Gazety pisane 1763.

Library catalog
Rękopisy
Download bibliographic description

Description

  • Sygnatura: BK 00447
  • Tytuł: Gazety pisane 1763.
  • Miejsce i czas powstania: 1763
  • Opis fizyczny: 76 k. 22x18 cm
  • Oprawa: półskórek, 20 w. BK
  • Język: Pol.
  • Zawartość:
    • Z Warszawy d. 20 Januarij 1763 k. 3-4 Rocznica koronacji; traktament u Brühla dla synowej cześnikowej kor. Przybył podskarbi Fleming, oczekuje się bpa płockiego Szeptyckiego.Powietrze morowe na Ukrainie, zamknięte granice. Z Gdańska 14 01.: stanie pokój angielsko-francuski. W Huberzburgu nagoecjacje "między dworami wiedeński, drezdeńskim y Królem Jmcią pruskim", elektor bawarski i palatyn Renu zachowają neutralność. Z Torunia 16 01.: w Inowrocławiu zabierają furaże dla wojska pruskiego. Z Poznania domagano się, aby komisarzami byli Rogaliński i Gurowski. Z Ratyzbony 30 12.: marszałek Daun i kanclerz Kaunitz "xiążętami są kreowani Król pruski upoważnił barona Plotto do zawierania konwencji w elektorami i stanami imperium, tej akcji jest niezbędna Austria. Z Hamburga 31 12.: minister franc. Brelevil "ma ordynans przyznać imperatorowej Jeymci tytuł cesarski".
    • Z Warszawy d. 27 Januar 1763 k. 5-6 Listy królewskie do senatorów, zwołuje się ich na Radę w sprawie Kurlandii, spadł bowiem "obowiązek szukania iaknayprzyzwoitszych srzodków do ocalenia tey prowincyi od niebezpieczeństwa upadkiem jey grożącego. Z Królewca: bije się z rozkazu Króla pruskiego nowoą monetę, obywatele Prus brandenburskich "wszystkie publiczne podatki samemi pieniędzmi moskiewskiemu płacić są zobligowani". Podobno uzgodniono warunki pokojowe między dworami wiedeński, saskim i pruskim. Do dóbr swoich Ottenburga, jak piszą z królewca, ma przyjechać marszałek moskiewski Münich. Listy saskie zapewniają o pokoju. Z Ratyzbonyy 28 12.: stany bawarskie odwołują swoje wojska; żołnierzom pruskim wolno się żenić w Saksonii. Paryż 27 12.: minister ks. de Praslin zajął miejsce w parlamencie; Szwajcaria odnawia alians, królewna polska Krystyna ma wyjść za mąż "za pewnego xięcia krwii królewskiey". Z Hamburga: wojska austryjackie zajęły fortecę w księstwie Kliwii i Gieldrii; wojsko pruskie w Wesel. Z Moskwy: imperatorowa ufundowała pierwszy w Rosji szpital dla ubogich
    • Z Warszawy d. 3tia Februarij 1763 k. 7-8 Żałoba po księżnej austryjackiej Joannie Gabrieli. Zmarł podczaszy lit. Massalski; pożar w pałacu hetmana w. lit. w Myszy. Z Białej Rusi: spodziewają się wtargnięcia Moskwy do wdztwa mścisławskiego, aby pomścić śmierć 1000 ludzi i kniazia Lebiedziow. W Połockim żołnierze moskiewscy rabują, przepędzili ich łosowcy, Kostrowiccy, Blumberkowie. W mścisławskim hajdamacy grasujący pod wodzą Żubarka zostali ujęci, ale woleli śmierć w ogniu. Granica ukraińska zamknięta, kupcy wołów i wina zatrzymani. Z Gdańska 24 01.: negocjacje pokojowe wiedeńsko-pruskie nie dały rezultatu. Austria w Kliwii i Gieldrii. Z Hamburga 14 O1.: regimenty francuskie przechodzą na służbę austryjacką. Z Paryża 3 01.: Francja wzywa króla angielskiego, aby "króla pruskiego nakłonił do rewokowania woyska swego z Frankonij", na co dwór ang. się zgodził, chcąc, by "powszechny stanął pokoy
    • Z Warszawy d. 10 Feb. 1763 k. 9-10. Zjeżdżają się senatorowie, przybył prymas, wda kijowski, kasztelanowa krakowska ze swym dworem, bawi hetman w. kor. Z Ukrainy wojska w pogotowiu, zagrażają Tatarzy. Z Gdańska 5 02.: obrady w Hubersburgu zawiodły. Z Torunia 6 02.: ziazd w Radziejowie w sprawie dostawy żyta i owsa dla Prus. Z Ratyzbony 20 01.: zabiegi posła angiel. i franc. o pokój. Z Norymbergii: pruskie "listy kombialne" w powiecie frankońskim. Z Hamburga 21 01.: wojsko angielskie przez Holandię wraca do Anglii. Austryjacy pod Wesel. Pogłoski o arcyks. Piotrze Leopoldzie i królewiczu angiel. Wilhelmie. Z Konstantynopola: chan tatarski ma rozpuścić ordę
    • Z Warszawy d. 17 Febr. 1763 k. 11-12 Przybyła marszałkowa lit. Sanguszkowa z synem stą krzemienieckim. Z Litwy: zerwane sejmiki deputackie trybunalskie w województwie wileńskim, smoleńskim i powiecie starodubowskim. Z powiatu koweńskiego obrano pisarza Łopacińskiego, miecznika wileńskiego Bohusza, z wdztwa nowogrodzkiego Mikołaja Korsaka i rotmistrza Antoniego Tukanowskiego oraz starostę cyryńskiego Niesiołowskiego. Z Grodna podstoli Ihnatowicz i miecznik Rukiewicz. Na Ukrainie otwarto granice, jest "trwoga wielka między pospólstwem z strony Tatarów". Z Wrocławia 9 02.: kurier doniósł ministrowi pruskiemu Sechendorffowi o pokoju. Śląsk wiele ucierpiał w czasie tej wojny; gubernatorem śląskim został de Bewern. Gdańsk 12 02.: ma stanąć pokój; w Brandneburgii ustały działania wojenne, w księstwie kliwskim stanęła konwencja francusko-pruska. Z Ratyzbony 26 01.: czytano stanom list imperatora ros. o nominacji ks. Jerzego na administratora księstwa holsztyńskiego, które jest b. wyniszczone przez wojnę
    • Z Warszawy d. 24 Febr. 1763 k. 13-14. Król odebrał wiadomości z Saksonii o pokoju, z tej okazji bp krakowski Sołtyk celebrował uroczystość przy "rezonacyi kapeli królewskiey". Senatus consilium odbędzie się nie w Zamku, a w pałacu z racji choroby króla. Fakerwer k. Wojsko rpuskie zajmuje Toruń i zakłada magazyny zbożowe wbrew woli obywateli. Berlin 8 02.: przybył poseł mos k. Dołhoruki do Lipska oraz Ferdynand brunświcki. Gdańsk 19 02.: wiadomość z Lipska o pokoju, artykuły które "wraz ułożone być maią w traktat uniwersalny pokoju". Z Dusseldorfu: zmarł kardynał Jan Teodor, bp bawarski, spadkobierca księcia de Koszwaren na hrabstwie Horn. Z Saksonii: ostatnie listy donoszą o ugodzie cesarzowej król. węg. z królem pruskim. Z Paryza 24 01.: w Wersalu bal
    • Z Warszawy . 16 Martij 1763 k. 15-16 Przybyli wdowie sandomierski Wielopolski i pomorski Mostowski. Senat obraduje, głos zabierał marszałek w. kor. Bieliński, kanclerz w. lit. podskarbi w. krorn., marszałek nadwr. kor., marszałek lit. Sanguszko; w senacie nie zasiadał podskarbi lit. Fleming. "Resultatum senatus consilij odłożone aż do poniedziałku". Wyjechał hetman lit. Massalski, przybył podskarbi nadwr. lit. Gdańsk 12 03.: "wszystkie lsty tak z Paryza, iako y z Londynu y Hagi donoszą" o traktacie Francji i Hiszpanii z Anglią i Portugalią, ktory został zawarty w Paryżu i ratyfikowany. Toruń 13 03.: przybył pułk. Lossow, który Sciąga furaże. Paryż 14 02.: traktat podpisał poseł angielski Bebfort. Do Włoch pojechał arcyks. austr. Józef wraz z żoną, aby "in cognito iak naypryncypalnieysze miasta włoskie nawiedzić" Wojska austryjackie pomogą Genui pokonać malkontentów korsykańskich. Hamburg 25 02.: pokój w Hubersburgu miedzy dworem pruskim a wiedeńskim. Nitawa 10 01.: przybył książę Kurlandii Ernest z synem Piotrem na zjazd z szlachtą. Opis pobytu.
    • Z Warszawy die 24 Martij 1763 k. 17-18 Sekretarz kor. Kierski ogłosił od tronu kilka propozycji i tak: wyjazdu króla do Saksonii i oddania władzy na czas nieobecności w ręce prymasa i hetmanów; w sprawie księstwa kurlandzkiego będzie zwołany sejm; sprawa szkód dokonanych przez wojsko moskiewskie będzie omówiona z posłem ros. Kieyzerlingiem; podkomorzy inflan. Borch, wda mścisławski Plater, kasztelan łęczycki Sypski będą bronić intersów kurlanckich. Sądy relacyjne rozpatrują prawa obydwóch książąt Kurlandii. starostwo wołkowyskie otrzymał podczaszy lit. Massalski. Zmarł wda kaliski Maszkowski. Gdańsk 19 03.: ceny zboża w Holandii spadły; sytuacja handlowa w Królewcu. Drezno: opublikowano układ sasko-pruski; wojsko austryjackie opuszcza Drezno; cesarzowa austr. na Sląsku na popisie regimentów. Toruń 20 03.: województwo chełmińskie, ziemia dobrzyńska i województwo płockie oddają na rozkaz Lossowa furaże; od Poznania ciągnie jazda i piechota pruska pod komendą gen. de Billow i Sztutercheyn
    • Z Warszawy d. 30 Martij 1763 k. 18-20. Urodziny króla, uroczystość na której będzie bp krak. Sołtyk, bp kijowski Załuski, kamieniecki Krasiński, inflan. Ostrowski, referendarz Podoski, sekretarz Kierski, pisarz Lipski, kasztelan krak. Branicki, wda poznański Jabłonowski, ruski Czartoryski, bracławski Jabłonowski, lubelski Lubomirski, kaliski Twardowski, mazowiecki Rudziński, pomorski Mostowski, miński Hulzen, marszałek w. kor. Bieliński, podskarbi w. kor. Wessel, podkanclerzy Udzieli, marszałek n. kor. Mniszech, kanclerz w. Czrtoryski, marszałek n. lit. Sanguszko oraz dygnitarz kor. i lit. podkomorzy Poniatowski, koniuszy Wielopolski, miecznik Lubomirski, strażnik Lubomirski, oboźny Krasiński, podczaszy Potocki, gen artyl. Potocki. Województwo kaliskie po Miaskowskim otrzymał kasztelan poznański Twardowski, a kasztelanię jego Mielżyński, kasztelanię kaliską Zbijewski jasztelan gnieźnieński. Z Saksonii 14 03.: będzie zjazd w zamku Merydiburg. Do Swidnicy przybył król pruski, pojedzie przez Brzeg, Wrocław do Głogowa i Berlina. Gen. pruski de Bielau i Sztuttercheyn oraz de Platen idą do prus brandenb. Markiz de Alenberg, "który dla swych wielkich scyencyi y przemysłów między uczonemi ludzmi rangę znaczną trzyma", przyjął urząd guwernera u imperatora ros. Gdańsk 26 03.: publiczne gazety berlińskie ogłosiły traktat w Hubersburgu, porównanie z traktatem wrocławsko-berlińskim 1742 i drezdeńskim 1745 r., warunki pokoju. Toruń 27 03.: obecni pruscy konsyliarze Urdeke, Brelltenchoff oraz Bilaff, gen. de Kanitz Platen, Sztutercheyn i Thaden. Frankfurt 4 03.: wyszedł garnizon francuski; Francuzi oddali fortecę Wesel i opuścili księstwo kliwskie
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 21 Z Wiednia: Kalembach, konsyliarz cesarski, w nagordę za pokój podpisany w Huberburgu otrzymał tabakierkę i pierścień od cesarzowej oraz pieniądze od króla pruskiego. Hamburg 5 04.: bawi tu margrabia Baireuth czeka na barona Alerod. Z Drezna wojska austr. opuszczają miasto wraz z gen. Haddy i Gwasko. Królewicz Ksawery w Wartzburgu; do leodium przybył królewicz pol. Klemens, jest nadzieja, "iż na biskupstwo to znowu obrany będzie"; zjechał minister cesarski Porgen. Z Berlina 16 o4.: król pruski z bratem Henrykiem i generałami lustrował szkołę kadetów szlacheckich prowadzoną przez gen. Budelrok'a. Zmarł margrabia Karol z Wrocławia oraz archidiakon i oficjał wrocławski Frantenberg
    • Z Warszawy d. 28 Aprilis 1763 k. 22 Wyjechał prymas, hetman w. kor., bp krakowski; posłowie jadą do Drezna. Poseł mos k. Kieyserling zostaje w W-wie i pocztą będzie wysyłał instrukcje do Drezna. Przygotowania do sejmu. Oczekuje się na powrót królewicza z Nitawy. Gdańsk 23 04.: ceny zboża według poczty holenderskiej. Królewiec: weszły tu wojska gen. Maiera i pułk. Lossowa, przyjedzie król pruski. Toruń 24 04.: jeńcy austryjaccy pod komendą gen. de Vella ruszyli do Głogowa, inne ich oddziały poszły do Gdańska i Berlina
    • Z Warszawy d. 7ma Aprilis 1763 k. 23-24 W czasie świąt król był chory, udzielił audiencji kasztelanowi krak, kanclerzowi lit, który odjechał do Wołczyna, bpowi kamienieckiemu Krasińskiemu, kasztelanowi połockiemu Brzostowskiemu, posłom król. na trybunał lit. w Wilnie. Gen. Brühl ustąpił generalstwo artyl. swemu synowi, cześnikiem kor. został łowczy nadw., a łowczym Henryk Brullem. Ukraina 27 03.: chan tatarksi zamknął granicę, ustała żegluga na Dunaju i handel zbożem; boi się hana Turcja i Wołoszczyzna. Gdańsk 2 04.: ceny zboża. Z królewca wychodzą jeńcy austr. przez Prusy, Toruń na Śląs k. Toruń 3 04.: w mieście duże ilości wojska "z wielkim kosztem y uciemięzeniem ludzi"; postrachem jest czarna i pośniacka husaria. Przybyli z Królewca jeńcy austryjaccy w drodze na Śląsk; wojsko pruskie opuszcza miasto. Hamburg 14 03.: księstwo toskańskie otrzyma arcyksiążę Piotr Leopold, który żeni się z infantką hiszp.
