Gazety pisane 1747.

Katalog
Rękopisy
Pobierz opis bibliograficzny

Opis

  • Sygnatura: BK 00444
  • Kopie: Mf 874
  • Tytuł: Gazety pisane 1747.
  • Miejsce i czas powstania: 1747
  • Opis fizyczny: 83 k. 21x18 cm
  • Oprawa: półpłótno, 19 w.?
  • Język: Pol.
  • Zawartość:
    • Z Warszawy ie 11 Januarij 1747 k. 2-3 De Les otrzymał order św. Ducha, król pol. w zamian da order Alba Aquila markizowi de Sessart; Brühl pierwszym ministrem, graf Einzydler najwyższym marszałkiem saskim. Ćwiczenia artylerii nad Elbą. uroczyste przyjęcie de Richelieu przygotował kamerjunkier Schönberg, honory czynił Brühl. Poczta drezdeńska donosi 7 01.: "między pospulstwo rzucane numizmata y puszczanie wina"; zaręczyny i ślub królewny Józefiny wyznaczono na 14 stycznia. Z W-wy: do Białegostoku jedzie marszałkowa kor. starościna bolimowska. Kuchmistrz kor. sta żarnowiecki, szmbelan Mokronowski i ks. Wołowicz pisarz w. lit., wda inflancki i wdzina poznańska wyjechali do Łowicza
    • Z Warszawy ie 19 Januar 1747 k. 4-5 Einzydler został marszałkiem saskim. Z Berlina przez Śląsk przybył baron Kotwitz, kapelmistrz Hass "y główna śpiewaczka Faustyna z Wenecji", a z Polski bp krakowski i kanclerz w. kor., podkanclerzy kor. oraz Lubomirski, syn chorążego kor. Richelieu upoważnił w imieniu francuskiego delfina do ślubu królewicza Fryderyka z królewną Marianną Józefą; kontrakt ślubny przygotował Brühl. Opis ślubu, obecni "w sukniach złotogłowych" iluminacje, bal. Z W-wy odjechał starosta lwowski, bawi jeszcze bp poznański, marszałkowa kor., starosta żarnowiecki. Poczta łowicka doniosła o dobrym zdrowiu prymasa
    • Z Warszawy ie 22 Januar 1747 k. 6-7 Opis ślubu królewny Marianny Józefy, który dawał nuncjusz w asyście bpa krakowskiego i kujawskiego. Przyjęcie i tańce, "faierwerk dziwnie piękny y kosztowny [...] Elba rzeka na kilkaset kroków wypuszczonemi rakietami zapalona zgorzeć zdawała się", na rzece pływały delfiny ziejące ogniem. 13 01. odjechała królewna przez Strasburg do Paryża. Przybędzie na karnawał elektor bawarski oraz poseł rosyjski w Berlinie Keyserling. Doniesienia z Genui i Neapolu o ruchach wojsk, wojna będzie w Prowansji. Z W-wy: wyjechał kuchmistrz kor., sta żarnowiecki, bp poznański i bp kamieniecki
    • Z Warszawy die 2da Februe 1747 k. 8-9 Brühlowa odwoziła królewnę do Herzburga. Na zapusty przygotowano łowy na dziki, lisy, borsuki, zające i wilki; daje się "komedye włoskie, opery". Niezadowolenie ks. Richelieu. We wsiach grafa Fryza poddani uczynili tumult. Panowie polscy wracają do W-wy z Drezna po zakończonym akcie weselnym. Z W-wy przybył bp chełmski, grafowa Esterhazy, sta żarnowiecki kuchmistrz kor. Akt weselny królewicza najstarszego z księżniczką bawarską odprawi się w maju. Graf de Saxe feldmarszałkiem franc.
    • Z Drezna de 7ma et 8va Februarii 1747 k. 10-11 Królewna, żona delfina franc.,w Fontainebleau i Paryżu. Brühl wydał obiad dla cudzoziemskich posłów. Do Paryża do gwardii udał się Lubomirski miecznik kor. oraz kameriunker Bratkowski; królewnę odwiozła również ochmistrzyni grafowa Martnitz, kasztelanka elbląska, grafówna Lamberg - wszyscy otrzymali we Francji podarki. Nowi posłowie de Sevoevin, de Alleurs, ożeniony z Lubomirską. Z W-wy: zapusty; obecny podkomorzy kor., sta żarnowiecki, kasztelan rawski, wdzina krakowska, grafina Esterhazy, pisarz lit. Wołowicz, Potocki, sta guzowski; bp krakowski jest u jezuitów
    • Z Warszawy ie 9na Februarij 1747 k. 12-13 Król franc. "na kolkę dużą zapadł" i domaga się przyspieszenia podróży królewny. W Dreźnie królestwo "w te czasy zabawiaią się operami, komedyami, ktore trzy razy w tydzień odprawiaią się". Królewna w Paryżu. Dama dworu królowej p. Westenberg wyszła za mąż za posła bawarskiego. wojewodzina ruska wraca z Pragi do W-wy. 10 maja uroczysty ślub ks. bawarskiego z najstarszą królewną i najstarszego królewicza z księżniczką bawarską. Z W-wy wiadomości o wojewodzie podolskim, bpie krakowskim, kanclerzu w. korn., bpie kujawskim. Karnawał w Białymstoku gdzie bawi kuchmistrz kor. szambelan Mokranowski. Bal u marszałka de Bibersztein generała poczt kor. i lit. Rezydent franc. Kastera wydał bal w pałacu pociejowskim z racji imienin królewicza Delfina
    • Z Drezdna[!] 17 ma Februarii 1747 k. 14-15 Wracają dworzanie, którzy odprowadzili królewnę do Strasburga. Przyjęcie w Wersalu. Królestwo polują na bażanty; dni postu na dworze drezdeńskim. Dla królewiczów kupiono pałac od Sułkowskiego. "Benedykcya małżeńska w kaplicy wersalskiey", odbywają się "komedye, illuminacye tak w Wersalu iako y w Paryżu". W Czechach szerzy się nowa sekta żydowska. Z W-wy: prymas poświęcił erygowany kościół. Wda podlaski pojechał do Gdańska; spodziewają się przyjazdu wdy ruskiego z żoną
    • Z Drezna de 15ta Februarij 1747 k. 16-17 Powróciła ochmistrzyni, podkomorzanki, kawalerowie itd. z Francji. Podkomorzy graf Bore otrzymał we Francji "tabakierę z portretem królewny Dauphine bryliantami osadzonym". Ks. kurlandzka wdowa chora na febrę; ks. Rudnicki "designatus na Metropolią lwowską". Austryjacy weszli w granice Genui, w Prowansji oczekuje się wojny. Z W-wy 23 02.: bawi tu referendarz i sekretarz kor., sta żarnowiecki. Grafowa Esterhazy odjechała do Drezna, a prymas z Łowicza do Studzianny. Generał poczt kor. i lit. obchodził imieniny podkanclerzyny lit. i kasztelanowej rawskiej. Karmelita zbiera "na kościół katolicki nowej fundacyi w Berlinie [...] nie tylko znaczne odbiera kollekty od katolików lecz y od dyssydentów". Zmarł wojewodzic ruski Stanisław, liczący siedem lat
    • Z Drezna de 25ta Februarij 1747 k. 18-19 Austryjacy opuścili Prowansję. Francuzi wspierają Genueńczyków, mówi się jednak o pokoju. "Ordynans ode dworu" w sprawie koni i sukien galowych na majowe uroczystości weselne królewicza i królewny. Z W-wy 9 03.: powrócił z Rusi wda mazowiecki; bawi podkanclerzy lit., sta żarnowiecki, marszałkowa kor., wdzina krakowska. Z Luneville: zmarła królowa Stanisławowa
    • Z Drezdna[!] die 15ta Martii anno 1747 k. 20-21 Dekrety króla dla księstwa saskiego; kreowanie nowych sekretarzy; pogłówne nałożone "od naypierwszego ministra aż do naymnieyszego wolnych lub niewolnych ludzi"; szlachta płaci "od fortuny y dóbr swoich". Rekruci z Polski. Hiszpania i Francja obiecuje pomoc Genui; Anglia występuje przeciw Francji; de Saze feldmarszałek franc. jest w pogotowiu. Z W-wy 23 03.: powrócił wda ruski, wda inflancki i wda bełzki. Mrozy i śniegi
    • Z Warszawy die 15ta Martii 1747 k. 22-23 Królestwo, nuncjusz i posłowie zagraniczni polowali na bażanty. Król pruski ciężko choruje. Król francuski pojechał "do woyska swego w Brabancyi". Bazylian Torzański otrzymał opactwo uniowskie, bp łucki bierze arcybiskupstwo lwowskie. Obchodzono imieniny króla i starszego królewicza - strzelano z armat, a kolację wydał Brühl: "stol niepodobna iak był wspaniały z nayprzednieyszego porcellinu y cukrami sztucznemi mahynami przyozdobiony, po dwóch rogach były duże fortece armatkami przyozdobione". Regiment królewicza Alberta otrzymał chorągiew i wyruszy przez Czechy, ziemię krakowską do ekonomii sandomierskiej. Z W-wy "die ut supra"; prymas "w Studzianny", kanclerz kor. kontynuuje sądy assesorskie; wyjechali m. in. do Białegostoku podkanclerzy lit., wda mazowiecki, podkomorzy kor., kuchmistrz kor.; przybędzie wda bełzki, wda ruski; do Krakowa ruszył starosta żarnowiecki
    • Z Drezdna [!] die 22 Martii Anno 1747 k. 24-25 "Muzyka przy śpiewanych aryach była w przytomności Królestwa y familii", Brühl dawał kolację na stole, "mahyny misternie robione na tym stole prezentowały się iako to capitolium rzymskie, forteca św. Anioła, piramidy akkomodowane wspaniałym porcellinem saskim". Sytuacja polityczna Francji; marszałek Saxius w Brabancji. Król francuski ma pośpieszyć do wojska. Sprawy rosyjskie w Finlandii i Kurlandii. Przygotowania do ślubu ks. bawarskiego. kasztelanka elbląska zostala w Paryżu, powrócił natomiast miecznik Lubomirski, pozostał marszałek w. kor. W Rydzynie choruje Sułkowski. Brühl do załatwienia "departamentów polskich" otrzyma pomocnika w osobie grafa de Unnch. Dwór królewny Marianny "do Bawarii iuż regulowany". Z W-wy 29 03.: do Łowicza wyjechał wda inflancki, prymas. Wyjechał wda bełzki. Choruje ordynatowa Zamoyska
    • Z Drezna de 28va Martij 1747 k. 26-27 Zmarła królowa Stanisława "y panuiąca xzna de Weymar". Powrócił poseł cesarski graf Esterhazy. Przybyli rekruci z Polski "lud bardzo piękny, wielki y okazały". Polowanie na głuszce. Genua "samym desperowanym sercem broni się". Z Paryża wrócił le Fourt i Bratkowski, delfinowa zyskała uznanie i "serca królestwa franc. y całey nacyi". Miecznik Lubomirski otrzyma szpadę. Kadet saski zabił w pojedynku kadeta z Rygi, mieli "obadwa po lat 14". Poseł rosyjski prosi o przepuszczenie "mąki z Smolińska do Rygi za uwolnieniem cła kraiem polskim". Z W-wy 6 04.: choruje ordynatowa Zamoyska; świętowali w W-wie: wda ruski, podkanclerzy lit., kuchmistrz kor., podkomorzy kor., wda mazowiecki, szambelan Stanisław Lubomirski. Odbędzie się solenny wiazd bpa krakowskiego do Krakowa
    • Z Drezna de 24 8bris 1747 k. 70-71 Królewicze polują na zające i kuropatwy w zamku Jmigau. Z Petersburga wraca nasz poseł podkomorzy Vitztum. Bawi ks. de Saxe Conburg. Po święcie Huberta król z Hubertzburgu wraca do Drezna. W Lipsku zbierze się komisja w sprawie kontrybucji pieniężnej- wyjechał już konsiliarz "Cech, Rex y Hennigke". Brühl kupuje dobra "graffowy Vitztum w Lausitz leżące". Imperatorowa ros. nadała order św. Katarzyny nowej elektorowej bawarskiej. Gen. Kieytt przeszedł ze służby moskiewskiej do pruskiej. W Brabancji szykuje się bitwa. W Królestwie Neapolitańskim trzęsienie ziemi i powodzie. De Richelieu objął komendę w Genui. W Piemoncie wojska austryjackie na zimowych leżach. Kongres pokojowy odbędzie się w Akwizgranie. Z W-wy 2 11.: marszałek nadw. kor. i podkomorzy lit. przygotowują pogrzeb. Kuchmistrz kor. powrócił z Lublina
    • Z Drezna de 1ma 9bris 1747 k. 72-73 Dawano komedię niemiecką i bal w "hotell de Saxe". Na jarmarku mało kupców "y z tey racyi in publico wielkie powstały konsternacye". Oczekuje się wyników obrad komisji w Lipsku. W Hubertzburgu uczty, polowania, królewiczowie łowią ryby w Moritzburgu. Przygotowania na morzu Moskwy, potyczka w Brabancji; Francja sposobi się, aby "znowu dywersyą uczynić w Szkocyi". Żona Delfina bawi w Wersalu. Z W-wy 9 11.: przybędzie z Krakowa podkanclerzy kor., bp płocki bawi tu z powodu komisji unitów i dyzunitów. Wda ruski otrzymał od imperatora ros. order św. Andrzeja. W Wiedniu choruje ks. Bellawity Teatin. Z komisji kozienickiej przyjedzie podskarbi nadw. i ks. referendarz kor.
