Hystoria moskiewskiey wojny prawdziwa przez Mikołaja Scibora z Marchowic Marchockiego pisana.

Katalog
Rękopisy
Pobierz opis bibliograficzny
  • Sygnatura: BK 00319
  • Kopie:
    • Mf 1149
    • Mf 649
  • Autor: Marchocki, Mikołaj Ścibor (ca 1570-ca 1636)
  • Tytuł:
    • Historia moskiewskiej wojny prawdziwa (pol.)
    • Hystoria moskiewskiey wojny prawdziwa przez Mikołaja Scibora z Marchowic Marchockiego pisana.
  • Miejsce i czas powstania: 17 w.
  • Opis fizyczny: 48 k. 31x19 cm
  • Oprawa: Pergamin zielony, 17 w.
  • Język: Pol.
  • Zawartość:
    • "Pisanie moie, com ie w Historiey wspomniał do Iwana Suiskiego, które było przyczyną oswobodzenia Bokszyckiego y przeciwko wszytkiem wieściom uczyniło go łaskawym, było w te słowa" i "Odpis od niego" k. 43
    • Wywód początków rodu Starża-Toporczyków na tle bajecznych dziejów Polski i Słowiańszczyzny k. 45-48 (niekompletne)
    • "Poselstwo moie, którem odprawował do króla JMci pod Smoleńskiem było według instruktiey niżey napisaney" k. 43v-44 (niekompletne)
    • "Discurs o krolewiczu" i "Niedać Krolewica" k. 38v-43
  • Proweniencja:
    • "Egregiae indolis adolescenti generoso domino Alberto Kwiatkowski domino et amico pateant" - [rkps 17 w.]
    • Dar od nauczyciela Manty z Bądkowa (zob. List do T. Działyńskiego BK 7440 k. 38)
  • Hasła przedmiotowe:
    • Władysław IV (król Polski ; 1595-1648)
    • Zygmunt III Waza (król Polski ; 1566-1632)
    • Literatura polska 17 w.
    • Wojny 1604-1634 r. polsko-moskiewskie
    • Rosja a Polska 17 w.
    • Poselstwa 17 w.
    • Relacje 17 w.
  • Uwagi:
    • W 20 w. oprawę i brzegi kart z tekstem poddano konserwacji; Na k. wewn. oprawy zapiski gospodarcze w większości bardzo słabo czytelne, np: "Die 6 Aprilis Jvst Żyd wziął pułmiarek, Leyba dwa łut. Die 27 Mariey Zakumurcji?; zatem Mysiowi Stepanowemu na mac trzy owsa, Anno Domini 167 [1667] w poniedziałek die 23" etc.
    • Wydanie Historii wojny moskiewskiej jest raczej popularne. Wydawca swobodnie obchodzi się z tekstem unowocześniając stylistykę, opuszczając lub dodając słowa, zmieniając konstrukcję zdań, np.: "przedsie niemało lat panował" w druku: "w Moskwie panował"; "oni mu pogrozili, iesliby nie powiedział, grozili także pytkami", w druku: "lecz gdy mu oni, jeśliby nie powiedział, grozili także pytkami" etc. Wspomniane tu zmiany występujące w całym tekście ujmują dużo z żywości i autentyczności 17-wiecznego języka autora
    • Historia kończy się w rękopisie na k. 38; od k. 38v do k. 48 załączone są materiały zawierające uzupełnienia do opisu wojny moskiewskiej. Natomiast brak w rękopisie, chociaż znajduje się w tekście wydrukowanym: "Respons na pismo posłom rycerstwa, Poselstwo Stadnickiego, Skrypt podany od koła rycerskiego, List od carowej Maryny". Teksty te muszą pochodzić z innego rękopisu, prawdopodobnie z oryginału Bibl. Czartoryskich.
    • Pismo jednej ręki.
  • Katalogi: PSB XIX, 554
  • Opracowania:
    • Historya wojny moskiewskiej przez Mikołaja Scibora z Marchowic Marchockiego wydana przez redakcyą Orędownika, Poznań 1841 s. 175
    • W 1841 r. pamiętnik Marchockiego został wydany przez E. Raczyńskiego z kopii przechowywanej w Bibliotece Kórnickiej.
  • 001 a Kórnik
  • 040 a KÓR Z b pol
  • 041 
    0
    @
     a pol
  • 100 
     1
     .
     a Marchocki, Mikołaj Ścibor d (ca 1570-ca 1636)
  • 240 
    1
    0
     a Historia moskiewskiej wojny prawdziwa l (pol.)
  • 245 
     1
     0
     a Hystoria moskiewskiey wojny prawdziwa przez Mikołaja Scibora z Marchowic Marchockiego pisana.
  • 250 a kop.
  • 260 c 17 w.
  • 300 a 48 k. c 31x19 cm
  • 340 d Rkps e Pergamin zielony, 17 w.
  • 500 a W 20 w. oprawę i brzegi kart z tekstem poddano konserwacji; Na k. wewn. oprawy zapiski gospodarcze w większości bardzo słabo czytelne, np: "Die 6 Aprilis Jvst Żyd wziął pułmiarek, Leyba dwa łut. Die 27 Mariey Zakumurcji?; zatem Mysiowi Stepanowemu na mac trzy owsa, Anno Domini 167 [1667] w poniedziałek die 23" etc.