    • Z Warszawy d. 14 Apr. 1763 k. 25 Wyjazd króla wyznaczony na 25 kwietnia, książę kurl. jeszcze nie przybył. Uciążliwe przemarsze wojsk pruskich. Gdańsk 9 04.: ceny zboza. Artykuły pokojowe, rafyfikacja traktatu angielsko-francuskiego dopiero nastąpi. Toruń 4 04.: wojsko wymaszerowało do prus, "wszystkie prawie wsie ogołocone". Ukraina 2 04.: przejeżdżał poseł ros.
    • Particularia Cudzoziemskie Ao 1763 k. 26 Przyjazd króla pruskiego "po sześcioletniey absencyi", obiady, audiencje w asyście księcia Ferdynanda brunświckiego; z niewoli aurtyjackiej wrócił gen. Biloff i Wanz. Ratyzbona 17 03.: elekcja biskupa odłożona, powrót regimantów; pogłoski o ślubie arcyks. Leopolda i Ferdynanda i arcyksiężniczek z sukcessorem tronu hiszp. oraz królem sycylijskim. Wiedeń: edykt cesarzowej ma na celu "aby państwa jey słodkich zażywały pożytków pokoju".
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 27-28 Elekcja bpa leodyjskiego, kandydatem jest królewicz pol. Klemens. Informacje o baronie de Plato i królewiczu Albercie. Hamburg 22 04: w księstwie kolońskim uzupełnia się regimenty, stany holenderskie otrzymały pozwolenie na wywóz śledzi do Francji. W Dunkierce demoluje się fortyfikacje. Berlin 30 04.: król pruski w Poczdamie, urodziny żony królewicza Ferdynanda. Z niewoli austr. wrócił gen de Lekow, pł k. Sobek, gen. Fukiet i Willich, gen. Finkiensztein w Prusach. Król pojechał do Drezna; królewicz Klemens biskupem ratyzbońskim. Z królewca: transport rasowych koni dl akróla prus k. Gdańsk 7 05. "spadanie targów", handel zbożem, kłopoty ze spławem. Miasta angiel. i Londyn niezadowolone z warunków pokoju. Napady rabunkowe na pograniczu ros.
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 29-30 Ceny zboża w Gdańsku. Alianse dworu londyńskiego, berlińskiego i moskiewskiego. Toruń 17 04.: wrócił z niewoli aust. gen. Małachowski. W prusach wiele regimentów; ruchy wojs k. Z W-wy 20 04.: z Krystiampola od wojewodziny kijowskiej przyjechał cześnik kor. Brühl, by dokonać na "generalstwo jurament", brat jego łowczy objął cześnikostwo kor. marszałkowa Mniszchowa wraz z Brühlową jedzie do Saksonii. Excerpt z listu z pogranicz tatarskiego 21 03.: hana opuściły wojska, popadł w niełaskę cesarza tureckiego; Wołoszczyzna zamknęła granice, co utrudnia handel w Polsce. Z Saksonii: saskie konne regimenty wracają do Polski, a regiment księcia kurlan. do Sambora, a królewicza Albrechta do Brześcia Lit., regiment Brühla zostanie w W-wie
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 31-32 Król pruski oglądał pałac i wydał bal. Ratyzbona 4 04.: wymaszerowały regimenty saskie: cesarzowa nagrodziła wojsko toskańskie i pułk. teilires; gen. Laudon w Czechach. Do arsenału wiedeńskiego wprowadzono armaty zdobyte w bitwie pod Hoekirchen. Paryż 7 o4.: korpusy wojska we Flandrii, Likardii i Normandii. Do Madrytu przybył z Ameryki pułk. Vall; Hiszpanie zajęłi fort i kolonie portugalskie Sw. śakramentu. Z W-wy 5 05.: brak wiadomości od króla pol. który jest w Dreźnie. Na królewicza czekają panowie, wojewodowie i marszałkowie; zalimitowano sądy assesorskie. Alians rosyjsko-pruski i jego warunki; minister carowej Leffert doniósł o jej wyjeździe do Petersburga. We Wrocławiu i miastach pruskich będą ufundowane szpitale, "wolności y znaczne honory" dla poszkodowanych w czasie wojny obywateli pruskich. Wymiana posłów z Wiedniem [gen. Odonel i de Kniphausen] . Do Moskwy jedzie poseł duński Ostein. Układy handlowe prusko rosyjskie. Z Gdańska 30 04.: ceny zboża
    • Particularia Cudzoziemskie Ao 1763 k. 33 Arcyks. Leopold jedzie do Hiszpanii, a Ferdynand do Włoch, przygotowuje się mariaż arcyksiężniczek. Poseł wenecki otrzymał wiadomość o rozruchach janczarów w Konstantynopolu. Paryż 22 o4.: król w Wersalu na ślubie ks. Beauvillem i posła franc. w Anglii gen. de Gwerchy; nadania orderu św. Ludwika. Hamburg 26 04.: relacje o margrabim Bairenth: wosjka haskie pod Kassel; relacje o wojskach holenderskich, biskupstwie wrocławskim; śmierć księcia weneckiego. Berlin 3 05.: chrzest córki baroda Krypendorffa
    • Z Warszawy d. 19 Maj 1763 Aok. 34 Przyjęcie królewicza kurlandzkiego; bal z maskami z racji imienin wojewodziny lubelskiej Lubomirskiej. Ślub starosty grzybowskiego ze starościanką nowomiejską Krasińską. Potocki, wda kijowski z żoną i córką w Czestochowie. Minister Brühl choruje w Dreźnie. Król pol. w Cieplicach. Gdańsk 14 05.: sprzeciwiają się elekcji kapituły bpstwa leodyjskiego. Toruń 15 05.: jest tu jeszcze komenda pruska, która transportuje oficerów i żołnierzy do Prus Brandenburskich
    • Particularia Cudzoziemskie Ao 1763 k. 35-36 Elekcja królewicza polskiego Klemensa na biskupstwo w Leodium, komisazrem ces. był Zeydewitz. Przybył gen. Sztotberg, wrócił z niewoli gen. Tyrchey i inni pułkownicy. Zanosi się na wojnę wenecko-turecką. Hamburg 10 05.: nowiny o margr. Baireuth, księciu weneckim, priokuratorze św. Marka Mocenim, który został wybrany księciem weneckim, opis jego koronacji.Wyjechał do króla marszałek gen. poczt Bibersztein, a kuchmistrz w. lit. Wielohorski jedzie na Ruś. Informacje ze Sląska o gen. pruskim Finch, Wunch, Rabensztein. Król pruski zabiega o rozwój handlu. Z Moskwy: Dorpat będzie fortecą, gen. Totleben zesłany na Syberię. Gdańsk 22 05.: traktat austryjacko-pruski, to "osobliwy traktat"- podają artykuł nr 20. Toruń 22 05.: ma wyjść komenda pruska z miasta
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 37-38 Elektor bawarski jedzie do wód embezeńskich. Elekcja królewicza Klemensa na bislupstwo, stanowisko w tej sprawie komisarza cesarskiego Pergena oraz stanów holenderskich, drugim elektorem był Oltzemont. Hamburg 11 05.: komendantem miasta jest gen. Janus. Urodził się potomek męski domu de Saxe Hildburghanzen. Berli 21 05.: król na popisie wojskowym, audiencja posła mos k. Dołhoruskiego i gen. Buturlicza. Król jedzie do księstwa pomorskiego, królewicz Ferdynand do wód akwizgrańskich, a królewicz Henryk do zamku Radsberg. Z W-wy 2 06.: do Otwocka wyjechał marszałek w. kor. Bawi tu wda ruski. Z Drezna król pol. jedzie do teplitz; Brühl przychodzi do zdrowia; mennica generalne saska bije nową dobrą monetę. Król pruski z następcą tronu gen. Borkiem i ks. de Anhalt w Pomeranii. Z Gdańska 28 05.: handel zbozowy niewielki; ceny holenderskie. Rezydent gen. Romanzow jedzie do Moskwy, jego miejsce w Gdańsku zajmie gen. Totleben. Toruń 29 05.: powróciły chwilowo komendy pruskie z Kujaw, kaliskiego i łęczyckiego; komenda w Poznaniu. Gen ros. Szuwalow w drodze do Wiednia
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 39-40 Choroba elektora mogunckiego. Negocjacja Wiednia z Hiszpanią, Francją i Moskwą. Przybył do Wiednia gen. Sztolberg i gen. Tyrcheym. Hamburg 21 05.: staolica apostolska zadecyduje o biskupstwie w Leodium i oprzyzna je Klemensowi lub de Ostermont. Zmarł wezyr. Haga: Holendrzy opanowali wyspę Ceylon. Berlin 28 05.: król powrócił z Pomeranii, oglądał sprowadzone konie; dystynkcje dla kanoników katedry magdeburskiej. Sułkowski odjechał do Leszna. Edykt monetarny dot. monety pruskiej i saskiej. Z W-wy 9 06.: przybył podskarbi w. i marszałek n. kor., wyjechał wda ruski do Puław. Król pol. jedzie z dworem do Teplitz. Drożyzna. W Poznaniu komenda pruska. Kontrybucje na Pomorzu, biskupstwie kujawskim. Z Białej Cerkwi 25 05.: wojsko moskiewskie na granicach pol. Gdańsk 4 06.: pról pruski w Brlinie, pojedzie przez Gdańsk do królewca; gen. moskw. Jotleben rehabilitowany. Toruń 5 06.: będzie powołana komisja w sprawie szkód wojennych, dokonanych przez Prusy na ziemiach pol.