    • Z Drezna de 8 9bris 1747 k. 74-75 Śniegi, grady i wiatry "w dachach y ogrodach wielkie tu poczyniły szkody". Odbyła się rewizja domów, będzie wprowadzony podatek od okien; redukcje w wojsku. Przyjechał z dóbr Lichtenwald gen. artylerii Lubomirski. Przybyli posłowie Vitztum z Petersburga i Fleming z Londynu. Dom burboński skłania się do pokoju w Akwizgranie, podobnie Hiszpania i Francja, mediatorami obrano "króla naszego i portugalskieo". W Brabancji wojsko już na kwaterach. Holandia poddaje się ks. d'Orange, Genua w oparciu o wojska francuskie i hiszpańskie odebrała Austryjakom Bochette, działania pod fortecą Ventimille, w Piemoncie marszałek de Beleisle. Z W-wy 16 11.: pogrzeb marszałkowej nadw. kor. o krórym donosi drukowana gazeta; obecni bp płocki, kamieniecki, pisarz w. lit., wda mazowiecki, inflancki, wdzina pozńańska, kuchmistrz i podkomorzy kor.
    • Z Drezna de 6ta Xbris 1747 k. 76-77 Dwa razy w tygodniu koncerty kapeli królowej, "przy których sama iako naydoskonalsza w muzyce assystuie y spiewaniem swoim słyszeć się daie. Król Jmc de recenti przyiął bandę komediantów francuskich". Odprawion dzień orderu rosyjskiego po którym "na opery udali się" wszyscy. Wyrok na mordercę Korieta "iako się przeszłą pocztą namieniło". Przybędzie poseł cesarski de Szternberg. Żałoba po śmierci księżnej de Brunschwik "babki teraźnieyszej cesarzowey". Pułk. holenderski w Nirembergu "przyiął znaczną bandę koboistów, którym podwoyny daie traktament".Nie będzie pokoju, bo "kontrowersya idzie o postanowieniu y osadzeniu Don Filippa". Poseł Esterhazy stracił oko "graiąc a la pomme". Z W-wy 14 12.: bawi marszałek nadw. kor., podkomorzy lit., wdzina poznańska wdowa. Był sta małagoski Szaniawski
    • Z Drezna de 13 Xbris 1747 k. 78-79 Na uroczystości królowa "śpiewała wdzięczną kantatę, Brühl wydał bal. Zmarł nagle dworzanin Szyndler; wielkie łowy na dziki z udziałem króla, królewicza Ksawerego i Karola, koniuszego Wolfendorffa, w czasie których zdarzył się nieszczęśliwy przypadek stangreta grafa Linara, podkomorzego Hutt de Schönberg oraz kamerjunkra Nostitza. Król kupuje od Brühla pałac zw. "Fryderycy" dla synowej. 7 12.: królewicz Karol prezentował matce "rysowanie swoie pewnego placu w Rzymie, na którym obeliiscus stoi za szkłem pod ramą pozłoconą, co królową Jm osobliwie ukontentowało". marszałek de Saxe namawia króla francuskiego na wojnę. Kardynał Paulus wraca do zdrowia; zmarł kasztelanic bełzki Lipski. Z W-wy 22 12.: wraca do zdrowia podkomorzyna lit. Podział dóbr między marszałkiem nadwr. kor., a podkomorzym lit. Przybędzie bp płocki i kamieniecki. hetman pol. kor. i starościna Bolimowska oraz szambelan Mokronowski w Mościskach. Wyjechał Opalewski sta bolesławski. "Przytym z okurrencyi Świąt Narodzenia Pańskiego y następuiącego Nowego Roku powinszowanie moie składam pod stopy Pańskie cum voto intimo, aby w dalsze długoletnie nie omylne zdrowie renovetur felicissimis successibus"
    • Z Drezna de 27 Xbris 1747 k. 80-81 Redukcja regimentów kawalerii i infenterii, młodzi oficerowie mogą przejść do slużby holenderskiej. Z Lotaryngii przybyli polscy kawalerowie Ceryński i Krzycki. Graf Vitztum, doradca, jedzie "na Wiedeń do Wenecyi [...] do Luki dla zażywania wód". Rozstrzelano dwóch braci "przeszłą pocztą namienionych od regimentu królewicza Klemensa", którzy się porwali na oficera. Sprzedaje się konie artylerii, "założono tu także nowy kurs poczty wozowey na Hirenberg, Regensburg y Monachium, którą różne ludzie pakiety a pieniądze secure transportować mogą. Marsz Moskwy województwem krakowskim ma bydz pewna". Z W-wy 1 01. 1748: bawi wda ruski, ks. Stanisław wojewodzic Czerniecki, marszałek nadw. kor. kasztelan Czerniec, podskarbi nadwr. kor.
    • Z Drezna de 20 Xbris 1747 k. 82-83 Po ustąpieniu gen. Rydeizla komendanta w Königszteyn będzie gen. Firsztenhoff. Aresztowano muszkietera z regimentu królewicza Klemensa, który zabił towarzysza, ponieważ ten był mu "winien 4 grosze saskie" oraz dwóch braci z tegoż regimentu, "którzy się kommendzie oponowali". Wezbrała Elba, czyniąc straty "przekupniom w drzewie", niewiele brakuje, aby nastąpiła powódź "iako in a. 1736". Na górze Gaiersberg zasypał ludzi śnieg. Pożar wielki pod Radebergiem. Z W-wy 28 12.: świętują tutaj wda ruski, marszałek nadwr. kor., podskarbi nadw. kor., podkomorzy lit. kanclerz w. kor. pojechał do marszałka w. kor. Do Prymasa udał się wda inflancki, pisarz w. lit. i wdzina poznańska wdowa
    • Z Drezna de 28 Junij 1747 k. 48-49 Kolacja u Brühla, "która monarchom w Europie może bydz zkomparawana", pałac iluminowany, na stole "we szrodku była kaszkada wody fontan wystyrkaiących ze 12 zrzodeł, wszystko z osobliwą inwencyą z samey porcelliny saskiey". Królowa sycylijska szczęśliwie powiła syna, z tej racji nuncjusz i bp krakowski posłali prezenty. 3 07. wyjazd "królewny zaślubioney do Bawarii". Gen. Lucheze zawiezie od dworu ces. do Genui propozycje kapitulacji; poległ pułk. Frankiny, jego sukcesorem ks. Karol lotaryński. Z W-wy 6 08.: powrócił szambelan Mokronowski z Białegostoku, a Wołłowicz z Lublina: bp łucki pojechał na Wołyń
    • Z Drezna de 26 Julij 1747 k. 50-51 Flota angielska koło Plymouth zabrała 40 kupieckich okrętów franc. Z racji imienin dzień "królewiczowy Krystyny [...] odprawił się solenniter przy operze y gali" była i parada strzelców. Sprawa opłat "od zamknięcia bramy". Król pruski wydał nowe zarządzenia dla kupców płynących "statkami swemi do Hamburga [...] że in posterum commercia swoie lub towary daley wieść nie powinni, ale w samym Magdeburgu mieście składać, y onych według praw miasta tego cłem opłacać".Statki kupców saskich zatrzymano w Magdeburgu, będzie interweniował poseł. kanclerz w. kor. i bp warmiński wracają do Polski; król poluje w Lichtenburgu.Z W-wy 3 08.: przybył wda inflancki, "który dziś wyjeżdża do Prus do starostwa swego Polkmickiego" oraz podskarbi nad. kor. Wda ruski obchodzi imieniny w Wilanowie. Wda bełzki w Guzowie
    • Z Drezna de 23 August. 1747 k. 52-53 Łowy i opery. Sprawa spławu wodą do amburga jeszcze nie zakończona, król pruski nie chce bowiem ustąpić; Brühl w dobrach swoich Radeberg otrzymał królewski przywilej łowiecki wraz z poddaństwem wielkim Ondorffskim". Przybyło Elbą 12 statków z Wrocławia "naładowanych polską solą". Broni się w Niderlandach forteca Bergopconn, której Francuzi nie mogą zdobyć. Umacnia swe siły marszałek de Beleisle. Krół francuski do traktatu z Prusami i Szwecją chce włączyć i Danię. Król hiszpański ma przystąpić do traktatu z Austrią, Anglią, Holandią i Moskwą. Z W-wy 31 08.: wda ruski pojedzie do Puław; wdzina krakowska wdowa jedzie do Wiednia. Na Ruś pojadą przez W-wę hetman pol. kor. i wda podlaski
    • Particularia cudzoziemskie 1747 k. 54-55 Odpowiedź na memoriał kardynała de Feleury; sytuacja polityczna Francji, której zagraża Anglia; sprawa Hiszpanii, "szczęśliwe progressa króla sardyńskiego". Z Utrechtu 7 09.: z Londynu piszą, że wojna przeciw Francji "pod pretextem sukkursu dla królowej węgierskiej prosegnowana będzie. P.Bassy przebywa znowu u dworu. Król pruski zbroi się. Z Drezna 19 09." publikowany pokój z królową węgierską, regiment księcia Karola idzie do Polski na zimowe leża. "Kondycje pokoju w Wiedniu nie są ieszcze publikowane. Aystryjacy atakują Francuzów i marszałka Macllobois; Hiszpanie wkroczyli do Sabaudii, ale droga do Piemontu zamknięta przez wojska króla sardyńskiego oraz autsryjackie. Król pruski chce "całych Prus bydz regnantem", idzie pod Pragę na pomoc królowej węgierskiej
    • Z Drezna ie 5 7bris 1747 k. 56-57 Królestwo na polowaniu; król przyjedzie do Polski w roku przyszłym, Puszkarz wywołał ogień i wielką szkodę. Dziś gala z racji urodzin królewicza starszego, który skończył 26 lat. Marszałek saski Emsidler otrzymał wiadomość o klęsce Francuzów, odpędzonych "od fortecy Bengopżom"[Bengenopcoon]. Król francuski wrócił do Wersalu; król pruski zs Śląska pojechał do Królewca. Z W-wy 14 09.: przybył hetman pol. kor., wda podlaski. Z województwa łęczyckiego stanęli deputowani: łowczy Bratuszewski, sędzia grodzki Gostyński, miecznik łęczycki Stokociski. Sejmik deputacki i komisarski województwa rawskiego "nie doszedł".
