[Obywatel poznański Wojciech Gerlin oraz władze Poznania, na polecenie króla Polski, Kazimierza Jagiellończyka, zobowiązują się w związku z powstałym zatargiem, do zawarcia ugody pod karą 200 grzywien]

Opis

• Sygnatura: Dypl. 028
• Tytuł: [Obywatel poznański Wojciech Gerlin oraz władze Poznania, na polecenie króla Polski, Kazimierza Jagiellończyka, zobowiązują się w związku z powstałym zatargiem, do zawarcia ugody pod karą 200 grzywien]
• Kopie: CD 685
• Miejsce i rok: 1450,02.20.
• Opis fizyczny: 41x22 cm
• Język: Łac., pol. (jeden wyraz)
• Treść: Burmistrzowie i rajcy miast królewskich: Gniezna, Kalisza, Kłecka, Kościana, Pobiedzisk i Pyzdr, zebrani na wyraźny rozkaz króla Kazimierza Jagiellończyka w poznańskim ratuszu, potwierdzają, że władze miejskie Poznania zawarły ugodę wieczystą z mieszczaninem poznańskim Wojciechem Gerlinem (byłym ławnikiem, rajcą, wójtem i burmistrzem), która kończy wszelkie gwałtowne i długotrwałe spory, kłótnie, zatargi i konflikty między magistratem i mieszkańcami miasta a tym ostatnim. Ugodę zawarto pod karą 200 grzywien płatnych w razie naruszenia jej postanowień w ten sposób, że połowa tej sumy przypadnie królowi z tytułu podatku publicznego, a drugą połowę dostaną tworzący kolegium sędziowie z wymienionych miast na własne potrzeby. Gdyby grzywnę musiał zapłacić Gerlin, a nie zechce zrobić tego dobrowolnie, poniesie stosowną karę nałożoną przez sędziów. W myśl ugody zobowiązany został przede wszystkim do niezwłocznego oddania urzędowo wszelkich posiadanych królewskich listów żelaznych i innych tzw. listów przysądnych, tak pergaminowych, jak i papierowych, wystawionych dla niego przez zmarłych królów Władysława Jagiełłę, Władysłąwa Warneńczyka i aktualnie panującego Kazimierza Jagiellończyka wraz z przywieszonymi do nich lub wyciśniętymi na nich pieczęciami, a także jakichkolwiek innych przechowywanych u siebie dokumentów: wymuszonych żądaniami od panów ziemskich w przedmiocie niniejszej sprawy, wyroków przeciwko miastu Poznaniowi i jego mieszkańcom oraz innych pism królewskich, które mogą w przyszłości jemu samemu przynieść korzyści, a miastu zaszkodzić. Gdyby nie zwrócił ich wszystkich, a coś sobie zatrzymał, sędziowie na mocy udzielonych przez króla pełnomocnictw dokumenty nieoddane aktem ugody unieważniają. Ponadto za wyrządzone miastu krzywdy winien Gerlin przeprosić rajców, wójta, ławników, przysiężnych i wszystkich mieszczan. Z kolei rajcy, wójt, ławnicy i przysiężni mają uznać go za prawego i uczciwego człowieka i obywatela, podobnie jak jego dzieci, rodzonego brata i wszystkich jego przyjaciół, którzy mu w czasie tego konfliktu doradzali, tak aby nie byli już nigdy narażeni na żadne konsekwencje prawne ani próby odwetu mające przypominać ich udział w konflikcie. Dalej, nie będzie już wolno Gerlinowi, zarówno osobiście, jak i przez kogoś innego, bezpośrednio lub pośrednio czy też jawnie lub skrycie skłócać z sobą rady miejskiej z przysiężnymi i komuną miejską, znieważać urzędujących i byłych członków Rady miejskiej, ani też przeszkadzać im w urzędowaniu. Przeciwnie, jego obowiązkiem jako człowieka prawego będzie dbanie z całych sił o interes, rozwój i dobre imię miasta, zgodnie z przysięgą złożoną przy przyjmowaniu prawa miejskiego. Ponadto pod karą 200 grzywien nie przyjmie już od króla żadnych listów żelaznych lub jakichkolwiek innych glejtów, a jeśli zechce osiedlić się gdzie indziej, poznański magistrat nie może odmówić mu wydania pism polecających (tzw. świadectwa dobrego prowadzenia się). W kwestii długów zaciągniętych przez Gerlina lub pieniędzy, które pożyczył innym, zobowiązano go do spłaty należności wyłącznie urzędowo, zgodnie z prawem miejskim, tak jak to czynią inni obywatele. I na koniec, mur, jakim otoczył on swój dom przekraczając jednocześnie granice posesji, ma pozostać nietknięty bez sprzeciwu i przeszkód ze strony Rady miejskiej. Dokument ugody wystawiono w trzech jednobrzmiących egzemplarzach: jeden dla władz miejskich Poznania, drugi dla Wojciecha Gerlina, a trzeci dla sześciu miast wymienionych w dokumencie, opieczętowanych każdorazowo pieczęciami ich wszystkich.
• Hasła przedmiotowe:
  • Gerlin, Wojciech mieszczanin poznański, burmistrz (?-po 1454)
  • Władysław Jagiełło (król Polski ; ca 1362-1434)
  • Władysław Warneńczyk (król Polski i Węgier ; 1424-1444)
  • Miasta sądownictwo 15 w. Polska
  • Sądownictwo 15 w. Polska
  • Mieszczaństwo 15 w. Polska
  • Burmistrz 15 w.
  • Ławnicy 15 w.
  • Mieszczanie 15 w. Polska
  • Miasta 15 w. Wielkopolska
  • Rajcy 15 w.
  • Wójt 15 w.
  • Pobiedziska (woj. wielkopolskie) 15 w.
  • Kalisz (woj. wielkopolskie) 15 w.
  • Pyzdry (woj. wielkopolskie) 15 w.
  • Kościan (woj. wielkopolskie) 15 w.
  • Kłecko (woj. wielkopolskie) 15 w.
  • Poznań (woj. wielkopolskie) 15 w.
  • Gniezno (woj. wielkopolskie) 15 w.
  • Koźmin (woj. wielkopolskie) 15 w.
  • Pobiedziska (woj. wielkopolskie) 15 w.
  • Sąd sześciu miast, 15 w.
  • Ugoda, 15 w.
• Pieczęć: Pozostały po nich podwójne nacięcia na zakładce oraz paski pergaminowe po 1 i 5 pieczęci. pieczęcie 2, 3, 4 i 6 numerowane cyframi rzym. kursywą nad nacięciami pasków.
• Uwagi:
  • Na odwrocie noty streszczające, daty i sygn. archiwalne różnymi rękami, brązowym i czarnym inkaustem, przeważnie wyblakłym, z których pierwsze dwie zatarte, pozostałe łatwo czytelne: [1] "Concordia inter Magistratu[m] Civitatis Pozn[aniensis] et Albertum [...] Regis Kazimiri [...] sex Civitatibus [...]"; [2] "[...] 1560"; [3] "No 215"; [4] "1450"; [5] "C".
  • Liczne ślady zalania i duże plamy wilgoci na prawie całęj powierzchni, dwie duże plamy rozlanego inkaustu?; minuskuła gotycka; skreślenie i nadpisanie w tekście; pismo miejscami nieco wyblakłe; ślady 4 złożeń, ślady zagięć narożników.