    • Z Warszawy 1763 k. 41 Marszłak n.lit. pośpieszył z żoną do dóbra Szymanowa. Wielpolscy posłowie s-ta nakielski Rogaliński i chroąży wschowski Dzierzbicki wrócili z Białegostoku " z wielu wielkiey wagi expedyacyami", pojadą oni do prymasa i hetmana w. kor. Na Białej Rusi i Ukrainie wojsko moskiewskie. Gdańsk 18 06.: król pruski wspiera podupadłą ludność Pomeranii i organizuje magazyny zbożowe w Szczecinie. W Relinie sąd wojenny nad generałami. Toruń 19 06.: jeńcy austryjaccy; relacje o rotmistrzu Paszkowskim i Spekowskim z regimentu Małachowskiego oraz kapitanie Dawuer. Hamburg 3 06.: książę Kassel pojedzie do Rzymu, a książę bawarski do Drezna, a książę brunświcki do Anglii na ślub z królewną angiel.
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 42-43 Zakonnik z klasztoru Kartuzów minoryta Laile przeszedł na luteranizm przy pomocy posła saskiego. Posłem angielskim w Wiedniu będzie lord Szbormont, a cesarskim w Londynie Seytern. Poseł pol. w Szwecji de Sacken starosta piltyński został mianowany przez cesarza grafem. Paryż 21 O5.: pułk. de Choiseul na festynie oficerów gwardii szwajcarskiej. W Dunkierce niszczy się fortyfikajce. Hamburg 31 05.: wiadomości o elektorowej bawarskiej, księciu brunświckim, elektorze kolońskim, nuncjuszu Papieskim. Papież zatwierdził na biskupstwo w Leodium de Oultrema. Z W-wy 16 06.: marszałek n. kor. jedzie przez Poznań do Saksonii. Przybył bp płocki Szeptycki i kamieniecki Krasiński. Trwają sądy ziemskie w-skie. Są trudności z mięsem, bo komenda pruska wykupuje woły. Litwa 9 06.: sądy wojskowe odbędą się w Grodnie. Drezno 8 06.: król pol. z królewiczem Karolem i Klemensem wyjechał do Teplitz. Gdańsk 11 06.: skazany przez sąd wojenny moskw. Jostleben w drodze do Berlina. Toruń 12 06.: znowu przybyły oddziały pruskie m.in. kapitan Davier; jeńcy austryjaccy; kontrybucje i ich wysokość
    • Partycularia Cudzoziemskie Ao 1763 k. 44-45 Sejm rozpatruje gwałty wojska księcia Hesendamsztad. Siedmiogrodzianie muszą się kształcić tylko na akademii wiedeńskiej, a dyssydenci na akademiach saskich. Paryż 24 06.: gubernator de Helrenze w parlamencie i na ulicach ogłosił pokój, z tej racji był fajerwer k. królewicz pol. Ksawery otrzymał dawny pałac marszałka Belleisle. Hamburg 4 06.: z Meklemburgii powrócił poseł mos k. Puchekin. Król pruski na popisach wojskowych na Śląsku. Prezydentem, Akademii Scientiarum w Berlinie będzie Allenberg. Z W-wy 21 06.: z Białegostoku wraz z wojewodą Twardowskim i Podoskim wrócił marszałek n. kor. Referendarz lit. Przeździecki oddał córki swe "na edukacyą do Klasztoru Jchmć Panien Wizytek". Z Saksonii: król pol. w Teplicach wraz z księciem kurlandzkim. Spadek cen w Saksonii
    • Z Warszawy die 30 Juny 1763 k. 46-47 Moskwa wkroczyła na Litwę, ale listy "z tamtąd ostatnią pocztą odebrane zadney o tym nie czynią zmianki". wojewoda ruski z Wilanowa jedzie do Puław,] . Ralecje o wdowie marszaowej Sanguszkowj, marszałku nadw. lit Przybedzie na sejmik ziemski wojewoda mazowiecki. Wiadomości o rezydencie Liczerlich. Z Gdańska: w Barlinie sądy woejnne [gen. Zylen, Firch, Giersztow, de Pendych] . Toruń 26 06.: jeńcy austryjaccy
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 48-49 Sprawa elekcyi "na wakuiącą stolicę moguntską", królewicz Klemens otzymał już breve na biskupstwo tryzeńskie i ratyzbońskie. Z Wiednia trzęsienie ziemi na Węgrzech w Roab i Komorra; wielka burza w Monachium. Paryż 1 07.: popisy gwardii król.; napis na posągu konnym Ludwika XV. Berlin 16 07.: przybył gen. Goltz poseł saski, starosta tucholski oraz Lichtemsztein poseł do Anglii i starosta nakielski Rogaliński. Pułk. autr. Szulenburg na koncercie w zamku Charlotenburg. Z W-wy 28 06.: do Drezna podążyli marszałek nadw. kor. Wda Twardowski i chorąży lit. Rzewuski oraz starosta Pac. Marszałkowa Sanguszkowa w Lubartowie. Listy z kowna: wojska mos k. w Nitawie; sądy wojskowe na Litwie. Z Nitawy powraca posztą kasztelan łęczycki Lipski. W królewcu nowe zarządzenia króla pruskiego. który sam bawi w Gdańsku. Zniszczono fortyfikajce w Wezel i innych miastach, Minden "dla wygody iego pozycyi"zostało ponownie ufortyfikowane. biskupem mogunckim został Emeryk Józef de Berydenbach. ToruN 24 07.: husaria pruska Zbykowskiego, Małachowskiego, Lehwalda i Bercha poszły z Wielkopolski do Torunia i dalej do Prus. Informacja o rotmistrzu i koniuszym Wielopolskim
    • Particularia Cudzoziemskie Ao 1763 k. 50-51 Warunki traktatu. Slub Marii Ludwiki hiszp. z Piotrem Leopoldem. Hamburg 25 07.: król angielski utrzymuje wojsko w swych państwach niemieckich. Z Frankfutu: wybór biskupa wormackiego. Poseł ros. Matuskin wrócił z Paryża i jedzie do Petersburga. Z W-wy 11 07.: poseł mos k. Kieyserling wezwał prymasa i wspólnie z senatorami i ministrami odbywa narady " w teraźnieyszych okolicznościach dla ważnych interessow Rzplitey", obecni wojewodowie: Ossoliński, Godzki, biskupi: Załuski, Krasiński, podskarbi Wessel, referendarz Przeździecki. Wojsko ros. na Żmudzi. Regiment Wielopolskiego wymaszerowałdo Starogardu. Gdańsk 6 08.: werbowanie do regiment ow pruskich. Imperatorowa odbyła solleny wiazd do Petersburga, illuminacja miasta. Z Torunia 7 08.: "nieiaki Ferycztyer [...] udawał za Xcia Korybuta Wiśniowieckieo quendam generała moskiewskiego" i sprzedał fałszywy weksel Tepera, kupca warszawskiego. Z Grodna 6 08.: imieniny hetmana w. lit.
    • Particularia Cudzoziemskie A 1763 k. 52-53 Decret cesarski w sprawie inwazji. Królewicz klemens jedzie do Monachium. Nawałnica zniszczyła m. Fulnek. Turcy na Węgrzech. Paryż 1 08.: reforma finańsowa i wojskowa. Zmarł ks. Elbeu w marly. Hamburg 8 08.: kongres między Austrią, Francją, Hiszpanią i Burgundią. Genueńczycy mają ustąpić Korsykę arcyks. Leopoldowi, którego ślub już się odbył. Berlin 13 08.: król pruski wygotował nominację wojskową dla margrabiego brandenburskiego, barona Fuket i gen. de Salenmon. Z W-wy 25 08.: przybył hetman w. kor. i był u prymasa, podskarbiego w. kor. i wojewody wołyńskiego Ossolińskiego. Listy drezdeńskie 15 08.: choruje Brühl. Moskale w Kieydanach, wojewoda wileński w pogotowiu. W Królewcu werbują Zołnierzy, król pruski lustruje wojsko. Z Gdańska 20 08.: z więzienia moskiewskiego będzie zwolniony ks. brunświcki Antoni Ulryk, który siedzi tam od 1741 r.