    • Z Drezna de 10 7bris 1747 k. 58-59 Klęska Francuzów; król upolował "osobliwej wielkości jelenia",graf Kollowrat osłonił króla przed pędzącym zwierzęciem; "po małej operze" król odjechał do Weissenfels i Hubertzburga. Relacje o podkomorzym Wehlenie. Podkomorzy Leiptziger doniósł Brühlowi z Borgan, że piorun uderzył tam w dom sierot i pogruchotał wieżę kościelną. Na jarmarku lipskim grasują złodzieje. Z W-wy 21 09.: na pogrzeb kasztelana krakowskiegojedzie hetman pol. kor., bp płocki, kanclerz kor. i podkanclerzy. wojewoda podlaski na Rusi, kuchmistrz kor. na Litwie. Przybył wda bracławski z Granowskim "obersztleutnantem buławy w. koron". przyszłym zięciem po córkę, która jest u Sakramentek. Deputaci z ziemi wieluńskiej na trybunał kor. Łaszewski, komisarzem na trybunał radomski Małachowski sta oświęcimski. Zerwane sejmiki deputyckie wielkopolski i sieradzki
    • Z Drezna de 20 7bris 1747 k. 60-61 Królewicz nie pojechał z żoną do Moritzburga. Królestwo jadą do Weissentels i tam "pirwsza msza katolicka w kościele tamecznym zamkowym odprawić się ma".Koniuszy saski Brühl kupił dom przy ulicy Moryckiej od kamery królewskiej i za pozwoleniem króla "całą połać fortecy od Permskiey Bramy aż do Salomońskiego Bastyonu na ogród założył, zkąd armaty, które tam stały do cekauzu zaprowadzono, y iako słychać, że suo tempore cały wał zniesiony będzie, a przed Bramą Wilską aż do Elby place naznaczone do ogrodów". Przybędzie ze Strasburga nowy poseł szwedzki. Broni się forteca Bergopeoom. Z W-wy 28 09.: przybędzie wda mazowiecki i bracławski, podkomorzy i referendarz kor. oraz pisarz w. lit. z Łowicza. Spodziewany marszałek w. kor. O sejmikach deputackich i kom. "drukowana cum continuatione edocebit gazeta". Prymas jedzie z Gniezna do Łowicza, podobnie jak wda inflancki
    • Z Drezna de 26 7bris 1747 k. 62-63 Król pojedzie do Lipska z dworem i posłami cudzoziemskimi. Gen. Löwendal zdobył fortecę Bergopeoon, "za co od króla Jmc francuskiego feldmarszałkiem determinowany o czym drukowana [...] gazeta". W czasie Cwiczeń z uczniami artylerii kapitan zapalił proch, została wysadzona dawna sala elektorska, pożar groził pałacowi Brühla, "gdyby przez scianę ogień tylko dostał się był do laboratorium królewskiego lub prochów magazynowych, pewnieby połowa miasta w perzynę poszła". Zmarłbp wrocławski Simendorff, kardynał oraz O.Mecenaty z kościoła kat. z Berlinie. Z W-wy 5 10.: bawił wda mazowiecki, podkomorzy kor., referendarz kor., i sekretarz kor. oraz pisarz w. lit.
    • Z Drezna de 3tia 8bris 1747 k. 64-65 Ludny jarmark w Lipsku, jedzie tam nuncjusz i poseł Sycylii, królewicz Ksawery i Karol jadą do ubertzburga, "dokąd iuż operystowie z muzyką włoską wyiechali dla grania nowey opery w dzień urodzenia króla Jmc, na który fest y cały dwór z Lipska pospieszy tamże". Król wróci do aż pokazały się tu jelenie o 20 rogach". Król pruski w Berlinie "maśli y intencye monarchi tego są niedościgłe". Marszałek de Saxe kazał oblegać Bredę. Francuzi atakują fortecę Lile "y dwa zamki mocne". Gen. Lowendahl Bois le Duc został marszałkiem. Z Włoch: król sardyński wkroczył do delfinatu" z tym wszystkim odmiana komendantów w Franciey y Hiszpaniey", gen. Gages ma objąć komendę hiszpańską, a Richelieu zajmie miejsce markiza de Beleisle. Z W-wy 12 10.: marszałek w. kor. z żoną odjechał do Otwocka; przybył bp kamieniecki. Poczta łowicka donosi, że prymas wrócił z Gniezna. W Wołczynie ślub Fleminga w obecności wdy ruskiego i hetmana pol. lit. Przyjedzie wda inflancki i wdzina poznańska. Marszałkiem trybunału koronnego w Piotrkowie obrano Łosia, kasztelana kamienieckiego. Zmarła marszałkowa Mniszchowa
    • Z Drezna de 11 8bris 1747 k. 66-67 "Z Hagi donoszą, że Populus mocno exersit przeciw gubernium [...] z przyczyny utraconey Fortecy Bergopcoom"; nie wiadomo czy Francuzi wzięli Lile. Zamysły marszałka Lowendahl co do "dalszey woyny w Hollandyi", marszałek de Saxe "także do rozszerzenia prowincyi powierzonych sobie ma mieć zamysły". Pokój stanie jedynie za zgodą Prus. Z W-wy 19 10.: bawi tu wda mazowiecki, podkomorzy kor., podskarbi nadw. kor.; kanclerz w. kor. przyjedzie na sądy assesorskie
    • Z Drezna de 18 8bris 1747 k. 68-69 Pochwycono i wtrącono do więzienia hultajów. "Młode Państwo" w zamku siedleckim; rozpoczęto "zbieranie win, ale tego reoku nie iest tak obfite iak przeszłego". Na jarmarku w Lipsku dwudziestu "znacznych kupców bankrutowało", stąd wiele lamentu wśród miejscowej szlachty. Królestwo wróciło z Hubertzburga do Drezna. Przybył nowy poseł szwedzki. Nie ma nadziei pokoju; listy z Wrocławia donoszą, że wbrew ustawom kościelnym minister Minchow na miejsce kardynała Sincendorffa mianował biskupem wrocławskim koadiutora Szaffgocza. Z W-wy 26 10.: przybył marszałek nadw. kor. z podkomorzym lit., który ma sprowadzić ciało zmarłej żony do Reformatów; bawią tu pułkownicy Błędowscy. podskarbi nadw. kor. wyjechał do ekonomii kozienieckiej, gdzie pospieszyli również komisarze i referendarz kor. Wyjechał wda inflancki. Prymas w Łowiczu, podkanclerzy kor. w Krakowie. 18 b. m. starościna lwowska Potocka urodziła syna
    • Z Drezna de ultima elapsi et 5ta Aprilis 1747 k. 30-31 Król wyzdrowiał. Ks. kurlandzka wyjechała do Lipska. Córka gen. Lewendala ma wyjść za mąż za konsyliarza Kizenwettera. W kwietniu przy królu pełni służbę podkomorzy Rakwitz i kamerjunker Marschall; u królowej podkomorzy Schönberg i kamerjunker Miączyński wdzic czerniechowski; u królewicza starszego de Biberstein "y kamerjunker tegoż imienia"; u królewicza Karola kamerjunker Grabowski, a u królewny Marianny kamerjunker Wilkoński. Król poluje na głuszce. Graf Polms zrezygnował "iako intimus consiliarius". Major Pepelman wyjeżdża do Polski, "który post fata naywyższego ziemskiego saskiego budowniczego JMP Knöffela tamże wakans odbierze". Z Luneville: relacja o śmierci królowej Stanisławowej, chorującej na puchlinę. Listy partykularne z Drezna donoszą że "angielskie okręty sukkurs francuski Genueńczykom przesłany morzem znieśli [...]. Szwecja z Moskwą y Wiedniem do traktatu przystąpiła. Wiosna tu barzo piękna zaczęła się. Z W-wy 13 04.: Wda ruski jedzie na maj do Wilanowa, podkanclerzy lit. do Przybysławic. Bawił kasztelan żmudzki; przyjechał wda bełzki, podskarbi nad. kor., Mogilnicki regent lit., sta nieszawski; bawi kuchmistrz kor.