  • 500 a Wydanie Historii wojny moskiewskiej jest raczej popularne. Wydawca swobodnie obchodzi się z tekstem unowocześniając stylistykę, opuszczając lub dodając słowa, zmieniając konstrukcję zdań, np.: "przedsie niemało lat panował" w druku: "w Moskwie panował"; "oni mu pogrozili, iesliby nie powiedział, grozili także pytkami", w druku: "lecz gdy mu oni, jeśliby nie powiedział, grozili także pytkami" etc. Wspomniane tu zmiany występujące w całym tekście ujmują dużo z żywości i autentyczności 17-wiecznego języka autora
  • 500 a Historia kończy się w rękopisie na k. 38; od k. 38v do k. 48 załączone są materiały zawierające uzupełnienia do opisu wojny moskiewskiej. Natomiast brak w rękopisie, chociaż znajduje się w tekście wydrukowanym: "Respons na pismo posłom rycerstwa, Poselstwo Stadnickiego, Skrypt podany od koła rycerskiego, List od carowej Maryny". Teksty te muszą pochodzić z innego rękopisu, prawdopodobnie z oryginału Bibl. Czartoryskich.
  • 500 a Pismo jednej ręki.
  • 510 a PSB c XIX, 554
  • 518 a Wojna 1607-1612 polsko-rosyjska
  • 520 a "Pisanie moie, com ie w Historiey wspomniał do Iwana Suiskiego, które było przyczyną oswobodzenia Bokszyckiego y przeciwko wszytkiem wieściom uczyniło go łaskawym, było w te słowa" i "Odpis od niego" k. 43
  • 520 a Wywód początków rodu Starża-Toporczyków na tle bajecznych dziejów Polski i Słowiańszczyzny k. 45-48 (niekompletne)
  • 520 a "Poselstwo moie, którem odprawował do króla JMci pod Smoleńskiem było według instruktiey niżey napisaney" k. 43v-44 (niekompletne)
  • 520 a "Discurs o krolewiczu" i "Niedać Krolewica" k. 38v-43
  • 530 d Mf 1149
  • 530 b BN
  • 530 d Mf 649
  • 541 c c d 19 w.
  • 544 a Oryg. w Bibl. Czartoryskich - rkps 345
  • 545 a Mikołaj Marchocki, ok. 1570-ok. 1636], pamiętnikarz, starosta czchowski, rotmistrz w oddziale kniazia Rożyńskiego, obejmuje w swej Historii wojny moskiewskiej lata 1607-1612, a więc czasy walki o tron moskiewski Dymitra I i II Samozwańca. Odegrał w tych wydarzeniach pewną rolę ciesząc się zaufaniem współtowarzyszy, którzy kilkakrotnie powierzali mu różne zadania poselskie do Dymitra Samozwańca po pienądze, na sejm do Warszawy w celu wytłumaczenia siebie i towarzyszy z obecności w państwie moskiewskim. Mimo sprzeciwu króla Zygmunta III Marchocki pozostał przy kniaziu Rożyńskim i Dymitrze Samozwańcu do roku 1610. Po śmierci Rożyńskiego przeszedł do oddziałów Aleksandra Zborowskiego, brał udział w zwycięskiej bitwie pod Kłuszynem, szturmował Smoleńsk w chorągwi Stanisława Lubomirskiego. Z posłowań na sejmy, do króla w sprawach żołdu dla wojska oraz z udziału w obradach wojennych wynika, że Marchocki nie był przeciętnym i biernym tylko uczestnikiem tych wydarzeń, ale odegrał w nich znaczną rolę. Stąd też duża wartość źródłowa jego Historii, a to głównie dzięki szczerości, z jaką ujawnia ówczesne rozbicie wojska, demoralizację i warcholstwo własne autora jak i jego towarzyszy spod Moskwy.
  • 546 a Pol.
  • 561 a "Egregiae indolis adolescenti generoso domino Alberto Kwiatkowski domino et amico pateant" - [rkps 17 w.] w Kwiatkowski Wojciech
  • 561 a Dar od nauczyciela Manty z Bądkowa (zob. List do T. Działyńskiego BK 7440 k. 38) d BK II, 188 w Działyński Tytus w Manta, nauczyciel z Bądkowa
  • 581 a Historya wojny moskiewskiej przez Mikołaja Scibora z Marchowic Marchockiego wydana przez redakcyą Orędownika, Poznań 1841 s. 175
  • 581 a W 1841 r. pamiętnik Marchockiego został wydany przez E. Raczyńskiego z kopii przechowywanej w Bibliotece Kórnickiej.
  • 600 
     0
     9
     a Władysław b IV c (król Polski ; d 1595-1648)
  • 600 
     0
     9
     a Zygmunt b III Waza c (król Polski ; d 1566-1632)
  • 650 
    .
    9
     a Literatura polska y 17 w.
  • 650 
    .
    9
     a Wojny 1604-1634 r. polsko-moskiewskie
  • 651 
     .
     9
     a Rosja x a Polska y 17 w.
  • 653 a Poselstwa 17 w.
  • 653 a Relacje 17 w.
  • 740 a Poselstwo moie którem odprawował do króla JMci pod Smoleńskiem było według instruktiey niżey napisaney
  • 740 a Discurs o krolewiczu
  • 740 a Wywód początków rodu Starża-Toporczyków na tle bajecznych dziejów Polski i Słowiańszczyzny
  • 740 a Niedać Krolewica
  • 740 a Pisanie moie com ie w Historiey wspomniał do Iwana Suiskiego które było przyczyną oswobodzenia Bokszyckiego y przeciwko wszytkiem wieściom uczyniło go łaskawym było w te słowa
  • 852 j BK 00319
  • 999 d 2017-05-29