    • Z Warszawy d. 4 Aug. 1763 k. 54-55 biskup kijowski Załuski w W-wie. Sejm Kurlandii " cum successu dla Birona [...] przy assystencyi Moskalów agitował się". Gen. Sołtykow i Leben na Żmudzi. Konwój wojska lit. pod starostą Błachowskim czeka na ordynans hetmana. Grodno 31 07.: sądy wojskowe limitował hetman w. kor. Gdańsk 30 07.: W Holandii książę Sztadhander stanął na czele wojska. Carowa w Petersburgu, zwolniła ze służby marszałka ks. Trubeckiego. Toruń 31 07.: Prusacy opuścili miasto, jeńcy austryjaccy na Śląsku, gen Chomontow ściga zbiegów moskiewskich. Z Ratyzbony 8 07.: w bawarii burza gradowa. Na Węgrzech trzęsienie ziemi w Raab, Pest, Budzie, Gran, w kopalniach Chemnitz i kramnitz, "mało co to trzęśuenue obserwowano". Hamburg 13 07 : król pruski i ks. Meklemburgii Styrelitz żenią się z siostrami króla angielskiego. W Londynie mówi się o nowych aliansach "sobie przeciwnych:" Anglia-Rosja-Prusy oraz Austria-Francja-Hiszpania-Szwecja. Pożar w Londynie i w porcie na Tamizie
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 56-57 Do traktatu hiszpańsko-francusko-sardyńskiego przystąpi Austria. Z Paryża 19 08.: "Około naprawy sił morskich z wielkim pośpiechem w tym królestwie pracuią". Dwór madrycki pomnaża swe siły. Króla Stanisława "z Lotharyngyi do Wersaillu spodziewaią się". Z Berlina 31 08.: król oddał "gubernium miasta" gen. Hilzenowi. "Z Kopenhagi piszą, że tam umarł maytek 140 lat maiący, który lat dwie przed śmiercią ieszcze się rybołówstwem bawił". Z Nitawy: stany kurlandzkie i szlachta hołdowała Bironowi, jednak olbrzymia większość jest wierna królewiczowi Karolowi. Wiedeń nawiązuje stoaynki handlowe z Gdańskiem, wyszedł tam zakaz noszenia klejnotów. Z W-wy 15 09.: szlachta województwa mazowieckiego wybierała deputatów na trybunał kor., zagajał sejmik podkomorzy rożański Glinka, marszałkiem był regent warszawski Puchaty. Deputaci: sędzia Staniszewski, pisarz Sobolewski. Sejmik kimisarski miał zagaić podkomorzy zakroczymski Wągrocki, ale "rozszedł się tenże seymik". Prymas przez Guzów, majątek Ogińskich jechał do Skierniewic. Wyjechał chorąży lit. Rzewuski i starosta ziołowski Pac. Z Poznania 9 09.: sądy ziemskie poznańskie; po Starzyńskim kalsztelanię gnieźnieńską otrzymał Drwęski. Aresztowano oficera pruskiego, który palił wsie. Z Litwy: wojska mosk na Zmudzi i Kurlandii. Trybunał duchowny w Wilnie, a skarbowy "ieszcze nie był reasumowany". Sprawa Piszczały. Z Torunia 11 09.: chorąży barski siedzi w ratuszu. Dystrybucja soli "suchedniowej" i kujawskiej. Waśnie magistratu w Brodnicy z mieszczanami, z miasta usunięto Czarneckiego, Silera i Okonia
    • Z Warszawy d. 18 Aug. 1763 k. 58-59 Przyjedzie hetman w. kor. z Białegostoku i z Otwocka marszałek w kor. Listy partykularne z Drezna donoszą: król nadał ordery biskupowi Wodzińskiemu, kasztelanowi Zbijewskiemu, Humanieckiemu, Czarneckiemu, kuchmistrzowi Ponińskiemu, cześnikowi Brühlowi, podczaszemu Potockiemu. Minister Brühl ciężko chory. Zwiększone zostanie wojsko saskie. Rogaliński czeka na audiencję u króla prus k., "na piśmie tylko pretensye woiewodztw Wielkopolskich względem exorbitacyi pruskich poczynionych podał". Francja buduje okręty. w Berlinie przybędzie poseł Porty Achmet Effendy, rezydentem pruskim u hana tureckiego będzie Boscamp. Siły wojenne królwej węgierskiej organizuje marszałek Daun. Z Gdańska 13 08.: wda pomorski Mostowski wydał uniwersał, "stosuiąc się do laudum prowincyi pruskiey roku 1699" i wezwał "na popis czyli lustracyą pod Starogard". Z Londynu: listy partykularne omawiają alianse, pokój będzie trwały
    • Particularia Cudzoziemskie A. 1763 k. 60-61 Cesarzowa królowa węg. wydała edykt w sprawie monety bitej w r. 1759. Z Paryża 25 08.: parlament w Roune nie chce przyjąć edyków królewskich. Listy z Konstantynopola "są bardzo zawiłe y do zrozumienia trudne". Ugoda handlowa szwedzka z królem marokańskim. Lustracja wojsk saskich. Z W-wy 29 09.: wyjechał kasztelan czerski Szulczyński do Skierniewic. Przybył poseł angielski. Deputatem wdztwa bełskiego podstarościc Lipski, podstoli Radecki. Z Łucka wojski Małyński; w Krzemieńcu sejmik zerwany, podobnie jak w województwach: podolskim, kijowskim, bracławskim i czernichowskim; bijatyka i tumult w Kamieńcu [opis], wybrano jednak komisarzem Dębowskiego wojskiego latyczewskiego. Z Drezna: król mianował "sekretnym konsyliarzem" Goltza. Chory minister Brühl. Toruń 25 09.: sejmik deputacki ziemi dobrzyńskiej w Lipnie, wybrano starostę Podoskiego, a komisarzem do Radomia został sędzia Rudkowski
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 62-63 Dwór wiedeński otrzyma Korsykę. Z Hamburga 4 09.: bankrutują kupcy, upada handel. Lord Nithip pojedynkuje się we Francji. Do Berlina przybył gen. Lubomirski: w Dreźnie wydano edykt dla austerii i zajazdów, ustalając taksę za pobyt. Z W-wy 22 09.: przybył wda rawski Granczeski, kasztelan czerski Suffczyński, który został komisarzem na trybunał radomski z województwa malborskiego. Przybyła wdzina ruska, oczekuje się generała ziem podolskich. Deputatami na trybunał: z Sieradza gen. Koszczewski, z Piotrkowa podczaszy Turski; z województwa sandomierskiego w Opatowie wybrano chorążego Jabłonowskiego i chorążego Dobieckiego; z wdztwa rawskiego w Bolimowie zerwano sejmiki. Z Podlaskiego ziemi mielnickiej wybrany sędzia Borkczeski, a w Drohiczynie sejmiki zerwano. Rogaliński wyjechał z berlina "z rezolucyą do tychże województw na przeszłe sejmiki". Z Gdańska 17 09.: trudności w handlu zbożowy; ceny zboża. Z Petrsburga relacje o stosunkach rosyjsko-tureckich. Zmarł książę Gottero de Holsztein gubernator śzlezwiku i Holsztyna "do Moskwy należącego". Z Torunia 18 09.: z województwa malborskiego został deputatem podczaszy Pobocki i miecznik Goślimski. Brak wiadomości z Wielkopolski i Kujaw. Z Litwy: agituje się trybunał skarbowy wileński
    • Z Warszawy d. 1 7bris 1763 k. 64-65 hetman w. kor. porozumiewa się "względem przyszłych sejmików deputackich [...] y trybunału" z marszałkiem w. kor. i wojewodą ruskim. Przyjedzie z Litwy kasztelan łęczycki Lipski, jest już wda inowrocławski Zamoyski, gen. Małachowski, poseł Porty Ottomańskiej, który jedzie do króla pruskiego. Podobno zmarł Brühli. Z Wilna 22 08.: zabójstwo starosty norymberskiego Piszczały, "suppozycyą maią" na Wołodkowicza. Gdańsk 27 08.: wojsko pruskie w pogotowiu; edykt króla prus k. w sprawie kosztownych tkanin. Toruń 28 08.: chorąży Barsch przebił szpadą dozorcę mostowego, gdy go nie chciał przpuścić ze schwytanym żydem. Berlin 20 08.: posłem wiedeńskim został Ryed, wyjechał gen. Hort
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 66-67 Drożyzna w Bawarii; gen. Haddych gubernatorem Budy. Z Paryza 9 09.: audiencja posła angielskiego Neuville, parlament nie podpisał edyktów królewskich; przybędzie z Londyny de Bedlfort w sprawie rybołówstwa w Amweryce półn.; zburzenie Dunkierki i sprawa odszkodowań. Hamburg 18 09.: wyjechała księżna meklemburska; wakuje biskupstwo osnabruckie; akademik paryski Dupleir na służbie imperatorowej rso., sprawy ks. Birona. Z W-wy 6 10.: przybyli wojewodowie Zamoyski, Rudziński, kuchmistrz Poniński i podczaszy Potocki. Spodziewany marszałek Bieliński i podkanclerzy Wodzicki. Pogrzb bpa kujawskiego Dembowskiego. Gdańsk 1 190.: handel zbożem i wełną; do wód Teplickich wyjechał Woronzow, w Oliwie wydano dla niego obiad "y wyborney przy przegrywaniu do stołu kapeli". Toruń 2 10.: sprawy Brodnicy
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 68-69 Drożyzna w Bawarii, posłem ros. został Zowassow. Paryż 17 09.: przybył król Stanisław i poseł duński. Nowi posłowie francuscy Bretewil i de Busse. Posłowie hiszpańscy: Grymaldy, Wall, Fuenow. Berlin 1 10.: król żegna posła duńskiego jego następcą Furtensztein, po pożegnaniu dawano francuską komedję. Poseł turecki w drodze. Z W-wy 13 10.: "Lubo nieszczęśliwa y nader niepocieszona doszła wiadomość przez sztaffety z Saxonij" o śmierci króla w Dreźnie. Prymas w W-wie; "nagle wszyscy roziechali się, niektórzy ad propria". przybędzie marszałek w. kor. i inni. Regimenty saskie wymaszerują do Drezna. Gdańsk 8 10.: sprawy tureckie- sułtan stawia warunki cesarzowi austr.
    • Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 70-71 kanclerz Kawnitz i marszałek Daun zostali książętami. Przybędzie Woronzow i królewiosz polski Albrecht. Wspaniały portret arcyks. Leopolda "wygotowany tak wyborną iest sztuką, że się onemu wydziwić każdy nie może, krórego bryliantami zrobiona osada kosztyie 100000 zł ces.", a portret ten zawiezie Ludwice, infantce hiszpańskiej, poseł Franciszek Lichtensztein. Paryż 10 10.: król Stanisław wyjechał do Nancy, gdzie "fundował bank na pożyczenie kupcom potrzebnych pieniędzy bez wszelkiey prowizyi". żamina na urzędzie kanclerza, de Lamignon wygnany. Berlin 22 10.: gen. Tawentyzen gubernatorem Wrocławia. Posłem tureckim jest Achmet Effendy. Z W-wy 3 11.: przybył hetman w. kor. oraz wojewodowie. Zmarł Brühl. Golcz otrzymał ordynans, "aby niektórym dworskim iako też kapeli całey nadworney królewskiey podziękował za ich służbę". Dwór szykuje się do wyjazdu do Saksonii traktem przez Kraków, Bielsko i Morawy. Okradziono starościnę janowską Mokronoską i sędziego sieradzkiego Zarębę. Z Litwy: trybunał w Mińsku. Z Gdańska 29 10.: wiadomość o śmierci króla; w Petersburgu awanse w wojsku.
    • Z Warszawy d. 20 8bris 1763 k. 72-73 Przybyli dygnitarze koronni i litewscy, wojewodowie Jabłonowski, Twardowski, Potocki, Czapski, Rudziński, podskarbi Fleming. Rozpoczęła się juryzdykcja marszałkowska. "Z Zamku tuteyszego vigore prawa opisanego rugowani są wszyscy dyssydenci do Pałacu królewskiego". Slub wojewody brzesko-kujawskiego z podkomorzanką lit. Mniszchówną. Z Gdańska 15 10.: magistrat wystąpił przeciw farmazonom, "którzy różne założywszy gospody, czyli loże coraz więcey ludzi do podeyrzaney swoiey konfraternij namawiają, pieniądze od nich wyłudzaią y kassy trzymaią na podporę szkodliwych swych interesów z postreonnemi farmazonami, podeyrzaną utrzymuią korenspondencyą, fundamenta wiary chrześciańskiey podkopuią", ich ustawy i ceremonie są niegodziwe, "czego że tenże Magistrat z władzy swoiey cierpieć nie chce a nie może, więc wydał w tych dniach edykt". Z Drezna: rządy objął elektor saski i "graffa Brühla we wszystkich urzędach jego potwierdił lubo ieszcze dosyć słabego". Z Ratysbony 26 09.: obrady sejmowe trwają; Moskwa werbuje rzemieślników. Królewicz Klemens biskupem fryzingeńskim i ratysbońskim
    • Z Warszawy d. 27 8br 1763 k. 74-75 Przybył bp Ostrowski i Wołłowicz, strażnik Lubomirski, gen Potocki. hetmanowa w. lit. oddała tutaj synów do konwiktu księży jezuitów. Prymas urzęduje i wydaje zarządzenia; będą wydawane uniwrsały w sprawie sądów tryb. i juryzdykcji marsz., popierają prymasa biskupi i obecni tu wojewodowie. Z Gdańska 22 10.: żałoba, król zmarł "z okazyi zagrożoney w nodze rany y ztąd powstałego paraliżu przez wstąpienie w ciało humorów". Elektor objął władzę, Brühl jest minister. Ciało wysłane będzie do Krakowa "wraz z ciałem nieboszczki królowey [...] serce zaś w Dreźnie zistanie się, a intestina oddane będą do OO Kapucynów warszawskich". Z Torunia 23 10.: sędzia Bagniewski zalimitował sądy ziemi chełmskiey z racji śmierci króla
    • Z Warszawy koniec listopada 1763 k. 76 Pułki królewskie ułańskie na swoią słubę wziął hetman w, kor.; ustąpił pułkownik Sybil i Bronikowski, powołano rotmistrza Tatara-Skirmuta. Z Gdańska 26 11.: sej elektroski obierze następcę tronu cesarskiego. Gen. artyl. Brühl opatruje armaty w cekhauzie; hetman w. kor. przyjedzie na sejm. Brühl oddał pałac swój posłom moskiewskim Kieyzerlingowi i ks. Repninowi; posłem hiszpańskim będzie Aranda
  • Proweniencja: Ze zbioru Tytusa Działyńskiego
  • Hasła przedmiotowe:
    • Jabłonowski Antoni wda pozn. (1732-1799)
    • Massalski Jan Mikołaj podczaszy lit. (1728-1763)
    • Sołtyk Kajetan bp krak. (1715-1788)
    • Szeptycki Hieronim Antoni bp płocki (1700-1773)
    • Gazety rękopiśmienne 18 w.
    • Epidemie 18 w.
    • Obyczaje dworskie 18 w.
    • Polityka międzynarodowa 18 w.
    • Dyplomacja 18 w.
    • Sejmiki 18 w.
    • Samorząd terytorialny 18 w.

MARC

  • 001 a Kórnik
  • 130 a Gazety
  • 245 a Gazety pisane 1763.
  • 250 a oryg.