    • Z Drezdna[!] die 12 Aprilis 1747 k. 30-31 Genua otrzymała pomoc z Francji i Hiszpanii; atak angielski. Marszałek saski w Brukseli; zmarł feldmarszałek Dessau. Nad morzem bałtyckim "bez mała nie wyniknie ogień iakiś woienny"; Szwecja ściąga do Finlandii, w Prusach wojsko w pogotowiu. Z W-wy 20 04.: bawi tu dom książąt Czartoryskich, referendarz, kuchmistrz, podskarbi n. kor., pisarz lit., Stanisław wojewodzic czerniechowski; choruje ordynatowa Zamoyska; jest wdzina poznańska. Prymas w Gnieźnie
    • Z Warszawy die 26 Aprilis 1747 k. 32-33 Miecznik Lubomirski jako poseł jedzie do Konstantynopola. Wraca z Paryża do Polski marszałek kor. Ks. Podkanclerzy kor. złożył przysięgę na opactwo czerwińskie przed ks. pisarzem kor. Król wrócił z łowów i wyjedzie do Lipska. Regnat pruski Spargitz jedzie do Królewca. Zmarł stary Dessau. Ślub królewny Marianny około 12 06.; ćwiczenia artyleryjskie w Pilznie. Zmarł gen. Berkholtz. Królewicz Ksawery nie jedzie na targi do Lipska, a na jego miejsce wybiera się królewna Marianna. Królowa odbywa przechadzki w Ogrodzie Wielkim. Nabożeństwo w intencji cesarza Józefa. Z W-wy ut supra: bawi wda inflancki i bełzki, kuchmistrz, wdzina poznańska; przybędzie bp łucki. Powrócił wda mazowiecki; choruje ordynatowa Zamoyska
    • Z Warszawy 4ta Maij 1747 k. 34-35 W Lipsku królestwo; królewicz starszy i królewna Marianna. Żałoba dworu pod śmierci królowej Stanisławy. Ślub w czerwcu. Prace przy pałacu królewicza starszego trwają, "niektóre prywatne domy zrzucono" i kupiono kamienicę konsyliarza Achadena, w której będzie rezydować marszałek Wakkerbart Salmur, "kamienice po ulicach nayprzednieyszych reperuią y dla lepszey apparycyi trynkuią. Drezno opustoszało. "Hollandya mocno się stara koło pokoju generalnego,obawiając się theatrum belli w kraju swoim ex parte Francyi". Zamieszki we Flandrii. Z Gdańska 26 03.: ceny żyta według "wczorayszey poczty". Z W-wy ut supra: wda ruski jedzie do Wilanowa, bawią wdowie: mazowiecki, bełzki, płocki, inflancki, podskarbi nadw.; bp łucki "przyszły prezydent trybunału skarbowego radomskiego". Do dóbr Iłowskich pojechał wda brzesko-kujawski
    • Z Warszawy 11 Maij 1747 k. 36-37 Listy cudzoziemskie nie zapowiadają pokoju - Francja "chcąc się zemścić nad Anglikami odciąga Hiszpanię i pragnie ugody z dworem wiedeńskim i sardyńskim, z drugiej strony marszałek Chevalier de Saxurt otrzymał rozkaz atakowania wojsk cesarskich; układy francusko-holenderskie; krytyczna sytuacja Francji - brak ludzi "do uprawiania roli y rekrutów stawić nie mogą, chyba mężów od żon, ale to listy krytyczne". Genua opasana "od woysk skoligowanych morzem y lądem y w krótkim czasie o bombardowaniu nadyidzie wiadomość. Z Gdańska bp kujawski wyjeżdża do Drezna. Ceny zboża, krupów i grochu na targowisku. Z W-wy: imieniny wdy mazowieckiego w Wilanowie. Wyjechał podskarbi nadw. kor.; przybędzie bp łucki, wda bełzki, podstoli kor.
    • Z Drezna de 17 Maij 1747 k. 38-39 Przygotowania do wesela, które odbędzie się ok. 15 06. Sułkowski bawił w Dreźnie, ale odjechał "do dóbr swoich leszczyńskich". Marszałek kor. wraca z Paryża. Wojna w Holandii - Francuzi odebrali fortecę Les de Grand oraz kapitulowała Philipine. Holandia zamiast mediować "obrała sztathalterem y wodzem generalnym woysk kraju Xcia d' Orange", na co stany już wyraziły zgodę. Z Włoch: Austryjacy opasali Genuę, wojska francuskie i hiszpańskie przeszły rzekę Var, śpiesząc z pomocą. Marszałek de Saxe: miał "przegrać batalią przeciw woyskom skoligaconym". Z W-wy 24 05.: poseł francuski des Alleurs bawił tu, goszczony przez wdę ruskiego, mazowieckiego i gen. poczt kor. i lit. Choroba ordynatowej Zamoyskiej. Z Przemyśla 17 05.: kasztelan krakowski w Laskach; wda sandomierski w Krasiczynie otrzymał order św. Krzyża od cesarzowej, z tej okazji była uroczystość i powinszowania zakonów przemyskich oraz jarosławskich jak również ziemian
    • Z Drezna de 31 Maij 1747 k. 40-41 Poseł bawarski traktować będzie gości w "królewskim ogrodzie na Wielkiej ulicy, zwaney Slanskiey, przy pięciu stołach, aby z daleko większym regulamentem były wystawione iak za Xcia de Richelieu. Już się tu zaczynaią próby dobiegania do pierścienia, komedyi włoskich, których to komedyantów zapisano umyślnie z Wenecyi na 3 miesiące". Przybywają goście cudzoziemscy" z Austrii, Anglii, Hollandyi, Szwecyi y innych przygranicznych państw". Wojsko na kwaterach. Z Polski przybył wda podolski i lubelski, bp warmiński, kujawski, krakowski; spodziewany kanclerz w. kor. Przybyli bracia Potoccy, kapitanowie. Prezentowano garderobę królewny. Sułkowski kupował w Dreźnie wyprawę dla swej córki. Genua w całkowitym niebezpieczeństwie, opasana przez Austrię. "Z granic Hollenderskich fertur, że wkrótce nastąpi batalia". Z W-wy 8 06.: wyprowadzenie ciała ordynatowej Zamoyskiej z pałacu na Krakowskim Przedmieściu, pogrzeb w Lublinie,mowę wygłosił rektor kolegium brzesko-lit. Obrębski, "druga przemowa była przed Moskiewską kaplicą. Opis konduktu z udziałem siostry zmarłej wojewodziny brzesko-kujawskiej, wdziny ruskiej, Wołłowicza pisarza w.lit., podkomorzego, kuchmistrza kor. i starosty gostyńskiego; była też "panna Gałecka woiewodzianka poznańska, przełożona z innemi kanoniczkami w stroju swoim duchownym w płaszczach czerwonych y orderem im nadanym. Insze okoliczności gazeta drukowana nadmieni". Podstoli kor. w imieniu swoim i strażnikowej lit. "do Maryewillu urzędową wziął intromissyą
    • Z Drezna de 7. Junij 1747 k. 42-43 Do Drezna przybędzie bp krakowski, warmiński, kujawski, Komorowski proboszcz katedry krakowskiej, Zakrzewski surrogator poznański, wda podolski. Nominat chełmiński zapadł na zdrowiu i nie przyjedzie. Odbędzie się wiazd solenny posła bawarskiego, ślub per procura 13 06.; graf Esterhazy jako poseł cesarski starł się z posłem francuskim. Przygotowania do ślubu odbywają się według porządku, który już "doniosło się y w drukowanych gazetach per publicum było ogłoszono". Odbył się ślub Lewendalówny z konsyliarzem Wolfersdorffem, z tej racji grafowa Moszyńska "solenny dała bal". Z Włoch- Genua broni się. Z W-wy 15 06.: z racji ślubu w Dreźnie generał poczt wydał bal z udziałem wdy mazowieckiego, ruskiego, podkomorzego kuchmistrza Wołłowicza. Listy petersburskie donoszą i potwierdza rezydent ros. Gołębiowski, że wezyr w liście do kanclerza w. ros. Bestucheffa, zapewnił o swej przyjaźni, podobnie jak szach perski i chan krymski; Tatarzy za zaczepki graniczne zostaną ukarani
    • Z Drezna de 14 Junij 1747 k. 44-45 Ceremonie weselne "ze wszelkiemi cyrkumstancyami w publiczney drukowaney gazecie namieniają się, te zaś partykularya krociusieńko wyrażaią się: ślub dawał bp krakowski w asystencji bpa warmińskiego i kujawskiego. Parada wojskowa regimentu królewicza Klemensa. 31 03.: król francuski w Brabancji; Genua się broni. Poseł cesarski wyjechał "dla unikinienia dysputy w randze z posłem francuskim", podobnie zrobił poseł pruski. Francuzi podobno przegrali w Brabancji. Marszałek w. kor. w drodze do Polski. Z W-wy 22 06.: Na Podole wyjechał wda mazowiecki z żoną i podkomorzy kor. wojewodzina brzesko-kuj. jedzie do dóbr Iłowa. Bawi tu podskarbi, kuchmistrz, szambelan Mokranowski
    • Z Drezna de 21 Junij 1747 k. 46-47 Po obiedzie "opera podczas ktorey grad wielki spadł, y dużo szkody tak w polach iako y oknach narobił", asamble u Brühla i kolacja. 15 06.: państwo w stroju hiszpańskim, "familia w tureckim, perskim y indyiskim y innych"; tańczył "xżę Dessau z elektorówną, po nim królestwo y inne pary taniec polski zaczęły", po kolacji "taniec polski y francuski y trwał aż do rana". 16 06.: biegi do pierścienia prowadził królewicz Ksawery i Karol w strojach dawnych Rzymian. Zwyciężył królewicz Ksawery, szambelan Eyksted i Mezeres oraz adiutant królewski. 17 06. gala, 18 06. "komedya włoska y taniec, tegoż dnia wyiechał królewicz na przeciw cesarzowey aż do Freyberg o 3 mile"; 19 06. gala "y opera na małym theatrum". W uroczystościach bierze udział poseł pruski. Z Włoch: wojska francuskie i hiszpańskie w Piemoncie; Genua zaopatrzona w żywność. Z W-wy 29 06.: "tu są przytomni Jchmci których przeszłą pocztą namieniło się" nad to kasztelanowa czerska i cześnikowa kor. wdowa. Imieniny generała poczty kor. i lit. W Rydzynie akt weselny wdy inflanckiego z Sułkowską
  • Proweniencja: Ze zbioru Tytusa Działyńskiego
  • Hasła przedmiotowe: Gazety rękopiśmienne 18 w.

MARC

  • 001 a Kórnik
  • 130 a Gazety
  • 245 a Gazety pisane 1747.
  • 250 a oryg.
  • 260 c 1747
  • 300 a 83 k. c 21x18 cm
  • 340 d Rkps e półpłótno, 19 w.?
