Strona wykorzystuje pliki cookies (ciasteczka). Są to dane tekstowe, zapisywane przez przeglądarkę na urządzeniu użytkownika. Wykorzystywane są one do prawidłowego funkcjonowania serwisu, gromadzenia informacji statystycznych o odwiedzających oraz obsługi udogodnień dla zalogowanych użytkowników. Korzystanie z serwisu oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookies. Ustawienia obsługi plików cookies można zmienić w swojej przeglądarce. Brak zmian tych ustawień oznacza akceptację dla stosowanych na stronie cookies.

Pokaż/Ukryj panel boczny
×
  • Opis
  • Notatki
  • Sygnatura: D 34
  • Tytuł: [Mandat wielkiego mistrza krzyżackiego Ludwika von Erlichshausen dotyczący mianowania w ramach realizacji postanowień świeżo zawartego II pokoju toruńskiego specjalnych prokuratorów (w tym Polaka, kanonika gnieźnieńskiego Bartłomieja Kiełbasy) z zadaniem uzyskania w Kurii Rzymskiej zniesienia i unieważnienia wszelkich kar kościelnych nałożonych do tego czasu przez papieża lub jego wysłanników z inicjatywy i na żądanie Krzyżaków przy różnych okazjach na poddanych zakonu zamieszkujących należące do niego prowincje, tj. Pomorze Gdańskie, Prusy oraz ziemię chełmińską i ziemię michałowską]
  • Kopie: Fotokop. IV 558
  • Wystawca dokumentu: Ludwig von Erlichshausen (1410–1467)
  • Miejsce i rok: 1466 10.24.
  • Opis fizyczny: 40x40 cm
  • Język: Łac.
  • Treść: W związku z realizacją postanowień zawartego kilka dni wcześniej II pokoju toruńskiego wielki mistrz krzyżacki Ludwik von Erlichshausen za zgodą komturów, konwentu i całego zakonu ustanawia i mianuje specjalnych, pełnomocnych i równouprawnionych prokuratorów (veros, legitimos et irrevocabiles procuratores actores factores generales et speciales), którzy mają uzyskać w Kurii Rzymskiej całkowite zniesienie i unieważnienie wszelkich kar kościelnych (orzeczenia, wyroki, suspensje, inhabilitacje, prywacje, depozycje, interdykty na osoby lub miejsca i wszelkie ekskomuniki), nałożonych do tej pory przez papieża lub jego wysłanników z inicjatywy i na żądanie Krzyżaków przy różnych okazjach na poddanych zakonu wszelkiego stanu, godności i profesji (rycerze, szlachta, wasalowie, mieszczanie, właściciele ziemscy i poddani duchowni i świeccy) zamieszkujących należące do niego prowincje, tj. Pomorze Gdańskie, Prusy, ziemię chełmińską i ziemię michałowską, z jednoczesnym przyznaniem wszystkim poszkodowanym pełnej rehabilitacji. W gronie nominatów obok czterech cudzoziemców: Jodoka biskupa Ozylii i prokuratora generalnego zakonu krzyżackiego, Antonio de Forlivio, doktora dekretów, kleryka Kamery Apostolskiej i kanonika i altarzysty bazyliki św. Piotra w Rzymie oraz znanych jurystów i adwokatów konsystorskich (Pałacu Apostolskiego) w Watykanie – Andrea de Santacroce i Antonio de Cafarellis znalazł się także Polak – kanonik gnieźnieński Bartłomiej Gosławski zw. Kiełbasa. Mandat w formie instrumentu notarialnego spisanego przez notariusza publicznego kreacji cesarskiej Stanisława Franke z Ratkiewic (Francke de Rackewitcz), kleryka diecezji włocławskiej, który brał udział w czynności prawnej i potwierdził to własnoręczną formułą notarialną. Dok. uwierzytelnił jeszcze drugi notariusz (kreacji cesarskiej i apostolskiej), Jan Ewich de Altendam (Johannes Ewich de Attendam), kleryk diecezji kolońskiej, który nie uczestniczył osobiście w wydaniu aktu (przebywał wtedy gdzie indziej), ale również wpisał formułę notarialną potwierdzoną własnym znakiem.
  • Hasła przedmiotowe:
    • Andrea di Santacroce adwokat konsystorski w Watykanie (?-1472)
    • Antonio de Caffarellis adwokat miasta Tivoli (XIV/XV w.-1480)
    • Antonio de Forlivio doktor dekretów, kleryk Kamery Apostolskiej w Rzymie (?-post 1483)
    • Jodok (biskup Ozylii ; ?-post 1466)
    • Johannes Ewich de Altendam kleryk diecezji kolońskiej, notariusz publiczny publiczny kreacji cesarskiej i apostolskiej (?-post 1466)
    • Johannes Hoffman licencjusz dekretów w Italii (?-post 1466)
    • Johannes Winckler doktor dekretów i kanonista w Bolonii (?-post 1466)
    • Kazimierz Jagiellończyk (król Polski ; 1427-1492)
    • Kiełbasa, Bartłomiej (?-post 1466)
    • Lucas Reicheisen rajca wrocławski (?-post 1466)
    • Ludwig von Erlichshausen (1410–1467)
    • Mathias Schelbneman (Schelbman?) licencjusz dekretów w Italii (?-post 1466)
    • Nicolaus Hermann beneficjat kościoła wrocławskiego (?-post 1466)
    • Paweł II (papież ; 1417-1471)
    • Rudolf von Rüdesheim (biskup lawantyński ; 1402–1482)
    • Stanisław Franke z Ratkiewic kleryk diecezji włocławskiej, notariusz publiczny kreacji cesarskiej (?-post 1466)
    • Dyplomatyka 15 w.
    • Dyplomatyka Krzyżacy 15 w.
