[Instrument notarialny protestacji króla Kazimierza Jagiellończyka, złożonej na sejmie walnym koronnym w Lublinie w obecności senatu, duchowieństwa i szlachty przeciwko nieuczciwemu wyrokowi biskupa włocławskiego (kujawskiego) Piotra z Bnina Moszyńskiego w procesie wytoczonym w sądzie biskupim mieszczanom gdańskim i poddanym króla polskiego przez tamtejszych profesów klasztoru Franciszkanów. Zakaz wykonania krzywdzącego dla poddanych króla wyroku pod karą utraty przez hierarchę dóbr kościelnych i własnych].

Description

• Sygnatura: Dypl. 183
• Tytuł: [Instrument notarialny protestacji króla Kazimierza Jagiellończyka, złożonej na sejmie walnym koronnym w Lublinie w obecności senatu, duchowieństwa i szlachty przeciwko nieuczciwemu wyrokowi biskupa włocławskiego (kujawskiego) Piotra z Bnina Moszyńskiego w procesie wytoczonym w sądzie biskupim mieszczanom gdańskim i poddanym króla polskiego przez tamtejszych profesów klasztoru Franciszkanów. Zakaz wykonania krzywdzącego dla poddanych króla wyroku pod karą utraty przez hierarchę dóbr kościelnych i własnych].
• Kopie:
  • CD 0480
  • CD 556
  • 640 III Fotokop.
• Wystawca dokumentu: Kazimierz IV Jagiellończyk (król polski ; 1427–1492)
• Miejsce i rok: 1484.12.30. Lublin
• Opis fizyczny: 22x33 cm
• Język: Łac.
• Hasła przedmiotowe:
  • Alfertis, Grzegorz gwardian? klasztoru w Gdańsku 15 w.
  • Bniński, Andrzej klan kamieński (?–1504)
  • Byszowski, Dobiesław klan i wda bełski, wda ruski (ca 1430–1489)
  • Jakub z Dębna klan krakowski, kanclerz w. kor. (1427–1490)
  • Jan Odrowąż ze Sprowy wda podolski i ruski (?–1485)
  • Jarosławski, Rafał Jakub marszałek w. kor. (ca 1436/1439–1493)
  • Jasieński, Paweł klan sandomierski (ca 1430–1485)
  • Kurozwęcki, Dobiesław wda lubelski i sandomierski (?–1496)
  • Kurozwęcki, Piotr marszałek nadw. i kor., podskarbi kor. (?–1499)
  • Kurozwęcki, Władysław konsyliarz król. (?–po 1484)
  • Mikołaj z Kutna wda rawski i łęczycki (ca 1430–1493)
  • Mosiński, Piotr z Bnina bp kujawski (ca 1430–1494)
  • Oporowski, Jan (Starszy) wda brzesko-kujawski (ca 1435–1494)
  • Ostroróg, Jan wda i klan poznański (1436–1501)
  • Pilecki, Jan (Młodszy) klan sądecki, wda ruski (?–1496)
  • Służewski, Maciej wda łęczycki i inowrocławski (?–1501)
  • Spytko III z Jarosławia wda i klan krakowski (ca 1436–1519)
  • Świdwa Szamotulski, Andrzej klan międzyrzecki, wda poznański (?–1511)
  • Świdwa Szamotulski, Jan (Starszy) wda i klan poznański (ca 1428–1497/1499)
  • Sykstus IV (papież ; 1414-1484)
  • Tarnowski, Jan Amor (Młodszy) wda i klan krakowski (1420/30–1500)
  • Tarnowski, Jan Feliks wda lubelski, sta wojnicki (ca 1430–1493)
  • Franciszkanie Gdańsk 15 w.
  • Sejm 1484 Lublin
  • Duchowieństwo 15 w. Polska
  • Mieszczaństwo 15 w. Polska
  • Sądownictwo 15 w. Polska
  • Sądownictwo kościelne katolickie 15 w. Polska
  • Lublin (woj. lubelskie) 15 w.
  • Gdańsk (woj. pomorskie) 15 w.
• Pieczęć: Przed 1945 uszkodzona.