  • 520 a Z Warszawy ie 11 Januarij 1747 k. 2-3 De Les otrzymał order św. Ducha, król pol. w zamian da order Alba Aquila markizowi de Sessart; Brühl pierwszym ministrem, graf Einzydler najwyższym marszałkiem saskim. Ćwiczenia artylerii nad Elbą. uroczyste przyjęcie de Richelieu przygotował kamerjunkier Schönberg, honory czynił Brühl. Poczta drezdeńska donosi 7 01.: "między pospulstwo rzucane numizmata y puszczanie wina"; zaręczyny i ślub królewny Józefiny wyznaczono na 14 stycznia. Z W-wy: do Białegostoku jedzie marszałkowa kor. starościna bolimowska. Kuchmistrz kor. sta żarnowiecki, szmbelan Mokronowski i ks. Wołowicz pisarz w. lit., wda inflancki i wdzina poznańska wyjechali do Łowicza
  • 520 a Z Warszawy ie 19 Januar 1747 k. 4-5 Einzydler został marszałkiem saskim. Z Berlina przez Śląsk przybył baron Kotwitz, kapelmistrz Hass "y główna śpiewaczka Faustyna z Wenecji", a z Polski bp krakowski i kanclerz w. kor., podkanclerzy kor. oraz Lubomirski, syn chorążego kor. Richelieu upoważnił w imieniu francuskiego delfina do ślubu królewicza Fryderyka z królewną Marianną Józefą; kontrakt ślubny przygotował Brühl. Opis ślubu, obecni "w sukniach złotogłowych" iluminacje, bal. Z W-wy odjechał starosta lwowski, bawi jeszcze bp poznański, marszałkowa kor., starosta żarnowiecki. Poczta łowicka doniosła o dobrym zdrowiu prymasa
  • 520 a Z Warszawy ie 22 Januar 1747 k. 6-7 Opis ślubu królewny Marianny Józefy, który dawał nuncjusz w asyście bpa krakowskiego i kujawskiego. Przyjęcie i tańce, "faierwerk dziwnie piękny y kosztowny [...] Elba rzeka na kilkaset kroków wypuszczonemi rakietami zapalona zgorzeć zdawała się", na rzece pływały delfiny ziejące ogniem. 13 01. odjechała królewna przez Strasburg do Paryża. Przybędzie na karnawał elektor bawarski oraz poseł rosyjski w Berlinie Keyserling. Doniesienia z Genui i Neapolu o ruchach wojsk, wojna będzie w Prowansji. Z W-wy: wyjechał kuchmistrz kor., sta żarnowiecki, bp poznański i bp kamieniecki
  • 520 a Z Warszawy die 2da Februe 1747 k. 8-9 Brühlowa odwoziła królewnę do Herzburga. Na zapusty przygotowano łowy na dziki, lisy, borsuki, zające i wilki; daje się "komedye włoskie, opery". Niezadowolenie ks. Richelieu. We wsiach grafa Fryza poddani uczynili tumult. Panowie polscy wracają do W-wy z Drezna po zakończonym akcie weselnym. Z W-wy przybył bp chełmski, grafowa Esterhazy, sta żarnowiecki kuchmistrz kor. Akt weselny królewicza najstarszego z księżniczką bawarską odprawi się w maju. Graf de Saxe feldmarszałkiem franc.
  • 520 a Z Drezna de 7ma et 8va Februarii 1747 k. 10-11 Królewna, żona delfina franc.,w Fontainebleau i Paryżu. Brühl wydał obiad dla cudzoziemskich posłów. Do Paryża do gwardii udał się Lubomirski miecznik kor. oraz kameriunker Bratkowski; królewnę odwiozła również ochmistrzyni grafowa Martnitz, kasztelanka elbląska, grafówna Lamberg - wszyscy otrzymali we Francji podarki. Nowi posłowie de Sevoevin, de Alleurs, ożeniony z Lubomirską. Z W-wy: zapusty; obecny podkomorzy kor., sta żarnowiecki, kasztelan rawski, wdzina krakowska, grafina Esterhazy, pisarz lit. Wołowicz, Potocki, sta guzowski; bp krakowski jest u jezuitów
  • 520 a Z Warszawy ie 9na Februarij 1747 k. 12-13 Król franc. "na kolkę dużą zapadł" i domaga się przyspieszenia podróży królewny. W Dreźnie królestwo "w te czasy zabawiaią się operami, komedyami, ktore trzy razy w tydzień odprawiaią się". Królewna w Paryżu. Dama dworu królowej p. Westenberg wyszła za mąż za posła bawarskiego. wojewodzina ruska wraca z Pragi do W-wy. 10 maja uroczysty ślub ks. bawarskiego z najstarszą królewną i najstarszego królewicza z księżniczką bawarską. Z W-wy wiadomości o wojewodzie podolskim, bpie krakowskim, kanclerzu w. korn., bpie kujawskim. Karnawał w Białymstoku gdzie bawi kuchmistrz kor. szambelan Mokranowski. Bal u marszałka de Bibersztein generała poczt kor. i lit. Rezydent franc. Kastera wydał bal w pałacu pociejowskim z racji imienin królewicza Delfina
  • 520 a Z Drezdna[!] 17 ma Februarii 1747 k. 14-15 Wracają dworzanie, którzy odprowadzili królewnę do Strasburga. Przyjęcie w Wersalu. Królestwo polują na bażanty; dni postu na dworze drezdeńskim. Dla królewiczów kupiono pałac od Sułkowskiego. "Benedykcya małżeńska w kaplicy wersalskiey", odbywają się "komedye, illuminacye tak w Wersalu iako y w Paryżu". W Czechach szerzy się nowa sekta żydowska. Z W-wy: prymas poświęcił erygowany kościół. Wda podlaski pojechał do Gdańska; spodziewają się przyjazdu wdy ruskiego z żoną
  • 520 a Z Drezna de 15ta Februarij 1747 k. 16-17 Powróciła ochmistrzyni, podkomorzanki, kawalerowie itd. z Francji. Podkomorzy graf Bore otrzymał we Francji "tabakierę z portretem królewny Dauphine bryliantami osadzonym". Ks. kurlandzka wdowa chora na febrę; ks. Rudnicki "designatus na Metropolią lwowską". Austryjacy weszli w granice Genui, w Prowansji oczekuje się wojny. Z W-wy 23 02.: bawi tu referendarz i sekretarz kor., sta żarnowiecki. Grafowa Esterhazy odjechała do Drezna, a prymas z Łowicza do Studzianny. Generał poczt kor. i lit. obchodził imieniny podkanclerzyny lit. i kasztelanowej rawskiej. Karmelita zbiera "na kościół katolicki nowej fundacyi w Berlinie [...] nie tylko znaczne odbiera kollekty od katolików lecz y od dyssydentów". Zmarł wojewodzic ruski Stanisław, liczący siedem lat
  • 520 a Z Drezna de 25ta Februarij 1747 k. 18-19 Austryjacy opuścili Prowansję. Francuzi wspierają Genueńczyków, mówi się jednak o pokoju. "Ordynans ode dworu" w sprawie koni i sukien galowych na majowe uroczystości weselne królewicza i królewny. Z W-wy 9 03.: powrócił z Rusi wda mazowiecki; bawi podkanclerzy lit., sta żarnowiecki, marszałkowa kor., wdzina krakowska. Z Luneville: zmarła królowa Stanisławowa
  • 520 a Z Drezdna[!] die 15ta Martii anno 1747 k. 20-21 Dekrety króla dla księstwa saskiego; kreowanie nowych sekretarzy; pogłówne nałożone "od naypierwszego ministra aż do naymnieyszego wolnych lub niewolnych ludzi"; szlachta płaci "od fortuny y dóbr swoich". Rekruci z Polski. Hiszpania i Francja obiecuje pomoc Genui; Anglia występuje przeciw Francji; de Saze feldmarszałek franc. jest w pogotowiu. Z W-wy 23 03.: powrócił wda ruski, wda inflancki i wda bełzki. Mrozy i śniegi
  • 520 a Z Warszawy die 15ta Martii 1747 k. 22-23 Królestwo, nuncjusz i posłowie zagraniczni polowali na bażanty. Król pruski ciężko choruje. Król francuski pojechał "do woyska swego w Brabancyi". Bazylian Torzański otrzymał opactwo uniowskie, bp łucki bierze arcybiskupstwo lwowskie. Obchodzono imieniny króla i starszego królewicza - strzelano z armat, a kolację wydał Brühl: "stol niepodobna iak był wspaniały z nayprzednieyszego porcellinu y cukrami sztucznemi mahynami przyozdobiony, po dwóch rogach były duże fortece armatkami przyozdobione". Regiment królewicza Alberta otrzymał chorągiew i wyruszy przez Czechy, ziemię krakowską do ekonomii sandomierskiej. Z W-wy "die ut supra"; prymas "w Studzianny", kanclerz kor. kontynuuje sądy assesorskie; wyjechali m. in. do Białegostoku podkanclerzy lit., wda mazowiecki, podkomorzy kor., kuchmistrz kor.; przybędzie wda bełzki, wda ruski; do Krakowa ruszył starosta żarnowiecki
  • 520 a Z Drezdna [!] die 22 Martii Anno 1747 k. 24-25 "Muzyka przy śpiewanych aryach była w przytomności Królestwa y familii", Brühl dawał kolację na stole, "mahyny misternie robione na tym stole prezentowały się iako to capitolium rzymskie, forteca św. Anioła, piramidy akkomodowane wspaniałym porcellinem saskim". Sytuacja polityczna Francji; marszałek Saxius w Brabancji. Król francuski ma pośpieszyć do wojska. Sprawy rosyjskie w Finlandii i Kurlandii. Przygotowania do ślubu ks. bawarskiego. kasztelanka elbląska zostala w Paryżu, powrócił natomiast miecznik Lubomirski, pozostał marszałek w. kor. W Rydzynie choruje Sułkowski. Brühl do załatwienia "departamentów polskich" otrzyma pomocnika w osobie grafa de Unnch. Dwór królewny Marianny "do Bawarii iuż regulowany". Z W-wy 29 03.: do Łowicza wyjechał wda inflancki, prymas. Wyjechał wda bełzki. Choruje ordynatowa Zamoyska
  • 520 a Z Drezna de 28va Martij 1747 k. 26-27 Zmarła królowa Stanisława "y panuiąca xzna de Weymar". Powrócił poseł cesarski graf Esterhazy. Przybyli rekruci z Polski "lud bardzo piękny, wielki y okazały". Polowanie na głuszce. Genua "samym desperowanym sercem broni się". Z Paryża wrócił le Fourt i Bratkowski, delfinowa zyskała uznanie i "serca królestwa franc. y całey nacyi". Miecznik Lubomirski otrzyma szpadę. Kadet saski zabił w pojedynku kadeta z Rygi, mieli "obadwa po lat 14". Poseł rosyjski prosi o przepuszczenie "mąki z Smolińska do Rygi za uwolnieniem cła kraiem polskim". Z W-wy 6 04.: choruje ordynatowa Zamoyska; świętowali w W-wie: wda ruski, podkanclerzy lit., kuchmistrz kor., podkomorzy kor., wda mazowiecki, szambelan Stanisław Lubomirski. Odbędzie się solenny wiazd bpa krakowskiego do Krakowa
  • 520 a Z Drezna de 24 8bris 1747 k. 70-71 Królewicze polują na zające i kuropatwy w zamku Jmigau. Z Petersburga wraca nasz poseł podkomorzy Vitztum. Bawi ks. de Saxe Conburg. Po święcie Huberta król z Hubertzburgu wraca do Drezna. W Lipsku zbierze się komisja w sprawie kontrybucji pieniężnej- wyjechał już konsiliarz "Cech, Rex y Hennigke". Brühl kupuje dobra "graffowy Vitztum w Lausitz leżące". Imperatorowa ros. nadała order św. Katarzyny nowej elektorowej bawarskiej. Gen. Kieytt przeszedł ze służby moskiewskiej do pruskiej. W Brabancji szykuje się bitwa. W Królestwie Neapolitańskim trzęsienie ziemi i powodzie. De Richelieu objął komendę w Genui. W Piemoncie wojska austryjackie na zimowych leżach. Kongres pokojowy odbędzie się w Akwizgranie. Z W-wy 2 11.: marszałek nadw. kor. i podkomorzy lit. przygotowują pogrzeb. Kuchmistrz kor. powrócił z Lublina
  • 520 a Z Drezna de 1ma 9bris 1747 k. 72-73 Dawano komedię niemiecką i bal w "hotell de Saxe". Na jarmarku mało kupców "y z tey racyi in publico wielkie powstały konsternacye". Oczekuje się wyników obrad komisji w Lipsku. W Hubertzburgu uczty, polowania, królewiczowie łowią ryby w Moritzburgu. Przygotowania na morzu Moskwy, potyczka w Brabancji; Francja sposobi się, aby "znowu dywersyą uczynić w Szkocyi". Żona Delfina bawi w Wersalu. Z W-wy 9 11.: przybędzie z Krakowa podkanclerzy kor., bp płocki bawi tu z powodu komisji unitów i dyzunitów. Wda ruski otrzymał od imperatora ros. order św. Andrzeja. W Wiedniu choruje ks. Bellawity Teatin. Z komisji kozienickiej przyjedzie podskarbi nadw. i ks. referendarz kor.