  • 260 c 1763
  • 300 a 76 k. c 22x18 cm
  • 340 d Rkps e półskórek, 20 w. BK
  • 520 a Z Warszawy d. 20 Januarij 1763 k. 3-4 Rocznica koronacji; traktament u Brühla dla synowej cześnikowej kor. Przybył podskarbi Fleming, oczekuje się bpa płockiego Szeptyckiego.Powietrze morowe na Ukrainie, zamknięte granice. Z Gdańska 14 01.: stanie pokój angielsko-francuski. W Huberzburgu nagoecjacje "między dworami wiedeński, drezdeńskim y Królem Jmcią pruskim", elektor bawarski i palatyn Renu zachowają neutralność. Z Torunia 16 01.: w Inowrocławiu zabierają furaże dla wojska pruskiego. Z Poznania domagano się, aby komisarzami byli Rogaliński i Gurowski. Z Ratyzbony 30 12.: marszałek Daun i kanclerz Kaunitz "xiążętami są kreowani Król pruski upoważnił barona Plotto do zawierania konwencji w elektorami i stanami imperium, tej akcji jest niezbędna Austria. Z Hamburga 31 12.: minister franc. Brelevil "ma ordynans przyznać imperatorowej Jeymci tytuł cesarski".
  • 520 a Z Warszawy d. 27 Januar 1763 k. 5-6 Listy królewskie do senatorów, zwołuje się ich na Radę w sprawie Kurlandii, spadł bowiem "obowiązek szukania iaknayprzyzwoitszych srzodków do ocalenia tey prowincyi od niebezpieczeństwa upadkiem jey grożącego. Z Królewca: bije się z rozkazu Króla pruskiego nowoą monetę, obywatele Prus brandenburskich "wszystkie publiczne podatki samemi pieniędzmi moskiewskiemu płacić są zobligowani". Podobno uzgodniono warunki pokojowe między dworami wiedeński, saskim i pruskim. Do dóbr swoich Ottenburga, jak piszą z królewca, ma przyjechać marszałek moskiewski Münich. Listy saskie zapewniają o pokoju. Z Ratyzbonyy 28 12.: stany bawarskie odwołują swoje wojska; żołnierzom pruskim wolno się żenić w Saksonii. Paryż 27 12.: minister ks. de Praslin zajął miejsce w parlamencie; Szwajcaria odnawia alians, królewna polska Krystyna ma wyjść za mąż "za pewnego xięcia krwii królewskiey". Z Hamburga: wojska austryjackie zajęły fortecę w księstwie Kliwii i Gieldrii; wojsko pruskie w Wesel. Z Moskwy: imperatorowa ufundowała pierwszy w Rosji szpital dla ubogich
  • 520 a Z Warszawy d. 3tia Februarij 1763 k. 7-8 Żałoba po księżnej austryjackiej Joannie Gabrieli. Zmarł podczaszy lit. Massalski; pożar w pałacu hetmana w. lit. w Myszy. Z Białej Rusi: spodziewają się wtargnięcia Moskwy do wdztwa mścisławskiego, aby pomścić śmierć 1000 ludzi i kniazia Lebiedziow. W Połockim żołnierze moskiewscy rabują, przepędzili ich łosowcy, Kostrowiccy, Blumberkowie. W mścisławskim hajdamacy grasujący pod wodzą Żubarka zostali ujęci, ale woleli śmierć w ogniu. Granica ukraińska zamknięta, kupcy wołów i wina zatrzymani. Z Gdańska 24 01.: negocjacje pokojowe wiedeńsko-pruskie nie dały rezultatu. Austria w Kliwii i Gieldrii. Z Hamburga 14 O1.: regimenty francuskie przechodzą na służbę austryjacką. Z Paryża 3 01.: Francja wzywa króla angielskiego, aby "króla pruskiego nakłonił do rewokowania woyska swego z Frankonij", na co dwór ang. się zgodził, chcąc, by "powszechny stanął pokoy
  • 520 a Z Warszawy d. 10 Feb. 1763 k. 9-10. Zjeżdżają się senatorowie, przybył prymas, wda kijowski, kasztelanowa krakowska ze swym dworem, bawi hetman w. kor. Z Ukrainy wojska w pogotowiu, zagrażają Tatarzy. Z Gdańska 5 02.: obrady w Hubersburgu zawiodły. Z Torunia 6 02.: ziazd w Radziejowie w sprawie dostawy żyta i owsa dla Prus. Z Ratyzbony 20 01.: zabiegi posła angiel. i franc. o pokój. Z Norymbergii: pruskie "listy kombialne" w powiecie frankońskim. Z Hamburga 21 01.: wojsko angielskie przez Holandię wraca do Anglii. Austryjacy pod Wesel. Pogłoski o arcyks. Piotrze Leopoldzie i królewiczu angiel. Wilhelmie. Z Konstantynopola: chan tatarski ma rozpuścić ordę
  • 520 a Z Warszawy d. 17 Febr. 1763 k. 11-12 Przybyła marszałkowa lit. Sanguszkowa z synem stą krzemienieckim. Z Litwy: zerwane sejmiki deputackie trybunalskie w województwie wileńskim, smoleńskim i powiecie starodubowskim. Z powiatu koweńskiego obrano pisarza Łopacińskiego, miecznika wileńskiego Bohusza, z wdztwa nowogrodzkiego Mikołaja Korsaka i rotmistrza Antoniego Tukanowskiego oraz starostę cyryńskiego Niesiołowskiego. Z Grodna podstoli Ihnatowicz i miecznik Rukiewicz. Na Ukrainie otwarto granice, jest "trwoga wielka między pospólstwem z strony Tatarów". Z Wrocławia 9 02.: kurier doniósł ministrowi pruskiemu Sechendorffowi o pokoju. Śląsk wiele ucierpiał w czasie tej wojny; gubernatorem śląskim został de Bewern. Gdańsk 12 02.: ma stanąć pokój; w Brandneburgii ustały działania wojenne, w księstwie kliwskim stanęła konwencja francusko-pruska. Z Ratyzbony 26 01.: czytano stanom list imperatora ros. o nominacji ks. Jerzego na administratora księstwa holsztyńskiego, które jest b. wyniszczone przez wojnę
  • 520 a Z Warszawy d. 24 Febr. 1763 k. 13-14. Król odebrał wiadomości z Saksonii o pokoju, z tej okazji bp krakowski Sołtyk celebrował uroczystość przy "rezonacyi kapeli królewskiey". Senatus consilium odbędzie się nie w Zamku, a w pałacu z racji choroby króla. Fakerwer k. Wojsko rpuskie zajmuje Toruń i zakłada magazyny zbożowe wbrew woli obywateli. Berlin 8 02.: przybył poseł mos k. Dołhoruki do Lipska oraz Ferdynand brunświcki. Gdańsk 19 02.: wiadomość z Lipska o pokoju, artykuły które "wraz ułożone być maią w traktat uniwersalny pokoju". Z Dusseldorfu: zmarł kardynał Jan Teodor, bp bawarski, spadkobierca księcia de Koszwaren na hrabstwie Horn. Z Saksonii: ostatnie listy donoszą o ugodzie cesarzowej król. węg. z królem pruskim. Z Paryza 24 01.: w Wersalu bal
  • 520 a Z Warszawy . 16 Martij 1763 k. 15-16 Przybyli wdowie sandomierski Wielopolski i pomorski Mostowski. Senat obraduje, głos zabierał marszałek w. kor. Bieliński, kanclerz w. lit. podskarbi w. krorn., marszałek nadwr. kor., marszałek lit. Sanguszko; w senacie nie zasiadał podskarbi lit. Fleming. "Resultatum senatus consilij odłożone aż do poniedziałku". Wyjechał hetman lit. Massalski, przybył podskarbi nadwr. lit. Gdańsk 12 03.: "wszystkie lsty tak z Paryza, iako y z Londynu y Hagi donoszą" o traktacie Francji i Hiszpanii z Anglią i Portugalią, ktory został zawarty w Paryżu i ratyfikowany. Toruń 13 03.: przybył pułk. Lossow, który Sciąga furaże. Paryż 14 02.: traktat podpisał poseł angielski Bebfort. Do Włoch pojechał arcyks. austr. Józef wraz z żoną, aby "in cognito iak naypryncypalnieysze miasta włoskie nawiedzić" Wojska austryjackie pomogą Genui pokonać malkontentów korsykańskich. Hamburg 25 02.: pokój w Hubersburgu miedzy dworem pruskim a wiedeńskim. Nitawa 10 01.: przybył książę Kurlandii Ernest z synem Piotrem na zjazd z szlachtą. Opis pobytu.
  • 520 a Z Warszawy die 24 Martij 1763 k. 17-18 Sekretarz kor. Kierski ogłosił od tronu kilka propozycji i tak: wyjazdu króla do Saksonii i oddania władzy na czas nieobecności w ręce prymasa i hetmanów; w sprawie księstwa kurlandzkiego będzie zwołany sejm; sprawa szkód dokonanych przez wojsko moskiewskie będzie omówiona z posłem ros. Kieyzerlingiem; podkomorzy inflan. Borch, wda mścisławski Plater, kasztelan łęczycki Sypski będą bronić intersów kurlanckich. Sądy relacyjne rozpatrują prawa obydwóch książąt Kurlandii. starostwo wołkowyskie otrzymał podczaszy lit. Massalski. Zmarł wda kaliski Maszkowski. Gdańsk 19 03.: ceny zboża w Holandii spadły; sytuacja handlowa w Królewcu. Drezno: opublikowano układ sasko-pruski; wojsko austryjackie opuszcza Drezno; cesarzowa austr. na Sląsku na popisie regimentów. Toruń 20 03.: województwo chełmińskie, ziemia dobrzyńska i województwo płockie oddają na rozkaz Lossowa furaże; od Poznania ciągnie jazda i piechota pruska pod komendą gen. de Billow i Sztutercheyn
  • 520 a Z Warszawy d. 30 Martij 1763 k. 18-20. Urodziny króla, uroczystość na której będzie bp krak. Sołtyk, bp kijowski Załuski, kamieniecki Krasiński, inflan. Ostrowski, referendarz Podoski, sekretarz Kierski, pisarz Lipski, kasztelan krak. Branicki, wda poznański Jabłonowski, ruski Czartoryski, bracławski Jabłonowski, lubelski Lubomirski, kaliski Twardowski, mazowiecki Rudziński, pomorski Mostowski, miński Hulzen, marszałek w. kor. Bieliński, podskarbi w. kor. Wessel, podkanclerzy Udzieli, marszałek n. kor. Mniszech, kanclerz w. Czrtoryski, marszałek n. lit. Sanguszko oraz dygnitarz kor. i lit. podkomorzy Poniatowski, koniuszy Wielopolski, miecznik Lubomirski, strażnik Lubomirski, oboźny Krasiński, podczaszy Potocki, gen artyl. Potocki. Województwo kaliskie po Miaskowskim otrzymał kasztelan poznański Twardowski, a kasztelanię jego Mielżyński, kasztelanię kaliską Zbijewski jasztelan gnieźnieński. Z Saksonii 14 03.: będzie zjazd w zamku Merydiburg. Do Swidnicy przybył król pruski, pojedzie przez Brzeg, Wrocław do Głogowa i Berlina. Gen. pruski de Bielau i Sztuttercheyn oraz de Platen idą do prus brandenb. Markiz de Alenberg, "który dla swych wielkich scyencyi y przemysłów między uczonemi ludzmi rangę znaczną trzyma", przyjął urząd guwernera u imperatora ros. Gdańsk 26 03.: publiczne gazety berlińskie ogłosiły traktat w Hubersburgu, porównanie z traktatem wrocławsko-berlińskim 1742 i drezdeńskim 1745 r., warunki pokoju. Toruń 27 03.: obecni pruscy konsyliarze Urdeke, Brelltenchoff oraz Bilaff, gen. de Kanitz Platen, Sztutercheyn i Thaden. Frankfurt 4 03.: wyszedł garnizon francuski; Francuzi oddali fortecę Wesel i opuścili księstwo kliwskie
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 21 Z Wiednia: Kalembach, konsyliarz cesarski, w nagordę za pokój podpisany w Huberburgu otrzymał tabakierkę i pierścień od cesarzowej oraz pieniądze od króla pruskiego. Hamburg 5 04.: bawi tu margrabia Baireuth czeka na barona Alerod. Z Drezna wojska austr. opuszczają miasto wraz z gen. Haddy i Gwasko. Królewicz Ksawery w Wartzburgu; do leodium przybył królewicz pol. Klemens, jest nadzieja, "iż na biskupstwo to znowu obrany będzie"; zjechał minister cesarski Porgen. Z Berlina 16 o4.: król pruski z bratem Henrykiem i generałami lustrował szkołę kadetów szlacheckich prowadzoną przez gen. Budelrok'a. Zmarł margrabia Karol z Wrocławia oraz archidiakon i oficjał wrocławski Frantenberg
  • 520 a Z Warszawy d. 28 Aprilis 1763 k. 22 Wyjechał prymas, hetman w. kor., bp krakowski; posłowie jadą do Drezna. Poseł mos k. Kieyserling zostaje w W-wie i pocztą będzie wysyłał instrukcje do Drezna. Przygotowania do sejmu. Oczekuje się na powrót królewicza z Nitawy. Gdańsk 23 04.: ceny zboża według poczty holenderskiej. Królewiec: weszły tu wojska gen. Maiera i pułk. Lossowa, przyjedzie król pruski. Toruń 24 04.: jeńcy austryjaccy pod komendą gen. de Vella ruszyli do Głogowa, inne ich oddziały poszły do Gdańska i Berlina
  • 520 a Z Warszawy d. 7ma Aprilis 1763 k. 23-24 W czasie świąt król był chory, udzielił audiencji kasztelanowi krak, kanclerzowi lit, który odjechał do Wołczyna, bpowi kamienieckiemu Krasińskiemu, kasztelanowi połockiemu Brzostowskiemu, posłom król. na trybunał lit. w Wilnie. Gen. Brühl ustąpił generalstwo artyl. swemu synowi, cześnikiem kor. został łowczy nadw., a łowczym Henryk Brullem. Ukraina 27 03.: chan tatarksi zamknął granicę, ustała żegluga na Dunaju i handel zbożem; boi się hana Turcja i Wołoszczyzna. Gdańsk 2 04.: ceny zboża. Z królewca wychodzą jeńcy austr. przez Prusy, Toruń na Śląs k. Toruń 3 04.: w mieście duże ilości wojska "z wielkim kosztem y uciemięzeniem ludzi"; postrachem jest czarna i pośniacka husaria. Przybyli z Królewca jeńcy austryjaccy w drodze na Śląsk; wojsko pruskie opuszcza miasto. Hamburg 14 03.: księstwo toskańskie otrzyma arcyksiążę Piotr Leopold, który żeni się z infantką hiszp.
