"Campus Apollinis Duplici limite Cinctus Artis Poeseos Alumnis In Collegio Urbansciano Scholarum Piarum ad excolendum Apertus Anno Quo Flos Campi in terris apparuit 1692."

Opis

• Sygnatura: BK 740
• Kopie: Mf 1703
• Tytuł:
  • Poetyka. Podręcznik
  • "Campus Apollinis Duplici limite Cinctus Artis Poeseos Alumnis In Collegio Urbansciano Scholarum Piarum ad excolendum Apertus Anno Quo Flos Campi in terris apparuit 1692."
• Miejsce i czas powstania: 17-18 w.
• Opis fizyczny: 305 k. 17x21 cm i mn. oraz większe
• Oprawa: półsk. 19 w.
• Język: Łac., pol.
• Zawartość:
  • "Institutio tertia, De elegia" k. 229-237v "Institutio Secunda. De Varijs Carminib[us], quib[us], Odae etc. [...]" k. 226-229 "Exempla Varioru[m] Epigram[m]atu[m]" k. 207-225v "Artificiosae Poeseos Institutio Prima, De Epigram[m]atib[us]" k. 196-207 "Responsum IV, Ad quaestionem, An Poeta scienda sint omnia, quae spectat ad Poesim?" k. 128-195v: ["De Poesi Dramatica" k. 129-135v, "De Poesi Epica, sive Heroica" k. 135v-138v, "De Elegia Sancta" k. 138v-140, "De Epigrammate" k. 140-172, "Exempla diversorum Epigramatum" k. 158-172, "De Poesi Lyrica" k. 172a-187, zawiera m. in.: "De accidentibus Carminum Et Eorum Denominatione" k. 184-187, "De Artificiosis Carminibus" k. 187v-195v] "Responsum III. Ad Quaestionem, An Poeta debeat etiam habere aliqua[m] soluta[m] oratio[n]is" k. 57-127v: ["De Progymnasmatibus" k. 57 "Caput Primum. De Progymnasmatibus Generis Deliberativi" k. 57-104: ["Sectio I, De Fabula" k. 57v-70, "Sectio II, De Narratione" k. 71-74v, "Sectio III, De Chria" k. 75-100v, "Sectio IV, De Sententia" k. 101-104], "Caput Secundum. De Progymnasmatibus Generis Iuditialis" k. 104-110v: ["Sectio I, De Confirmatione" k. 105-106 "Sectio II, De Confutatione" k. 106-107 "Sectio III, De Conciliatione" k. 107-108 "Sectio IV, De loco comuni" k. 108-109v "Sectio V, De Legislatione" k. 109v-110v], "Caput Tertium. De Progymnasmatib[us] Generis Demo[n]strativi" k. 110v-117v: ["Sectio I, De laude" k. 110v-117, "Sectio II, De vituperatione" k. 121-122 "Sectio III, De imitatione" k. 122-124, "Sectio IV, De comparatione" k. 125 "Sectio V, De descriptione" k. 125-127v]] "Responsum II. Ad Quaestionem An Poeta sit necessaria Amplificatio" k. 44-56v "Responsum I. Ad Quaestionem, An Poeta sit necessaria Periodus?" k. 6-42v "Praefatio. Extra Delphicos Delphica Vobis proponunt" k. 6 "Oraculum Apollinis Delphico in Responsis Par[?] Quia Quibusvis Scholasticis Quaestionibus Fidelissime In Regio Vladislai Quarti Varsaviensi Collegio Piarum Scholarum Respondens. Anno Quo Veritas Aeterna Falsa falsorum Deorum confudit oracula 1692 [pri]ma [Octo]bris" k. 5v-305: "Inscriptio Caelj Borhloomicjcj" (rys.) k. 305 "Exempla Diversoru[m] Epigrama[t]u[m]" (dop. na marg. "Weyherov, A[nn]o 1708 26[?] [Novem]br[is]" k. 299v-304v "Institutio