  • 520 a Z Drezna de 8 9bris 1747 k. 74-75 Śniegi, grady i wiatry "w dachach y ogrodach wielkie tu poczyniły szkody". Odbyła się rewizja domów, będzie wprowadzony podatek od okien; redukcje w wojsku. Przyjechał z dóbr Lichtenwald gen. artylerii Lubomirski. Przybyli posłowie Vitztum z Petersburga i Fleming z Londynu. Dom burboński skłania się do pokoju w Akwizgranie, podobnie Hiszpania i Francja, mediatorami obrano "króla naszego i portugalskieo". W Brabancji wojsko już na kwaterach. Holandia poddaje się ks. d'Orange, Genua w oparciu o wojska francuskie i hiszpańskie odebrała Austryjakom Bochette, działania pod fortecą Ventimille, w Piemoncie marszałek de Beleisle. Z W-wy 16 11.: pogrzeb marszałkowej nadw. kor. o krórym donosi drukowana gazeta; obecni bp płocki, kamieniecki, pisarz w. lit., wda mazowiecki, inflancki, wdzina pozńańska, kuchmistrz i podkomorzy kor.
  • 520 a Z Drezna de 6ta Xbris 1747 k. 76-77 Dwa razy w tygodniu koncerty kapeli królowej, "przy których sama iako naydoskonalsza w muzyce assystuie y spiewaniem swoim słyszeć się daie. Król Jmc de recenti przyiął bandę komediantów francuskich". Odprawion dzień orderu rosyjskiego po którym "na opery udali się" wszyscy. Wyrok na mordercę Korieta "iako się przeszłą pocztą namieniło". Przybędzie poseł cesarski de Szternberg. Żałoba po śmierci księżnej de Brunschwik "babki teraźnieyszej cesarzowey". Pułk. holenderski w Nirembergu "przyiął znaczną bandę koboistów, którym podwoyny daie traktament".Nie będzie pokoju, bo "kontrowersya idzie o postanowieniu y osadzeniu Don Filippa". Poseł Esterhazy stracił oko "graiąc a la pomme". Z W-wy 14 12.: bawi marszałek nadw. kor., podkomorzy lit., wdzina poznańska wdowa. Był sta małagoski Szaniawski
  • 520 a Z Drezna de 13 Xbris 1747 k. 78-79 Na uroczystości królowa "śpiewała wdzięczną kantatę, Brühl wydał bal. Zmarł nagle dworzanin Szyndler; wielkie łowy na dziki z udziałem króla, królewicza Ksawerego i Karola, koniuszego Wolfendorffa, w czasie których zdarzył się nieszczęśliwy przypadek stangreta grafa Linara, podkomorzego Hutt de Schönberg oraz kamerjunkra Nostitza. Król kupuje od Brühla pałac zw. "Fryderycy" dla synowej. 7 12.: królewicz Karol prezentował matce "rysowanie swoie pewnego placu w Rzymie, na którym obeliiscus stoi za szkłem pod ramą pozłoconą, co królową Jm osobliwie ukontentowało". marszałek de Saxe namawia króla francuskiego na wojnę. Kardynał Paulus wraca do zdrowia; zmarł kasztelanic bełzki Lipski. Z W-wy 22 12.: wraca do zdrowia podkomorzyna lit. Podział dóbr między marszałkiem nadwr. kor., a podkomorzym lit. Przybędzie bp płocki i kamieniecki. hetman pol. kor. i starościna Bolimowska oraz szambelan Mokronowski w Mościskach. Wyjechał Opalewski sta bolesławski. "Przytym z okurrencyi Świąt Narodzenia Pańskiego y następuiącego Nowego Roku powinszowanie moie składam pod stopy Pańskie cum voto intimo, aby w dalsze długoletnie nie omylne zdrowie renovetur felicissimis successibus"
  • 520 a Z Drezna de 27 Xbris 1747 k. 80-81 Redukcja regimentów kawalerii i infenterii, młodzi oficerowie mogą przejść do slużby holenderskiej. Z Lotaryngii przybyli polscy kawalerowie Ceryński i Krzycki. Graf Vitztum, doradca, jedzie "na Wiedeń do Wenecyi [...] do Luki dla zażywania wód". Rozstrzelano dwóch braci "przeszłą pocztą namienionych od regimentu królewicza Klemensa", którzy się porwali na oficera. Sprzedaje się konie artylerii, "założono tu także nowy kurs poczty wozowey na Hirenberg, Regensburg y Monachium, którą różne ludzie pakiety a pieniądze secure transportować mogą. Marsz Moskwy województwem krakowskim ma bydz pewna". Z W-wy 1 01. 1748: bawi wda ruski, ks. Stanisław wojewodzic Czerniecki, marszałek nadw. kor. kasztelan Czerniec, podskarbi nadwr. kor.
  • 520 a Z Drezna de 20 Xbris 1747 k. 82-83 Po ustąpieniu gen. Rydeizla komendanta w Königszteyn będzie gen. Firsztenhoff. Aresztowano muszkietera z regimentu królewicza Klemensa, który zabił towarzysza, ponieważ ten był mu "winien 4 grosze saskie" oraz dwóch braci z tegoż regimentu, "którzy się kommendzie oponowali". Wezbrała Elba, czyniąc straty "przekupniom w drzewie", niewiele brakuje, aby nastąpiła powódź "iako in a. 1736". Na górze Gaiersberg zasypał ludzi śnieg. Pożar wielki pod Radebergiem. Z W-wy 28 12.: świętują tutaj wda ruski, marszałek nadwr. kor., podskarbi nadw. kor., podkomorzy lit. kanclerz w. kor. pojechał do marszałka w. kor. Do Prymasa udał się wda inflancki, pisarz w. lit. i wdzina poznańska wdowa
  • 520 a Z Drezna de 28 Junij 1747 k. 48-49 Kolacja u Brühla, "która monarchom w Europie może bydz zkomparawana", pałac iluminowany, na stole "we szrodku była kaszkada wody fontan wystyrkaiących ze 12 zrzodeł, wszystko z osobliwą inwencyą z samey porcelliny saskiey". Królowa sycylijska szczęśliwie powiła syna, z tej racji nuncjusz i bp krakowski posłali prezenty. 3 07. wyjazd "królewny zaślubioney do Bawarii". Gen. Lucheze zawiezie od dworu ces. do Genui propozycje kapitulacji; poległ pułk. Frankiny, jego sukcesorem ks. Karol lotaryński. Z W-wy 6 08.: powrócił szambelan Mokronowski z Białegostoku, a Wołłowicz z Lublina: bp łucki pojechał na Wołyń
  • 520 a Z Drezna de 26 Julij 1747 k. 50-51 Flota angielska koło Plymouth zabrała 40 kupieckich okrętów franc. Z racji imienin dzień "królewiczowy Krystyny [...] odprawił się solenniter przy operze y gali" była i parada strzelców. Sprawa opłat "od zamknięcia bramy". Król pruski wydał nowe zarządzenia dla kupców płynących "statkami swemi do Hamburga [...] że in posterum commercia swoie lub towary daley wieść nie powinni, ale w samym Magdeburgu mieście składać, y onych według praw miasta tego cłem opłacać".Statki kupców saskich zatrzymano w Magdeburgu, będzie interweniował poseł. kanclerz w. kor. i bp warmiński wracają do Polski; król poluje w Lichtenburgu.Z W-wy 3 08.: przybył wda inflancki, "który dziś wyjeżdża do Prus do starostwa swego Polkmickiego" oraz podskarbi nad. kor. Wda ruski obchodzi imieniny w Wilanowie. Wda bełzki w Guzowie
  • 520 a Z Drezna de 23 August. 1747 k. 52-53 Łowy i opery. Sprawa spławu wodą do amburga jeszcze nie zakończona, król pruski nie chce bowiem ustąpić; Brühl w dobrach swoich Radeberg otrzymał królewski przywilej łowiecki wraz z poddaństwem wielkim Ondorffskim". Przybyło Elbą 12 statków z Wrocławia "naładowanych polską solą". Broni się w Niderlandach forteca Bergopconn, której Francuzi nie mogą zdobyć. Umacnia swe siły marszałek de Beleisle. Krół francuski do traktatu z Prusami i Szwecją chce włączyć i Danię. Król hiszpański ma przystąpić do traktatu z Austrią, Anglią, Holandią i Moskwą. Z W-wy 31 08.: wda ruski pojedzie do Puław; wdzina krakowska wdowa jedzie do Wiednia. Na Ruś pojadą przez W-wę hetman pol. kor. i wda podlaski
  • 520 a Particularia cudzoziemskie 1747 k. 54-55 Odpowiedź na memoriał kardynała de Feleury; sytuacja polityczna Francji, której zagraża Anglia; sprawa Hiszpanii, "szczęśliwe progressa króla sardyńskiego". Z Utrechtu 7 09.: z Londynu piszą, że wojna przeciw Francji "pod pretextem sukkursu dla królowej węgierskiej prosegnowana będzie. P.Bassy przebywa znowu u dworu. Król pruski zbroi się. Z Drezna 19 09." publikowany pokój z królową węgierską, regiment księcia Karola idzie do Polski na zimowe leża. "Kondycje pokoju w Wiedniu nie są ieszcze publikowane. Aystryjacy atakują Francuzów i marszałka Macllobois; Hiszpanie wkroczyli do Sabaudii, ale droga do Piemontu zamknięta przez wojska króla sardyńskiego oraz autsryjackie. Król pruski chce "całych Prus bydz regnantem", idzie pod Pragę na pomoc królowej węgierskiej
  • 520 a Z Drezna ie 5 7bris 1747 k. 56-57 Królestwo na polowaniu; król przyjedzie do Polski w roku przyszłym, Puszkarz wywołał ogień i wielką szkodę. Dziś gala z racji urodzin królewicza starszego, który skończył 26 lat. Marszałek saski Emsidler otrzymał wiadomość o klęsce Francuzów, odpędzonych "od fortecy Bengopżom"[Bengenopcoon]. Król francuski wrócił do Wersalu; król pruski zs Śląska pojechał do Królewca. Z W-wy 14 09.: przybył hetman pol. kor., wda podlaski. Z województwa łęczyckiego stanęli deputowani: łowczy Bratuszewski, sędzia grodzki Gostyński, miecznik łęczycki Stokociski. Sejmik deputacki i komisarski województwa rawskiego "nie doszedł".