  • 520 a Z Warszawy d. 14 Apr. 1763 k. 25 Wyjazd króla wyznaczony na 25 kwietnia, książę kurl. jeszcze nie przybył. Uciążliwe przemarsze wojsk pruskich. Gdańsk 9 04.: ceny zboza. Artykuły pokojowe, rafyfikacja traktatu angielsko-francuskiego dopiero nastąpi. Toruń 4 04.: wojsko wymaszerowało do prus, "wszystkie prawie wsie ogołocone". Ukraina 2 04.: przejeżdżał poseł ros.
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie Ao 1763 k. 26 Przyjazd króla pruskiego "po sześcioletniey absencyi", obiady, audiencje w asyście księcia Ferdynanda brunświckiego; z niewoli aurtyjackiej wrócił gen. Biloff i Wanz. Ratyzbona 17 03.: elekcja biskupa odłożona, powrót regimantów; pogłoski o ślubie arcyks. Leopolda i Ferdynanda i arcyksiężniczek z sukcessorem tronu hiszp. oraz królem sycylijskim. Wiedeń: edykt cesarzowej ma na celu "aby państwa jey słodkich zażywały pożytków pokoju".
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 27-28 Elekcja bpa leodyjskiego, kandydatem jest królewicz pol. Klemens. Informacje o baronie de Plato i królewiczu Albercie. Hamburg 22 04: w księstwie kolońskim uzupełnia się regimenty, stany holenderskie otrzymały pozwolenie na wywóz śledzi do Francji. W Dunkierce demoluje się fortyfikacje. Berlin 30 04.: król pruski w Poczdamie, urodziny żony królewicza Ferdynanda. Z niewoli austr. wrócił gen de Lekow, pł k. Sobek, gen. Fukiet i Willich, gen. Finkiensztein w Prusach. Król pojechał do Drezna; królewicz Klemens biskupem ratyzbońskim. Z królewca: transport rasowych koni dl akróla prus k. Gdańsk 7 05. "spadanie targów", handel zbożem, kłopoty ze spławem. Miasta angiel. i Londyn niezadowolone z warunków pokoju. Napady rabunkowe na pograniczu ros.
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 29-30 Ceny zboża w Gdańsku. Alianse dworu londyńskiego, berlińskiego i moskiewskiego. Toruń 17 04.: wrócił z niewoli aust. gen. Małachowski. W prusach wiele regimentów; ruchy wojs k. Z W-wy 20 04.: z Krystiampola od wojewodziny kijowskiej przyjechał cześnik kor. Brühl, by dokonać na "generalstwo jurament", brat jego łowczy objął cześnikostwo kor. marszałkowa Mniszchowa wraz z Brühlową jedzie do Saksonii. Excerpt z listu z pogranicz tatarskiego 21 03.: hana opuściły wojska, popadł w niełaskę cesarza tureckiego; Wołoszczyzna zamknęła granice, co utrudnia handel w Polsce. Z Saksonii: saskie konne regimenty wracają do Polski, a regiment księcia kurlan. do Sambora, a królewicza Albrechta do Brześcia Lit., regiment Brühla zostanie w W-wie
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 31-32 Król pruski oglądał pałac i wydał bal. Ratyzbona 4 04.: wymaszerowały regimenty saskie: cesarzowa nagrodziła wojsko toskańskie i pułk. teilires; gen. Laudon w Czechach. Do arsenału wiedeńskiego wprowadzono armaty zdobyte w bitwie pod Hoekirchen. Paryż 7 o4.: korpusy wojska we Flandrii, Likardii i Normandii. Do Madrytu przybył z Ameryki pułk. Vall; Hiszpanie zajęłi fort i kolonie portugalskie Sw. śakramentu. Z W-wy 5 05.: brak wiadomości od króla pol. który jest w Dreźnie. Na królewicza czekają panowie, wojewodowie i marszałkowie; zalimitowano sądy assesorskie. Alians rosyjsko-pruski i jego warunki; minister carowej Leffert doniósł o jej wyjeździe do Petersburga. We Wrocławiu i miastach pruskich będą ufundowane szpitale, "wolności y znaczne honory" dla poszkodowanych w czasie wojny obywateli pruskich. Wymiana posłów z Wiedniem [gen. Odonel i de Kniphausen] . Do Moskwy jedzie poseł duński Ostein. Układy handlowe prusko rosyjskie. Z Gdańska 30 04.: ceny zboża
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie Ao 1763 k. 33 Arcyks. Leopold jedzie do Hiszpanii, a Ferdynand do Włoch, przygotowuje się mariaż arcyksiężniczek. Poseł wenecki otrzymał wiadomość o rozruchach janczarów w Konstantynopolu. Paryż 22 o4.: król w Wersalu na ślubie ks. Beauvillem i posła franc. w Anglii gen. de Gwerchy; nadania orderu św. Ludwika. Hamburg 26 04.: relacje o margrabim Bairenth: wosjka haskie pod Kassel; relacje o wojskach holenderskich, biskupstwie wrocławskim; śmierć księcia weneckiego. Berlin 3 05.: chrzest córki baroda Krypendorffa
  • 520 a Z Warszawy d. 19 Maj 1763 Aok. 34 Przyjęcie królewicza kurlandzkiego; bal z maskami z racji imienin wojewodziny lubelskiej Lubomirskiej. Ślub starosty grzybowskiego ze starościanką nowomiejską Krasińską. Potocki, wda kijowski z żoną i córką w Czestochowie. Minister Brühl choruje w Dreźnie. Król pol. w Cieplicach. Gdańsk 14 05.: sprzeciwiają się elekcji kapituły bpstwa leodyjskiego. Toruń 15 05.: jest tu jeszcze komenda pruska, która transportuje oficerów i żołnierzy do Prus Brandenburskich
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie Ao 1763 k. 35-36 Elekcja królewicza polskiego Klemensa na biskupstwo w Leodium, komisazrem ces. był Zeydewitz. Przybył gen. Sztotberg, wrócił z niewoli gen. Tyrchey i inni pułkownicy. Zanosi się na wojnę wenecko-turecką. Hamburg 10 05.: nowiny o margr. Baireuth, księciu weneckim, priokuratorze św. Marka Mocenim, który został wybrany księciem weneckim, opis jego koronacji.Wyjechał do króla marszałek gen. poczt Bibersztein, a kuchmistrz w. lit. Wielohorski jedzie na Ruś. Informacje ze Sląska o gen. pruskim Finch, Wunch, Rabensztein. Król pruski zabiega o rozwój handlu. Z Moskwy: Dorpat będzie fortecą, gen. Totleben zesłany na Syberię. Gdańsk 22 05.: traktat austryjacko-pruski, to "osobliwy traktat"- podają artykuł nr 20. Toruń 22 05.: ma wyjść komenda pruska z miasta
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 37-38 Elektor bawarski jedzie do wód embezeńskich. Elekcja królewicza Klemensa na bislupstwo, stanowisko w tej sprawie komisarza cesarskiego Pergena oraz stanów holenderskich, drugim elektorem był Oltzemont. Hamburg 11 05.: komendantem miasta jest gen. Janus. Urodził się potomek męski domu de Saxe Hildburghanzen. Berli 21 05.: król na popisie wojskowym, audiencja posła mos k. Dołhoruskiego i gen. Buturlicza. Król jedzie do księstwa pomorskiego, królewicz Ferdynand do wód akwizgrańskich, a królewicz Henryk do zamku Radsberg. Z W-wy 2 06.: do Otwocka wyjechał marszałek w. kor. Bawi tu wda ruski. Z Drezna król pol. jedzie do teplitz; Brühl przychodzi do zdrowia; mennica generalne saska bije nową dobrą monetę. Król pruski z następcą tronu gen. Borkiem i ks. de Anhalt w Pomeranii. Z Gdańska 28 05.: handel zbozowy niewielki; ceny holenderskie. Rezydent gen. Romanzow jedzie do Moskwy, jego miejsce w Gdańsku zajmie gen. Totleben. Toruń 29 05.: powróciły chwilowo komendy pruskie z Kujaw, kaliskiego i łęczyckiego; komenda w Poznaniu. Gen ros. Szuwalow w drodze do Wiednia
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 39-40 Choroba elektora mogunckiego. Negocjacja Wiednia z Hiszpanią, Francją i Moskwą. Przybył do Wiednia gen. Sztolberg i gen. Tyrcheym. Hamburg 21 05.: staolica apostolska zadecyduje o biskupstwie w Leodium i oprzyzna je Klemensowi lub de Ostermont. Zmarł wezyr. Haga: Holendrzy opanowali wyspę Ceylon. Berlin 28 05.: król powrócił z Pomeranii, oglądał sprowadzone konie; dystynkcje dla kanoników katedry magdeburskiej. Sułkowski odjechał do Leszna. Edykt monetarny dot. monety pruskiej i saskiej. Z W-wy 9 06.: przybył podskarbi w. i marszałek n. kor., wyjechał wda ruski do Puław. Król pol. jedzie z dworem do Teplitz. Drożyzna. W Poznaniu komenda pruska. Kontrybucje na Pomorzu, biskupstwie kujawskim. Z Białej Cerkwi 25 05.: wojsko moskiewskie na granicach pol. Gdańsk 4 06.: pról pruski w Brlinie, pojedzie przez Gdańsk do królewca; gen. moskw. Jotleben rehabilitowany. Toruń 5 06.: będzie powołana komisja w sprawie szkód wojennych, dokonanych przez Prusy na ziemiach pol.