    • Dyplomatyka Krzyżackie, państwo 15 w.
    • Historia średniowieczna źródła 15 w.
    • Średniowiecze źródła 15 w.
    • Krzyżacy historia 15 w.
    • Krzyżacy źródła 15 w.
    • Zakony 15 w.
    • Krzyżackie, Państwo 15 w.
    • Pomorze Gdańskie 15 w.
    • Prusy Królewskie 15 w.
    • Chełmińska, Ziemia 15 w.
    • Michałowska, Ziemia 15 w.
    • Instrument notarialny, 15 w.
    • Notariat publiczny, Polska, 15 w.
    • Notariat publiczny, Prusy Królewskie, 15 w.
    • Notariusze publiczni, Polska, 15 w.
    • Notariusze publiczni, Prusy Królewskie, 15 w.
    • Stosunki polsko-krzyżackie, 15 w.
    • Ustanowienie Instrument notarialny
  • Uwagi:
    • In dorso współcz. nota streszczająca drobnym pismem: Come(n)datorum ordinu(m)q(ue) omniu(m) ord(in)is Teutonici ple(ni)p(otenci)a [wyraz popr. inną ręką ciemnym inkaustem na consen(sus)] ad co(n)cordia(m) cu(m) Kazimiro Rege confirmand(am) et censuras tollen(das) ; pod nią wpisana kursywą dużymi cyframi (odwrotnie) data „1466” przebijająca na drugą stronę perg. ; niżej po lewej sygn. arch. „C” .
    • Dokument w formie instrumentu notarialnego sporządzonego przez dwóch notariuszy publicznych, stąd dwie formuły notarialne zaczynające się ozdobnymi inicjałami (pierwsza okazałym inicjałem na całą wysokość tekstu formuły, druga znacznie mniejszym i skromniejszym), wpisane drobniejszym pismem pod tekstem gł. jedna pod drugą, z towarzyszącymi im dwoma znakami notarialnymi (signum notariale) umieszczonymi po lewej (herald. prawej) stronie karty obok każdej z formuł: [1.] na trójstopniowej przysadzistej podstawie mocno zwężającej się ku górze, ze stopniami zakończonymi wklęsłołukowo i podzielonymi na pola podwójnymi pionowymi liniami: dwa dolne stopnie dwiema liniami na trzy pola, a najwyższe jedną linią na dwa) ośmiopromienna gwiazda o smukłych wąskich ramionach z wyraźnie zaznaczonymi osiami promieni zakończonych długimi, łamanymi pośrodku „wąsami” (wychodzą także spomiędzy promieni), zwieńczona małym masywnym krzyżem greckim o silnie rozszerzonych na końcach i wklęsłych ramionach i belce pionowej w kształcie kulki, na stopniach podstawy napisy i skromne ozdobniki: stopień najwyższy – oba pola puste, stopień środkowy – ozdobnik w formie litery „n” z pętelką abrewiacyjną, stopień najniższy – pole lewe: Jo (początek imienia notariusza „Joannes”, laska 1. litery wychodzi mocno poza obręb znaku), pole centralne: Ewich (nazwisko notariusza, 2. laska ostatniej litery wychodzi mocno poza obręb znaku) między dwoma ozdobnikami jak wyżej, pole prawe: notarius; [2., nieco większy, wrysowany w połowie na marg. dok.] na dwustopniowej szerokiej podstawie ze stopniami zakończonymi prosto prwdp. rodzaj monstrancji bądź pacyfikału w formie okrągłej glorii wspartej na zwężającym się ku dołowi trzonie z nodusem pośrodku (zewn. części nodusa i trzonu cieniowane), w centrum glorii majuskulna litera S na krzyżu greckim, jako przedłużenia tegoż krzyża poza obwodem glorii takież litery: z lewej niezbyt rozpoznawalne (położone) F, w zwieńczeniu D, po prawej R (sygla nazwiska właściciela znaku), na stopniach podstawy napis minuskułą (od góry): Stanislaus Francke De Rackewitz z kulfonem jako ozdobnikiem na końcu.
    • Oryg. ; perg. ; stan zachowania przeciętny (po konserwacji) ; u dołu mniej więcej pośrodku (w miejscu przywieszenia pieczęci) wydarty duży owalny fragm. perg. (uzup.) z niewielką szkodą dla ostatniego wiersza dok. ; perg. na całej powierzchni pofalowany, pomarszczony i przybrudzony, z nierówno przyciętymi krawędziami, przy prawym boku od góry niewielki owalny ubytek, mniejszy ubytek także na górnej krawędzi z prawej strony (uzup.), lewy górny narożnik ze śladem pojedynczego, a lewy dolny podwójnego zagięcia ; miejscami nieliczne plamki i przebarwienia różnej barwy i kształtu ; małe dziurki w miejscach niektórych złożeń ; po stronie tekstowej przebarwienia perg. (wyraźne linie w miejscach złożeń), przybrudzenia i miejscami plamki ; ślady siedmiu złożeń (z zakładką).
    • U dołu pośrodku mała okrągła XIX-wieczna pieczątka Biblioteki Kórnickiej ; wyżej wpisana ołówkiem (odwrotnie) niezbyt czytelna współcz. sygn. dok. „34” .
  • Opracowania: Por. tekst traktatu II pokoju toruńskiego z 19 X 1466 r., który uwierzytelniali ci sami notariusze, także wśród podmiotów i uczestników czynności prawnej powtarzają się te same nazwiska (król Polski, wielki mistrz krzyżacki, legat papieski Rudolf von Ruedesheim) (Związek Pruski i poddanie się Prus Polsce. Zbiór tekstów źródłowych, oprac. pod red. K. Górskiego, Poznań 1949, s. 84–114, a zwłaszcza s. 113–114)