  • 520 a Z Drezna de 10 7bris 1747 k. 58-59 Klęska Francuzów; król upolował "osobliwej wielkości jelenia",graf Kollowrat osłonił króla przed pędzącym zwierzęciem; "po małej operze" król odjechał do Weissenfels i Hubertzburga. Relacje o podkomorzym Wehlenie. Podkomorzy Leiptziger doniósł Brühlowi z Borgan, że piorun uderzył tam w dom sierot i pogruchotał wieżę kościelną. Na jarmarku lipskim grasują złodzieje. Z W-wy 21 09.: na pogrzeb kasztelana krakowskiegojedzie hetman pol. kor., bp płocki, kanclerz kor. i podkanclerzy. wojewoda podlaski na Rusi, kuchmistrz kor. na Litwie. Przybył wda bracławski z Granowskim "obersztleutnantem buławy w. koron". przyszłym zięciem po córkę, która jest u Sakramentek. Deputaci z ziemi wieluńskiej na trybunał kor. Łaszewski, komisarzem na trybunał radomski Małachowski sta oświęcimski. Zerwane sejmiki deputyckie wielkopolski i sieradzki
  • 520 a Z Drezna de 20 7bris 1747 k. 60-61 Królewicz nie pojechał z żoną do Moritzburga. Królestwo jadą do Weissentels i tam "pirwsza msza katolicka w kościele tamecznym zamkowym odprawić się ma".Koniuszy saski Brühl kupił dom przy ulicy Moryckiej od kamery królewskiej i za pozwoleniem króla "całą połać fortecy od Permskiey Bramy aż do Salomońskiego Bastyonu na ogród założył, zkąd armaty, które tam stały do cekauzu zaprowadzono, y iako słychać, że suo tempore cały wał zniesiony będzie, a przed Bramą Wilską aż do Elby place naznaczone do ogrodów". Przybędzie ze Strasburga nowy poseł szwedzki. Broni się forteca Bergopeoom. Z W-wy 28 09.: przybędzie wda mazowiecki i bracławski, podkomorzy i referendarz kor. oraz pisarz w. lit. z Łowicza. Spodziewany marszałek w. kor. O sejmikach deputackich i kom. "drukowana cum continuatione edocebit gazeta". Prymas jedzie z Gniezna do Łowicza, podobnie jak wda inflancki
  • 520 a Z Drezna de 26 7bris 1747 k. 62-63 Król pojedzie do Lipska z dworem i posłami cudzoziemskimi. Gen. Löwendal zdobył fortecę Bergopeoon, "za co od króla Jmc francuskiego feldmarszałkiem determinowany o czym drukowana [...] gazeta". W czasie Cwiczeń z uczniami artylerii kapitan zapalił proch, została wysadzona dawna sala elektorska, pożar groził pałacowi Brühla, "gdyby przez scianę ogień tylko dostał się był do laboratorium królewskiego lub prochów magazynowych, pewnieby połowa miasta w perzynę poszła". Zmarłbp wrocławski Simendorff, kardynał oraz O.Mecenaty z kościoła kat. z Berlinie. Z W-wy 5 10.: bawił wda mazowiecki, podkomorzy kor., referendarz kor., i sekretarz kor. oraz pisarz w. lit.
  • 520 a Z Drezna de 3tia 8bris 1747 k. 64-65 Ludny jarmark w Lipsku, jedzie tam nuncjusz i poseł Sycylii, królewicz Ksawery i Karol jadą do ubertzburga, "dokąd iuż operystowie z muzyką włoską wyiechali dla grania nowey opery w dzień urodzenia króla Jmc, na który fest y cały dwór z Lipska pospieszy tamże". Król wróci do aż pokazały się tu jelenie o 20 rogach". Król pruski w Berlinie "maśli y intencye monarchi tego są niedościgłe". Marszałek de Saxe kazał oblegać Bredę. Francuzi atakują fortecę Lile "y dwa zamki mocne". Gen. Lowendahl Bois le Duc został marszałkiem. Z Włoch: król sardyński wkroczył do delfinatu" z tym wszystkim odmiana komendantów w Franciey y Hiszpaniey", gen. Gages ma objąć komendę hiszpańską, a Richelieu zajmie miejsce markiza de Beleisle. Z W-wy 12 10.: marszałek w. kor. z żoną odjechał do Otwocka; przybył bp kamieniecki. Poczta łowicka donosi, że prymas wrócił z Gniezna. W Wołczynie ślub Fleminga w obecności wdy ruskiego i hetmana pol. lit. Przyjedzie wda inflancki i wdzina poznańska. Marszałkiem trybunału koronnego w Piotrkowie obrano Łosia, kasztelana kamienieckiego. Zmarła marszałkowa Mniszchowa
  • 520 a Z Drezna de 11 8bris 1747 k. 66-67 "Z Hagi donoszą, że Populus mocno exersit przeciw gubernium [...] z przyczyny utraconey Fortecy Bergopcoom"; nie wiadomo czy Francuzi wzięli Lile. Zamysły marszałka Lowendahl co do "dalszey woyny w Hollandyi", marszałek de Saxe "także do rozszerzenia prowincyi powierzonych sobie ma mieć zamysły". Pokój stanie jedynie za zgodą Prus. Z W-wy 19 10.: bawi tu wda mazowiecki, podkomorzy kor., podskarbi nadw. kor.; kanclerz w. kor. przyjedzie na sądy assesorskie
  • 520 a Z Drezna de 18 8bris 1747 k. 68-69 Pochwycono i wtrącono do więzienia hultajów. "Młode Państwo" w zamku siedleckim; rozpoczęto "zbieranie win, ale tego reoku nie iest tak obfite iak przeszłego". Na jarmarku w Lipsku dwudziestu "znacznych kupców bankrutowało", stąd wiele lamentu wśród miejscowej szlachty. Królestwo wróciło z Hubertzburga do Drezna. Przybył nowy poseł szwedzki. Nie ma nadziei pokoju; listy z Wrocławia donoszą, że wbrew ustawom kościelnym minister Minchow na miejsce kardynała Sincendorffa mianował biskupem wrocławskim koadiutora Szaffgocza. Z W-wy 26 10.: przybył marszałek nadw. kor. z podkomorzym lit., który ma sprowadzić ciało zmarłej żony do Reformatów; bawią tu pułkownicy Błędowscy. podskarbi nadw. kor. wyjechał do ekonomii kozienieckiej, gdzie pospieszyli również komisarze i referendarz kor. Wyjechał wda inflancki. Prymas w Łowiczu, podkanclerzy kor. w Krakowie. 18 b. m. starościna lwowska Potocka urodziła syna
  • 520 a Z Drezna de ultima elapsi et 5ta Aprilis 1747 k. 30-31 Król wyzdrowiał. Ks. kurlandzka wyjechała do Lipska. Córka gen. Lewendala ma wyjść za mąż za konsyliarza Kizenwettera. W kwietniu przy królu pełni służbę podkomorzy Rakwitz i kamerjunker Marschall; u królowej podkomorzy Schönberg i kamerjunker Miączyński wdzic czerniechowski; u królewicza starszego de Biberstein "y kamerjunker tegoż imienia"; u królewicza Karola kamerjunker Grabowski, a u królewny Marianny kamerjunker Wilkoński. Król poluje na głuszce. Graf Polms zrezygnował "iako intimus consiliarius". Major Pepelman wyjeżdża do Polski, "który post fata naywyższego ziemskiego saskiego budowniczego JMP Knöffela tamże wakans odbierze". Z Luneville: relacja o śmierci królowej Stanisławowej, chorującej na puchlinę. Listy partykularne z Drezna donoszą że "angielskie okręty sukkurs francuski Genueńczykom przesłany morzem znieśli [...]. Szwecja z Moskwą y Wiedniem do traktatu przystąpiła. Wiosna tu barzo piękna zaczęła się. Z W-wy 13 04.: Wda ruski jedzie na maj do Wilanowa, podkanclerzy lit. do Przybysławic. Bawił kasztelan żmudzki; przyjechał wda bełzki, podskarbi nad. kor., Mogilnicki regent lit., sta nieszawski; bawi kuchmistrz kor.