  • 520 a Z Warszawy 1763 k. 41 Marszłak n.lit. pośpieszył z żoną do dóbra Szymanowa. Wielpolscy posłowie s-ta nakielski Rogaliński i chroąży wschowski Dzierzbicki wrócili z Białegostoku " z wielu wielkiey wagi expedyacyami", pojadą oni do prymasa i hetmana w. kor. Na Białej Rusi i Ukrainie wojsko moskiewskie. Gdańsk 18 06.: król pruski wspiera podupadłą ludność Pomeranii i organizuje magazyny zbożowe w Szczecinie. W Relinie sąd wojenny nad generałami. Toruń 19 06.: jeńcy austryjaccy; relacje o rotmistrzu Paszkowskim i Spekowskim z regimentu Małachowskiego oraz kapitanie Dawuer. Hamburg 3 06.: książę Kassel pojedzie do Rzymu, a książę bawarski do Drezna, a książę brunświcki do Anglii na ślub z królewną angiel.
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 42-43 Zakonnik z klasztoru Kartuzów minoryta Laile przeszedł na luteranizm przy pomocy posła saskiego. Posłem angielskim w Wiedniu będzie lord Szbormont, a cesarskim w Londynie Seytern. Poseł pol. w Szwecji de Sacken starosta piltyński został mianowany przez cesarza grafem. Paryż 21 O5.: pułk. de Choiseul na festynie oficerów gwardii szwajcarskiej. W Dunkierce niszczy się fortyfikajce. Hamburg 31 05.: wiadomości o elektorowej bawarskiej, księciu brunświckim, elektorze kolońskim, nuncjuszu Papieskim. Papież zatwierdził na biskupstwo w Leodium de Oultrema. Z W-wy 16 06.: marszałek n. kor. jedzie przez Poznań do Saksonii. Przybył bp płocki Szeptycki i kamieniecki Krasiński. Trwają sądy ziemskie w-skie. Są trudności z mięsem, bo komenda pruska wykupuje woły. Litwa 9 06.: sądy wojskowe odbędą się w Grodnie. Drezno 8 06.: król pol. z królewiczem Karolem i Klemensem wyjechał do Teplitz. Gdańsk 11 06.: skazany przez sąd wojenny moskw. Jostleben w drodze do Berlina. Toruń 12 06.: znowu przybyły oddziały pruskie m.in. kapitan Davier; jeńcy austryjaccy; kontrybucje i ich wysokość
  • 520 a Partycularia Cudzoziemskie Ao 1763 k. 44-45 Sejm rozpatruje gwałty wojska księcia Hesendamsztad. Siedmiogrodzianie muszą się kształcić tylko na akademii wiedeńskiej, a dyssydenci na akademiach saskich. Paryż 24 06.: gubernator de Helrenze w parlamencie i na ulicach ogłosił pokój, z tej racji był fajerwer k. królewicz pol. Ksawery otrzymał dawny pałac marszałka Belleisle. Hamburg 4 06.: z Meklemburgii powrócił poseł mos k. Puchekin. Król pruski na popisach wojskowych na Śląsku. Prezydentem, Akademii Scientiarum w Berlinie będzie Allenberg. Z W-wy 21 06.: z Białegostoku wraz z wojewodą Twardowskim i Podoskim wrócił marszałek n. kor. Referendarz lit. Przeździecki oddał córki swe "na edukacyą do Klasztoru Jchmć Panien Wizytek". Z Saksonii: król pol. w Teplicach wraz z księciem kurlandzkim. Spadek cen w Saksonii
  • 520 a Z Warszawy die 30 Juny 1763 k. 46-47 Moskwa wkroczyła na Litwę, ale listy "z tamtąd ostatnią pocztą odebrane zadney o tym nie czynią zmianki". wojewoda ruski z Wilanowa jedzie do Puław,] . Ralecje o wdowie marszaowej Sanguszkowj, marszałku nadw. lit Przybedzie na sejmik ziemski wojewoda mazowiecki. Wiadomości o rezydencie Liczerlich. Z Gdańska: w Barlinie sądy woejnne [gen. Zylen, Firch, Giersztow, de Pendych] . Toruń 26 06.: jeńcy austryjaccy
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 48-49 Sprawa elekcyi "na wakuiącą stolicę moguntską", królewicz Klemens otzymał już breve na biskupstwo tryzeńskie i ratyzbońskie. Z Wiednia trzęsienie ziemi na Węgrzech w Roab i Komorra; wielka burza w Monachium. Paryż 1 07.: popisy gwardii król.; napis na posągu konnym Ludwika XV. Berlin 16 07.: przybył gen. Goltz poseł saski, starosta tucholski oraz Lichtemsztein poseł do Anglii i starosta nakielski Rogaliński. Pułk. autr. Szulenburg na koncercie w zamku Charlotenburg. Z W-wy 28 06.: do Drezna podążyli marszałek nadw. kor. Wda Twardowski i chorąży lit. Rzewuski oraz starosta Pac. Marszałkowa Sanguszkowa w Lubartowie. Listy z kowna: wojska mos k. w Nitawie; sądy wojskowe na Litwie. Z Nitawy powraca posztą kasztelan łęczycki Lipski. W królewcu nowe zarządzenia króla pruskiego. który sam bawi w Gdańsku. Zniszczono fortyfikajce w Wezel i innych miastach, Minden "dla wygody iego pozycyi"zostało ponownie ufortyfikowane. biskupem mogunckim został Emeryk Józef de Berydenbach. ToruN 24 07.: husaria pruska Zbykowskiego, Małachowskiego, Lehwalda i Bercha poszły z Wielkopolski do Torunia i dalej do Prus. Informacja o rotmistrzu i koniuszym Wielopolskim
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie Ao 1763 k. 50-51 Warunki traktatu. Slub Marii Ludwiki hiszp. z Piotrem Leopoldem. Hamburg 25 07.: król angielski utrzymuje wojsko w swych państwach niemieckich. Z Frankfutu: wybór biskupa wormackiego. Poseł ros. Matuskin wrócił z Paryża i jedzie do Petersburga. Z W-wy 11 07.: poseł mos k. Kieyserling wezwał prymasa i wspólnie z senatorami i ministrami odbywa narady " w teraźnieyszych okolicznościach dla ważnych interessow Rzplitey", obecni wojewodowie: Ossoliński, Godzki, biskupi: Załuski, Krasiński, podskarbi Wessel, referendarz Przeździecki. Wojsko ros. na Żmudzi. Regiment Wielopolskiego wymaszerowałdo Starogardu. Gdańsk 6 08.: werbowanie do regiment ow pruskich. Imperatorowa odbyła solleny wiazd do Petersburga, illuminacja miasta. Z Torunia 7 08.: "nieiaki Ferycztyer [...] udawał za Xcia Korybuta Wiśniowieckieo quendam generała moskiewskiego" i sprzedał fałszywy weksel Tepera, kupca warszawskiego. Z Grodna 6 08.: imieniny hetmana w. lit.
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie A 1763 k. 52-53 Decret cesarski w sprawie inwazji. Królewicz klemens jedzie do Monachium. Nawałnica zniszczyła m. Fulnek. Turcy na Węgrzech. Paryż 1 08.: reforma finańsowa i wojskowa. Zmarł ks. Elbeu w marly. Hamburg 8 08.: kongres między Austrią, Francją, Hiszpanią i Burgundią. Genueńczycy mają ustąpić Korsykę arcyks. Leopoldowi, którego ślub już się odbył. Berlin 13 08.: król pruski wygotował nominację wojskową dla margrabiego brandenburskiego, barona Fuket i gen. de Salenmon. Z W-wy 25 08.: przybył hetman w. kor. i był u prymasa, podskarbiego w. kor. i wojewody wołyńskiego Ossolińskiego. Listy drezdeńskie 15 08.: choruje Brühl. Moskale w Kieydanach, wojewoda wileński w pogotowiu. W Królewcu werbują Zołnierzy, król pruski lustruje wojsko. Z Gdańska 20 08.: z więzienia moskiewskiego będzie zwolniony ks. brunświcki Antoni Ulryk, który siedzi tam od 1741 r.
  • 520 a Z Warszawy d. 4 Aug. 1763 k. 54-55 biskup kijowski Załuski w W-wie. Sejm Kurlandii " cum successu dla Birona [...] przy assystencyi Moskalów agitował się". Gen. Sołtykow i Leben na Żmudzi. Konwój wojska lit. pod starostą Błachowskim czeka na ordynans hetmana. Grodno 31 07.: sądy wojskowe limitował hetman w. kor. Gdańsk 30 07.: W Holandii książę Sztadhander stanął na czele wojska. Carowa w Petersburgu, zwolniła ze służby marszałka ks. Trubeckiego. Toruń 31 07.: Prusacy opuścili miasto, jeńcy austryjaccy na Śląsku, gen Chomontow ściga zbiegów moskiewskich. Z Ratyzbony 8 07.: w bawarii burza gradowa. Na Węgrzech trzęsienie ziemi w Raab, Pest, Budzie, Gran, w kopalniach Chemnitz i kramnitz, "mało co to trzęśuenue obserwowano". Hamburg 13 07 : król pruski i ks. Meklemburgii Styrelitz żenią się z siostrami króla angielskiego. W Londynie mówi się o nowych aliansach "sobie przeciwnych:" Anglia-Rosja-Prusy oraz Austria-Francja-Hiszpania-Szwecja. Pożar w Londynie i w porcie na Tamizie
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 56-57 Do traktatu hiszpańsko-francusko-sardyńskiego przystąpi Austria. Z Paryża 19 08.: "Około naprawy sił morskich z wielkim pośpiechem w tym królestwie pracuią". Dwór madrycki pomnaża swe siły. Króla Stanisława "z Lotharyngyi do Wersaillu spodziewaią się". Z Berlina 31 08.: król oddał "gubernium miasta" gen. Hilzenowi. "Z Kopenhagi piszą, że tam umarł maytek 140 lat maiący, który lat dwie przed śmiercią ieszcze się rybołówstwem bawił". Z Nitawy: stany kurlandzkie i szlachta hołdowała Bironowi, jednak olbrzymia większość jest wierna królewiczowi Karolowi. Wiedeń nawiązuje stoaynki handlowe z Gdańskiem, wyszedł tam zakaz noszenia klejnotów. Z W-wy 15 09.: szlachta województwa mazowieckiego wybierała deputatów na trybunał kor., zagajał sejmik podkomorzy rożański Glinka, marszałkiem był regent warszawski Puchaty. Deputaci: sędzia Staniszewski, pisarz Sobolewski. Sejmik kimisarski miał zagaić podkomorzy zakroczymski Wągrocki, ale "rozszedł się tenże seymik". Prymas przez Guzów, majątek Ogińskich jechał do Skierniewic. Wyjechał chorąży lit. Rzewuski i starosta ziołowski Pac. Z Poznania 9 09.: sądy ziemskie poznańskie; po Starzyńskim kalsztelanię gnieźnieńską otrzymał Drwęski. Aresztowano oficera pruskiego, który palił wsie. Z Litwy: wojska mosk na Zmudzi i Kurlandii. Trybunał duchowny w Wilnie, a skarbowy "ieszcze nie był reasumowany". Sprawa Piszczały. Z Torunia 11 09.: chorąży barski siedzi w ratuszu. Dystrybucja soli "suchedniowej" i kujawskiej. Waśnie magistratu w Brodnicy z mieszczanami, z miasta usunięto Czarneckiego, Silera i Okonia