quarta, De Nonnullis Epigrammatibus et Versibus Artificiosis et Novis" (zawiera konkretne wskazówki) k. 238-299v: ["Praeceptum Imu[m], De Chronostico, Chronologio seu Chronographico" k. 238-239, "Praeceptum IIdu[m], Cabalistico" k. 240-241, "Praeceptum IIItiu[m], De Carmine Interupto seu Ioculari" k. 241, "Praeceptum IVtum, De Carmine Paronomastico seu Agnominativo" k. 241, "Praeceptum Vtum, De Echico Cermine" k. 241v-243v, "Praeceptum VItum, De Carmine Aenigmatico seu Lagogrypho" k. 244-249, "Praeceptum VII, De Carmine Cancrino, seu Palindromatico" k. 250-250v, "Praeceptum VIII, De Cermine Alphabetico" k. 250v-251, "Praeceptum X, De Carmine Anthitetico seu Methatetico" k. 251-251v, "Praeceptum XI, De Carmine Achrostico" k. 252-256v, "Praeceptum XII, De Carmine Quadrato" k. 257, "Praeceptum XIII, De Carmine Parallello seu Corielativo" k. 257v, m"Praeceptum XIV, De Cermine Corollario" k. 258, "Praeceotum XV, De Carmine Anagramatico" k. 258-299v]
  • "Campi Apolinis Limes I seu Introductio in Progymnasmata, aut[em] Praeexercitamenta Eloquentiae" k. 5
  • "Praeludia Poetica" k. 3-5: ["Praeludium I" k. 3, "Praeludium II" k. 3-3v, "Praeluduim III" k. 3v-4, "Praeludium IV" k. 4-5]
  • "Ode votiua Ad Sedem Sapientiae Mariam agna Supremi Genitrix tonatus" k. 2v
  • "Praefatio" k. 2
  • "Epigramma" k. 1v
  • "Campus Apollinis Duplici limite Cinctus Artis Poeseos Alumnis In Collegio Urbansciano Scholarum Piarum ad excolendum Apertus Anno Quo Flos Campi in terris apparuit 1692" k. 1
• Proweniencja:
  • "Weyherov, A[nn]o 1708 26[?] [Novem]br[is]" - [rkps]
  • Ze zbioru Tytusa Działyńskiego
• Hasła przedmiotowe:
  • pijarzy 17 w.
  • Poetyka 17 w.
  • szkoły pijarzy 17-18 w.
  • poezja wizualna 17 w.
  • metryka
  • poezja kunsztowna 17 w.
  • podręczniki
• Uwagi:
  • pismo pierwszej ręki staranniejsze i znacznie większe: k 1-262v. i 299v-305; pismo drugiej ręki k. 263-299v. Do k. 304 paginacja oryginalna, karty z podwójną paginacją: 172, 172a, 270, 270a, 271, 271a, 281, 281a. Rękopis glosowany. Na k. 1 zatarte znaki własnościowe.
  • Karty puste: 43-43v, 70v, 117v-120v, 124v, 172v, 239v, 249v, 255v, 305v
  • Recepcję poetyki i jej nauczanie omówiła szeroko: Michałowska Teresa, Staropolska teoria genologiczna, Wrocław 1974 (Studia Staropolskie, t. 41). Nie wymienia jednak tego rękopisu. W podręczniku znajdują się m. in. schematy metryczne, wykorzystywane przy omawianiu rozmaitych gatunków poetyckich i dramatycznych. Ryciny po k. 270 i 271 oraz na k. 288, 288v., 290, 295v. Podano także przykłady wierszy układających się w figury geometryczne (krzyż, koło, kwadrat), drzewo lub tworzących labirynt.
  • pismo prawdopodobnie dwóch rąk
  • ryc.
• Opracowania: Bering Piotr, Recepcja antyku w kulturze staropolskiej w świetle rękopisów kórnickich, "Eos", T. 91 (2004) s. 143-145