  • 520 a Z Drezdna[!] die 12 Aprilis 1747 k. 30-31 Genua otrzymała pomoc z Francji i Hiszpanii; atak angielski. Marszałek saski w Brukseli; zmarł feldmarszałek Dessau. Nad morzem bałtyckim "bez mała nie wyniknie ogień iakiś woienny"; Szwecja ściąga do Finlandii, w Prusach wojsko w pogotowiu. Z W-wy 20 04.: bawi tu dom książąt Czartoryskich, referendarz, kuchmistrz, podskarbi n. kor., pisarz lit., Stanisław wojewodzic czerniechowski; choruje ordynatowa Zamoyska; jest wdzina poznańska. Prymas w Gnieźnie
  • 520 a Z Warszawy die 26 Aprilis 1747 k. 32-33 Miecznik Lubomirski jako poseł jedzie do Konstantynopola. Wraca z Paryża do Polski marszałek kor. Ks. Podkanclerzy kor. złożył przysięgę na opactwo czerwińskie przed ks. pisarzem kor. Król wrócił z łowów i wyjedzie do Lipska. Regnat pruski Spargitz jedzie do Królewca. Zmarł stary Dessau. Ślub królewny Marianny około 12 06.; ćwiczenia artyleryjskie w Pilznie. Zmarł gen. Berkholtz. Królewicz Ksawery nie jedzie na targi do Lipska, a na jego miejsce wybiera się królewna Marianna. Królowa odbywa przechadzki w Ogrodzie Wielkim. Nabożeństwo w intencji cesarza Józefa. Z W-wy ut supra: bawi wda inflancki i bełzki, kuchmistrz, wdzina poznańska; przybędzie bp łucki. Powrócił wda mazowiecki; choruje ordynatowa Zamoyska
  • 520 a Z Warszawy 4ta Maij 1747 k. 34-35 W Lipsku królestwo; królewicz starszy i królewna Marianna. Żałoba dworu pod śmierci królowej Stanisławy. Ślub w czerwcu. Prace przy pałacu królewicza starszego trwają, "niektóre prywatne domy zrzucono" i kupiono kamienicę konsyliarza Achadena, w której będzie rezydować marszałek Wakkerbart Salmur, "kamienice po ulicach nayprzednieyszych reperuią y dla lepszey apparycyi trynkuią. Drezno opustoszało. "Hollandya mocno się stara koło pokoju generalnego,obawiając się theatrum belli w kraju swoim ex parte Francyi". Zamieszki we Flandrii. Z Gdańska 26 03.: ceny żyta według "wczorayszey poczty". Z W-wy ut supra: wda ruski jedzie do Wilanowa, bawią wdowie: mazowiecki, bełzki, płocki, inflancki, podskarbi nadw.; bp łucki "przyszły prezydent trybunału skarbowego radomskiego". Do dóbr Iłowskich pojechał wda brzesko-kujawski
  • 520 a Z Warszawy 11 Maij 1747 k. 36-37 Listy cudzoziemskie nie zapowiadają pokoju - Francja "chcąc się zemścić nad Anglikami odciąga Hiszpanię i pragnie ugody z dworem wiedeńskim i sardyńskim, z drugiej strony marszałek Chevalier de Saxurt otrzymał rozkaz atakowania wojsk cesarskich; układy francusko-holenderskie; krytyczna sytuacja Francji - brak ludzi "do uprawiania roli y rekrutów stawić nie mogą, chyba mężów od żon, ale to listy krytyczne". Genua opasana "od woysk skoligowanych morzem y lądem y w krótkim czasie o bombardowaniu nadyidzie wiadomość. Z Gdańska bp kujawski wyjeżdża do Drezna. Ceny zboża, krupów i grochu na targowisku. Z W-wy: imieniny wdy mazowieckiego w Wilanowie. Wyjechał podskarbi nadw. kor.; przybędzie bp łucki, wda bełzki, podstoli kor.
  • 520 a Z Drezna de 17 Maij 1747 k. 38-39 Przygotowania do wesela, które odbędzie się ok. 15 06. Sułkowski bawił w Dreźnie, ale odjechał "do dóbr swoich leszczyńskich". Marszałek kor. wraca z Paryża. Wojna w Holandii - Francuzi odebrali fortecę Les de Grand oraz kapitulowała Philipine. Holandia zamiast mediować "obrała sztathalterem y wodzem generalnym woysk kraju Xcia d' Orange", na co stany już wyraziły zgodę. Z Włoch: Austryjacy opasali Genuę, wojska francuskie i hiszpańskie przeszły rzekę Var, śpiesząc z pomocą. Marszałek de Saxe: miał "przegrać batalią przeciw woyskom skoligaconym". Z W-wy 24 05.: poseł francuski des Alleurs bawił tu, goszczony przez wdę ruskiego, mazowieckiego i gen. poczt kor. i lit. Choroba ordynatowej Zamoyskiej. Z Przemyśla 17 05.: kasztelan krakowski w Laskach; wda sandomierski w Krasiczynie otrzymał order św. Krzyża od cesarzowej, z tej okazji była uroczystość i powinszowania zakonów przemyskich oraz jarosławskich jak również ziemian
  • 520 a Z Drezna de 31 Maij 1747 k. 40-41 Poseł bawarski traktować będzie gości w "królewskim ogrodzie na Wielkiej ulicy, zwaney Slanskiey, przy pięciu stołach, aby z daleko większym regulamentem były wystawione iak za Xcia de Richelieu. Już się tu zaczynaią próby dobiegania do pierścienia, komedyi włoskich, których to komedyantów zapisano umyślnie z Wenecyi na 3 miesiące". Przybywają goście cudzoziemscy" z Austrii, Anglii, Hollandyi, Szwecyi y innych przygranicznych państw". Wojsko na kwaterach. Z Polski przybył wda podolski i lubelski, bp warmiński, kujawski, krakowski; spodziewany kanclerz w. kor. Przybyli bracia Potoccy, kapitanowie. Prezentowano garderobę królewny. Sułkowski kupował w Dreźnie wyprawę dla swej córki. Genua w całkowitym niebezpieczeństwie, opasana przez Austrię. "Z granic Hollenderskich fertur, że wkrótce nastąpi batalia". Z W-wy 8 06.: wyprowadzenie ciała ordynatowej Zamoyskiej z pałacu na Krakowskim Przedmieściu, pogrzeb w Lublinie,mowę wygłosił rektor kolegium brzesko-lit. Obrębski, "druga przemowa była przed Moskiewską kaplicą. Opis konduktu z udziałem siostry zmarłej wojewodziny brzesko-kujawskiej, wdziny ruskiej, Wołłowicza pisarza w.lit., podkomorzego, kuchmistrza kor. i starosty gostyńskiego; była też "panna Gałecka woiewodzianka poznańska, przełożona z innemi kanoniczkami w stroju swoim duchownym w płaszczach czerwonych y orderem im nadanym. Insze okoliczności gazeta drukowana nadmieni". Podstoli kor. w imieniu swoim i strażnikowej lit. "do Maryewillu urzędową wziął intromissyą
  • 520 a Z Drezna de 7. Junij 1747 k. 42-43 Do Drezna przybędzie bp krakowski, warmiński, kujawski, Komorowski proboszcz katedry krakowskiej, Zakrzewski surrogator poznański, wda podolski. Nominat chełmiński zapadł na zdrowiu i nie przyjedzie. Odbędzie się wiazd solenny posła bawarskiego, ślub per procura 13 06.; graf Esterhazy jako poseł cesarski starł się z posłem francuskim. Przygotowania do ślubu odbywają się według porządku, który już "doniosło się y w drukowanych gazetach per publicum było ogłoszono". Odbył się ślub Lewendalówny z konsyliarzem Wolfersdorffem, z tej racji grafowa Moszyńska "solenny dała bal". Z Włoch- Genua broni się. Z W-wy 15 06.: z racji ślubu w Dreźnie generał poczt wydał bal z udziałem wdy mazowieckiego, ruskiego, podkomorzego kuchmistrza Wołłowicza. Listy petersburskie donoszą i potwierdza rezydent ros. Gołębiowski, że wezyr w liście do kanclerza w. ros. Bestucheffa, zapewnił o swej przyjaźni, podobnie jak szach perski i chan krymski; Tatarzy za zaczepki graniczne zostaną ukarani
  • 520 a Z Drezna de 14 Junij 1747 k. 44-45 Ceremonie weselne "ze wszelkiemi cyrkumstancyami w publiczney drukowaney gazecie namieniają się, te zaś partykularya krociusieńko wyrażaią się: ślub dawał bp krakowski w asystencji bpa warmińskiego i kujawskiego. Parada wojskowa regimentu królewicza Klemensa. 31 03.: król francuski w Brabancji; Genua się broni. Poseł cesarski wyjechał "dla unikinienia dysputy w randze z posłem francuskim", podobnie zrobił poseł pruski. Francuzi podobno przegrali w Brabancji. Marszałek w. kor. w drodze do Polski. Z W-wy 22 06.: Na Podole wyjechał wda mazowiecki z żoną i podkomorzy kor. wojewodzina brzesko-kuj. jedzie do dóbr Iłowa. Bawi tu podskarbi, kuchmistrz, szambelan Mokranowski
  • 520 a Z Drezna de 21 Junij 1747 k. 46-47 Po obiedzie "opera podczas ktorey grad wielki spadł, y dużo szkody tak w polach iako y oknach narobił", asamble u Brühla i kolacja. 15 06.: państwo w stroju hiszpańskim, "familia w tureckim, perskim y indyiskim y innych"; tańczył "xżę Dessau z elektorówną, po nim królestwo y inne pary taniec polski zaczęły", po kolacji "taniec polski y francuski y trwał aż do rana". 16 06.: biegi do pierścienia prowadził królewicz Ksawery i Karol w strojach dawnych Rzymian. Zwyciężył królewicz Ksawery, szambelan Eyksted i Mezeres oraz adiutant królewski. 17 06. gala, 18 06. "komedya włoska y taniec, tegoż dnia wyiechał królewicz na przeciw cesarzowey aż do Freyberg o 3 mile"; 19 06. gala "y opera na małym theatrum". W uroczystościach bierze udział poseł pruski. Z Włoch: wojska francuskie i hiszpańskie w Piemoncie; Genua zaopatrzona w żywność. Z W-wy 29 06.: "tu są przytomni Jchmci których przeszłą pocztą namieniło się" nad to kasztelanowa czerska i cześnikowa kor. wdowa. Imieniny generała poczty kor. i lit. W Rydzynie akt weselny wdy inflanckiego z Sułkowską
  • 530 d Mf 874
  • 541 c st. zas.
  • 546 a Pol.
  • 561 a Ze zbioru Tytusa Działyńskiego d BK II, 318 w Działyński Tytus (1796-1861)
  • 650 a Gazety rękopiśmienne y 18 w.
  • 852 j BK 00444
  • 999 d 17.11.30

Indeksy