  • 520 a Z Warszawy d. 18 Aug. 1763 k. 58-59 Przyjedzie hetman w. kor. z Białegostoku i z Otwocka marszałek w kor. Listy partykularne z Drezna donoszą: król nadał ordery biskupowi Wodzińskiemu, kasztelanowi Zbijewskiemu, Humanieckiemu, Czarneckiemu, kuchmistrzowi Ponińskiemu, cześnikowi Brühlowi, podczaszemu Potockiemu. Minister Brühl ciężko chory. Zwiększone zostanie wojsko saskie. Rogaliński czeka na audiencję u króla prus k., "na piśmie tylko pretensye woiewodztw Wielkopolskich względem exorbitacyi pruskich poczynionych podał". Francja buduje okręty. w Berlinie przybędzie poseł Porty Achmet Effendy, rezydentem pruskim u hana tureckiego będzie Boscamp. Siły wojenne królwej węgierskiej organizuje marszałek Daun. Z Gdańska 13 08.: wda pomorski Mostowski wydał uniwersał, "stosuiąc się do laudum prowincyi pruskiey roku 1699" i wezwał "na popis czyli lustracyą pod Starogard". Z Londynu: listy partykularne omawiają alianse, pokój będzie trwały
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie A. 1763 k. 60-61 Cesarzowa królowa węg. wydała edykt w sprawie monety bitej w r. 1759. Z Paryża 25 08.: parlament w Roune nie chce przyjąć edyków królewskich. Listy z Konstantynopola "są bardzo zawiłe y do zrozumienia trudne". Ugoda handlowa szwedzka z królem marokańskim. Lustracja wojsk saskich. Z W-wy 29 09.: wyjechał kasztelan czerski Szulczyński do Skierniewic. Przybył poseł angielski. Deputatem wdztwa bełskiego podstarościc Lipski, podstoli Radecki. Z Łucka wojski Małyński; w Krzemieńcu sejmik zerwany, podobnie jak w województwach: podolskim, kijowskim, bracławskim i czernichowskim; bijatyka i tumult w Kamieńcu [opis], wybrano jednak komisarzem Dębowskiego wojskiego latyczewskiego. Z Drezna: król mianował "sekretnym konsyliarzem" Goltza. Chory minister Brühl. Toruń 25 09.: sejmik deputacki ziemi dobrzyńskiej w Lipnie, wybrano starostę Podoskiego, a komisarzem do Radomia został sędzia Rudkowski
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 62-63 Dwór wiedeński otrzyma Korsykę. Z Hamburga 4 09.: bankrutują kupcy, upada handel. Lord Nithip pojedynkuje się we Francji. Do Berlina przybył gen. Lubomirski: w Dreźnie wydano edykt dla austerii i zajazdów, ustalając taksę za pobyt. Z W-wy 22 09.: przybył wda rawski Granczeski, kasztelan czerski Suffczyński, który został komisarzem na trybunał radomski z województwa malborskiego. Przybyła wdzina ruska, oczekuje się generała ziem podolskich. Deputatami na trybunał: z Sieradza gen. Koszczewski, z Piotrkowa podczaszy Turski; z województwa sandomierskiego w Opatowie wybrano chorążego Jabłonowskiego i chorążego Dobieckiego; z wdztwa rawskiego w Bolimowie zerwano sejmiki. Z Podlaskiego ziemi mielnickiej wybrany sędzia Borkczeski, a w Drohiczynie sejmiki zerwano. Rogaliński wyjechał z berlina "z rezolucyą do tychże województw na przeszłe sejmiki". Z Gdańska 17 09.: trudności w handlu zbożowy; ceny zboża. Z Petrsburga relacje o stosunkach rosyjsko-tureckich. Zmarł książę Gottero de Holsztein gubernator śzlezwiku i Holsztyna "do Moskwy należącego". Z Torunia 18 09.: z województwa malborskiego został deputatem podczaszy Pobocki i miecznik Goślimski. Brak wiadomości z Wielkopolski i Kujaw. Z Litwy: agituje się trybunał skarbowy wileński
  • 520 a Z Warszawy d. 1 7bris 1763 k. 64-65 hetman w. kor. porozumiewa się "względem przyszłych sejmików deputackich [...] y trybunału" z marszałkiem w. kor. i wojewodą ruskim. Przyjedzie z Litwy kasztelan łęczycki Lipski, jest już wda inowrocławski Zamoyski, gen. Małachowski, poseł Porty Ottomańskiej, który jedzie do króla pruskiego. Podobno zmarł Brühli. Z Wilna 22 08.: zabójstwo starosty norymberskiego Piszczały, "suppozycyą maią" na Wołodkowicza. Gdańsk 27 08.: wojsko pruskie w pogotowiu; edykt króla prus k. w sprawie kosztownych tkanin. Toruń 28 08.: chorąży Barsch przebił szpadą dozorcę mostowego, gdy go nie chciał przpuścić ze schwytanym żydem. Berlin 20 08.: posłem wiedeńskim został Ryed, wyjechał gen. Hort
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 66-67 Drożyzna w Bawarii; gen. Haddych gubernatorem Budy. Z Paryza 9 09.: audiencja posła angielskiego Neuville, parlament nie podpisał edyktów królewskich; przybędzie z Londyny de Bedlfort w sprawie rybołówstwa w Amweryce półn.; zburzenie Dunkierki i sprawa odszkodowań. Hamburg 18 09.: wyjechała księżna meklemburska; wakuje biskupstwo osnabruckie; akademik paryski Dupleir na służbie imperatorowej rso., sprawy ks. Birona. Z W-wy 6 10.: przybyli wojewodowie Zamoyski, Rudziński, kuchmistrz Poniński i podczaszy Potocki. Spodziewany marszałek Bieliński i podkanclerzy Wodzicki. Pogrzb bpa kujawskiego Dembowskiego. Gdańsk 1 190.: handel zbożem i wełną; do wód Teplickich wyjechał Woronzow, w Oliwie wydano dla niego obiad "y wyborney przy przegrywaniu do stołu kapeli". Toruń 2 10.: sprawy Brodnicy
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 68-69 Drożyzna w Bawarii, posłem ros. został Zowassow. Paryż 17 09.: przybył król Stanisław i poseł duński. Nowi posłowie francuscy Bretewil i de Busse. Posłowie hiszpańscy: Grymaldy, Wall, Fuenow. Berlin 1 10.: król żegna posła duńskiego jego następcą Furtensztein, po pożegnaniu dawano francuską komedję. Poseł turecki w drodze. Z W-wy 13 10.: "Lubo nieszczęśliwa y nader niepocieszona doszła wiadomość przez sztaffety z Saxonij" o śmierci króla w Dreźnie. Prymas w W-wie; "nagle wszyscy roziechali się, niektórzy ad propria". przybędzie marszałek w. kor. i inni. Regimenty saskie wymaszerują do Drezna. Gdańsk 8 10.: sprawy tureckie- sułtan stawia warunki cesarzowi austr.
  • 520 a Particularia Cudzoziemskie 1763 k. 70-71 kanclerz Kawnitz i marszałek Daun zostali książętami. Przybędzie Woronzow i królewiosz polski Albrecht. Wspaniały portret arcyks. Leopolda "wygotowany tak wyborną iest sztuką, że się onemu wydziwić każdy nie może, krórego bryliantami zrobiona osada kosztyie 100000 zł ces.", a portret ten zawiezie Ludwice, infantce hiszpańskiej, poseł Franciszek Lichtensztein. Paryż 10 10.: król Stanisław wyjechał do Nancy, gdzie "fundował bank na pożyczenie kupcom potrzebnych pieniędzy bez wszelkiey prowizyi". żamina na urzędzie kanclerza, de Lamignon wygnany. Berlin 22 10.: gen. Tawentyzen gubernatorem Wrocławia. Posłem tureckim jest Achmet Effendy. Z W-wy 3 11.: przybył hetman w. kor. oraz wojewodowie. Zmarł Brühl. Golcz otrzymał ordynans, "aby niektórym dworskim iako też kapeli całey nadworney królewskiey podziękował za ich służbę". Dwór szykuje się do wyjazdu do Saksonii traktem przez Kraków, Bielsko i Morawy. Okradziono starościnę janowską Mokronoską i sędziego sieradzkiego Zarębę. Z Litwy: trybunał w Mińsku. Z Gdańska 29 10.: wiadomość o śmierci króla; w Petersburgu awanse w wojsku.
  • 520 a Z Warszawy d. 20 8bris 1763 k. 72-73 Przybyli dygnitarze koronni i litewscy, wojewodowie Jabłonowski, Twardowski, Potocki, Czapski, Rudziński, podskarbi Fleming. Rozpoczęła się juryzdykcja marszałkowska. "Z Zamku tuteyszego vigore prawa opisanego rugowani są wszyscy dyssydenci do Pałacu królewskiego". Slub wojewody brzesko-kujawskiego z podkomorzanką lit. Mniszchówną. Z Gdańska 15 10.: magistrat wystąpił przeciw farmazonom, "którzy różne założywszy gospody, czyli loże coraz więcey ludzi do podeyrzaney swoiey konfraternij namawiają, pieniądze od nich wyłudzaią y kassy trzymaią na podporę szkodliwych swych interesów z postreonnemi farmazonami, podeyrzaną utrzymuią korenspondencyą, fundamenta wiary chrześciańskiey podkopuią", ich ustawy i ceremonie są niegodziwe, "czego że tenże Magistrat z władzy swoiey cierpieć nie chce a nie może, więc wydał w tych dniach edykt". Z Drezna: rządy objął elektor saski i "graffa Brühla we wszystkich urzędach jego potwierdił lubo ieszcze dosyć słabego". Z Ratysbony 26 09.: obrady sejmowe trwają; Moskwa werbuje rzemieślników. Królewicz Klemens biskupem fryzingeńskim i ratysbońskim
  • 520 a Z Warszawy d. 27 8br 1763 k. 74-75 Przybył bp Ostrowski i Wołłowicz, strażnik Lubomirski, gen Potocki. hetmanowa w. lit. oddała tutaj synów do konwiktu księży jezuitów. Prymas urzęduje i wydaje zarządzenia; będą wydawane uniwrsały w sprawie sądów tryb. i juryzdykcji marsz., popierają prymasa biskupi i obecni tu wojewodowie. Z Gdańska 22 10.: żałoba, król zmarł "z okazyi zagrożoney w nodze rany y ztąd powstałego paraliżu przez wstąpienie w ciało humorów". Elektor objął władzę, Brühl jest minister. Ciało wysłane będzie do Krakowa "wraz z ciałem nieboszczki królowey [...] serce zaś w Dreźnie zistanie się, a intestina oddane będą do OO Kapucynów warszawskich". Z Torunia 23 10.: sędzia Bagniewski zalimitował sądy ziemi chełmskiey z racji śmierci króla
  • 520 a Z Warszawy koniec listopada 1763 k. 76 Pułki królewskie ułańskie na swoią słubę wziął hetman w, kor.; ustąpił pułkownik Sybil i Bronikowski, powołano rotmistrza Tatara-Skirmuta. Z Gdańska 26 11.: sej elektroski obierze następcę tronu cesarskiego. Gen. artyl. Brühl opatruje armaty w cekhauzie; hetman w. kor. przyjedzie na sejm. Brühl oddał pałac swój posłom moskiewskim Kieyzerlingowi i ks. Repninowi; posłem hiszpańskim będzie Aranda
  • 541 c st. zas.
  • 546 a Pol.
  • 561 a Ze zbioru Tytusa Działyńskiego d BK II, 321 w Działyński Tytus (1796-1861)
  • 600 a Jabłonowski Antoni c wda pozn. d (1732-1799)
  • 600 a Massalski Jan Mikołaj c podczaszy lit. d (1728-1763)
  • 600 a Sołtyk Kajetan c bp krak. d (1715-1788)
  • 600 a Szeptycki Hieronim Antoni c bp płocki d (1700-1773)
  • 611 a Sejmik deputacki ziemii dobrzyńskiej w Lipnie y 1672
  • 650 a Gazety rękopiśmienne y 18 w.
  • 650 a Epidemie y 18 w.
  • 650 a Obyczaje dworskie y 18 w.
  • 650 a Polityka międzynarodowa y 18 w.
  • 650 a Dyplomacja y 18 w.
  • 650 a Sejmiki y 18 w.
  • 650 a Samorząd terytorialny y 18 w.
  • 852 j BK 00447
  • 999 d 17.12.11