jagiełłę, Władysłąwa Warneńczyka i aktualnie panującego Kazimierza Jagiellończyka wraz z przywieszonymi do nich lub wyciśniętymi na nich pieczęciami, a także jakichkolwiek innych przechowywanych u siebie dokumentów: wymuszonych żądaniami od panów ziemskich w przedmiocie niniejszej sprawy, wyroków przeciwko miastu Poznaniowi i jego mieszkańcom oraz innych pism królewskich, które mogą w przyszłości jemu samemu przynieść korzyści, a miastu zaszkodzić. Gdyby nie zwrócił ich wszystkich, a coś sobie zatrzymał, sędziowie na mocy udzielonych przez króla pełnomocnictw dokumenty nieoddane aktem ugody unieważniają. Ponadto za wyrządzone miastu krzywdy winien Gerlin przeprosić rajców, wójta, ławników, przysiężnych i wszystkich mieszczan. Z kolei rajcy, wójt, ławnicy i przysiężni mają uznać go za prawego i uczciwego człowieka i obywatela, podobnie jak jego dzieci, rodzonego brata i wszystkich jego przyjaciół, którzy mu w czasie tego konfliktu doradzali, tak aby nie byli już nigdy narażeni na żadne konsekwencje prawne ani próby odwetu mające przypominać ich udział w konflikcie. Dalej, nie będzie już wolno Gerlinowi, zarówno osobiście, jak i przez kogoś innego, bezpośrednio lub pośrednio czy też jawnie lub skrycie skłócać z sobą rady miejskiej z przysiężnymi i komuną miejską, znieważać urzędujących i byłych członków Rady miejskiej, ani też przeszkadzać im w urzędowaniu. Przeciwnie, jego obowiązkiem jako człowieka prawego będzie dbanie z całych sił o interes, rozwój i dobre imię miasta, zgodnie z przysięgą złożoną przy przyjmowaniu prawa miejskiego. Ponadto pod karą 200 grzywien nie przyjmie już od króla żadnych listów żelaznych lub jakichkolwiek innych glejtów, a jeśli zechce osiedlić się gdzie indziej, poznański magistrat nie może odmówić mu wydania pism polecających (tzw. świadectwa dobrego prowadzenia się). W kwestii długów zaciągniętych przez Gerlina lub pieniędzy, które pożyczył innym, zobowiązano go do spłaty należności wyłącznie urzędowo, zgodnie z prawem miejskim, tak jak to czynią inni obywatele. I na koniec, mur, jakim otoczył on swój dom przekraczając jednocześnie granice posesji, ma pozostać nietknięty bez sprzeciwu i przeszkód ze strony Rady miejskiej. Dokument ugody wystawiono w trzech jednobrzmiących egzemplarzach: jeden dla władz miejskich Poznania, drugi dla Wojciecha Gerlina, a trzeci dla sześciu miast wymienionych w dokumencie, opieczętowanych każdorazowo pieczęciami ich wszystkich.
  • Subject keywords:
    • Gerlin, Wojciech mieszczanin poznański, burmistrz (?-po 1454)
    • Władysław Jagiełło (król Polski ; ca 1362-1434)
    • Władysław Warneńczyk (król Polski i Węgier ; 1424-1444)
    • Miasta sądownictwo 15 w. Polska
    • Sądownictwo 15 w. Polska
    • Mieszczaństwo 15 w. Polska
    • Burmistrz 15 w.
    • Ławnicy 15 w.
    • Mieszczanie 15 w. Polska
    • Miasta 15 w. Wielkopolska
    • Rajcy 15 w.
    • Wójt 15 w.
    • Pobiedziska (woj. wielkopolskie) 15 w.
    • Kalisz (woj. wielkopolskie) 15 w.
    • Pyzdry (woj. wielkopolskie) 15 w.
    • Kościan (woj. wielkopolskie) 15 w.
    • Kłecko (woj. wielkopolskie) 15 w.
    • Poznań (woj. wielkopolskie) 15 w.
    • Gniezno (woj. wielkopolskie) 15 w.
    • Koźmin (woj. wielkopolskie) 15 w.
    • Pobiedziska (woj. wielkopolskie) 15 w.
    • Sąd sześciu miast, 15 w.
    • Ugoda, 15 w.
  • Seal: Pozostały po nich podwójne nacięcia na zakładce oraz paski pergaminowe po 1 i 5 pieczęci. pieczęcie 2, 3, 4 i 6 numerowane cyframi rzym. kursywą nad nacięciami pasków.
  • Remarks:
    • Na odwrocie noty streszczające, daty i sygn. archiwalne różnymi rękami, brązowym i czarnym inkaustem, przeważnie wyblakłym, z których pierwsze dwie zatarte, pozostałe łatwo czytelne: [1] "Concordia inter Magistratu[m] Civitatis Pozn[aniensis] et Albertum [...] Regis Kazimiri [...] sex Civitatibus [...]"; [2] "[...] 1560"; [3] "No 215"; [4] "1450"; [5] "C".
    • Liczne ślady zalania i duże plamy wilgoci na prawie całęj powierzchni, dwie duże plamy rozlanego inkaustu?; minuskuła gotycka; skreślenie i nadpisanie w tekście; pismo miejscami nieco wyblakłe; ślady 4 złożeń, ślady zagięć narożników.