• Uwagi:
  • Król Kazimierz Jagiellończyk, przebywając na sejmie walnym koronnym zwołanym na zamku w Lublinie (w ogrzewanym budynku kaplicy zamkowej około godziny dziewiątej przed południem), w obecności wielu świadków: senatorów i konsyliarzy koronnych i litewskich (senatu), tj. marszałka wielkiego koronnego Rafała Jarosławskiego, podskarbiego koronnego Piotra z Kurozwęk, wojewodów: krakowskiego Jana Amora Tarnowskiego, kaliskiego Jana Świdwy z Szamotuł, sandomierskiego Spytka Jarosławskiego, łęczyckiego Mikołaja z Kutna, lubelskiego Jana Feliksa Tarnowskiego, kujawskiego Jana z Oporowa, podolskiego Jana Odrowąża ze Sprowy, bełskiego Dobiesława Byszowskiego, kasztelanów: krakowskiego Jakuba z Dębna, poznańskiego Jana Ostroroga, sandomierskiego Pawła Jasieńskiego, międzyrzeckiego Andrzeja Świdwy z Szamotuł, brzeskiego Macieja Służewskiego, kamieńskiego Andrzeja z Bnina, sieradzkiego Dobiesława z Kurozwęk, sądeckiego Jana z Pilczy, innych dygnitarzy, wyższego duchowieństwa oraz zgromadzonej szlachty przemawia do biskupa włocławskiego (kujawskiego) Piotra z Bnina Moszyńskiego w sprawie procesu wytoczonego przed sądem biskupim mieszczanom gdańskim i poddanym króla przez tamtejszych profesów klasztoru Franciszkanów (pojawia się nazwisko Grzegorz Alfertis? miejscowy gwardian?), o którym dowiedział się z pogłosek. Biskup odpowiada królowi. Ponieważ zdaniem monarchy proces prowadzony był nieuczciwie i stronniczo, składa on protestację do wyroku i nakazuje ponownie zbadać i wyjaśnić sprawę. Zakazuje też biskupowi egzekucji krzywdzącego dla swych poddanych wyroku, co mogłoby wywołać zamieszki i rozlew krwi w całych Prusach Królewskich, pod karą utraty dóbr własnych i kościelnych (?). Sprawa oparła się również o Stolicę Apostolską. Ponad połowę dokumentu (dolna część tekstu) stanowi zapis rozmowy króla z biskupem oddanej w mowie niezależnej (bez graficznego zaznaczenia kolejnych wypowiedzi od nowych wierszy, jedynie przy niektórych akapitach widnieją zlewające się z literami znaczki akapitowe – łuczki), przy czym końcowa część dialogu zawierająca odpowiedź biskupa została odcięta, zachował się tylko początek. Instrument notarialny spisany własnoręcznie przez notariusza publicznego obecnego na sejmie przy dokonaniu czynności prawnej w obecności wymienionych w dokumencie świadków. [Uwaga: z powodu braku możliwości odczytania pełnego tekstu drugiej połowy dokumentu streszczenie w kwestii przedmiotu sporu i szczegółów procesu jest, niestety, niepewne].
  • Dok. w formie instrumentu notarialnego (bez wyrysowanego znaku i osobnej formuły notarialnej, które znajdowały się zapewne na odciętej części dyplomu).
  • In dorso u dołu pośrodku mała okrągła dziewiętnastowieczna pieczątka Biblioteki Kórnickiej, nad nią wpisana ołówkiem obecna sygn. 183 ; brak not dorsalnych.
  • Stan zachowania: dostateczny plus ; zabrudzenia narożników, zwłaszcza rozległe prawego dolnego, pojedyncze małe dziurki po robakach tuż przy krawędziach, naddarcie górnego prawego marginesu ; ślady różnej głębokości zagięć dolnych narożników i ukośnego zagięcia na długości całego dok. ; czytelność tekstu zła: pospieszna, niedbała minuskuła gotycka, tekst ogólnie słabo czytelny, wyblakły, częściowo nieczytelny ; inicjał w pierwszy wierszu kaligrafowany (z przedłużeniem wzdłuż lewego marg.), inwokacja oddana większym modułem pisma ; inkaust wyblakły i wytarty ; zaplamienia i skreślenia? w tekście.