Formularz wpisów kancelaryjnych z XVIII w.

Opis

• Sygnatura: BK 00848
• Kopie: Mf 1917
• Tytuł: Formularz wpisów kancelaryjnych z XVIII w.
• Miejsce i czas powstania: 18 w.
• Opis fizyczny: 459 s. (zachowana oryg. paginacja obejmuje s. 3-459) 34x21 cm
• Oprawa: płsk. brąz., 18 w.
• Język: Łac., pol.
• Zawartość:
  • Rkps zawiera repertorium wzorów pism kancelaryjnych, stosowanych w kancelariach królów polskich z dynastii saskiej - Augusta II Mocnego i Augusta III - przy wystawianiu dokumentów potwierdzających dokonanie rozmaitych czynności. Tematyka tych pism, regulujących szczegółowo takie czy inne kwestie, jest bardzo zróżnicowana i obejmuje dziedziny takie jak: nominacje na różne urzędy publiczne, prawo i sądownictwo, sprawy wyznaniowe, majątkowe i gospodarcze, wojskowość, poczta. Rkps stanowi więc ciekawe formularium oparte na autentycznych dokumentach, zestawione prawdopodobnie z inicjatywy i na użytek miłośnika dziejów własnego kraju. Całość ułożono w porządku alfabetycznym nagłówków odpisanych dokumentów, nadanych przez samego kopistę (początek kolejnych liter alfabetu został wyraźnie oznaczony). Duża ilość pustych kart w rkpsie (po 2 lub 3 po każdej literze), pozostawionych do ewentualnego wpisania w razie potrzeby kolejnych kopii innych, nowych dokumentów świadczy o perspektywicznym jego przeznaczeniu. Kopiariusz należał, o czym informuje wyraźnie wpis proweniencyjny na wewnętrznej stronie przedniej okładki, do znanego bibliofila i pamiętnikarza Walentego Wolskiego z Niestępowa na Pomorzu (ok. 1750-1829). Zachowany podtytuł "Tomus secundus" wskazuje, że manuskrypt był drugim tomem rękopiśmiennym w bibliotece Wolskiego (por. sygn. BK 849, gdzie tom trzeci) i stanowił kolejny wolumen kopiariusza dokumentów staropolskich. Pełniejszą charakterystykę tych rkpsów zob. pod sygn. BK 849.
  • [AAA] s. 3-30
  • [w tym:] "Adjudicatio Annorum" s. 3-4
  • "Item Similis" s. 4-5
  • "Abrogatio Injustarum Collectarum" s. 5-6
  • "Assygnacya do Żupp Solnych" s. 6
  • "Abszeyt" s. 6-7
  • "Admissio in Regnum Religionis" s. 7-10
  • "Administratio Notariatus R[eg]ni Camp[est]ris" s. 10-11
  • "Administracya Generalstwa Artyleryi W[ielkiego] X[ięstwa] Lit[ewskiego]" s. 12-13
  • "Attestatum super absolut[am] Residentiam" s. 13
  • "Attesta[ti]o p[rae]stiti Iuramenti sup[er] Secretariatum. Titulus Cancellarÿ" s. 14-15
  • "Amnestia Certae Familiae" s. 15-16
  • "Amnestya Woysku W[ielkiego] X[ięstwa] Lit[ewskiego]" s. 16-17
  • "Administratorstwo Generalne Dobr wszystkich krolewskich" s. 17-19
  • "Plenipotencya do tegosz" s. 19-20
  • "Addotatio Ecclesiae" s. 20-22
  • "Archimandria" s. 22-23
  • "Administracya Generalna Dobr stołowych" s. 23-25
  • "Amnestya Certae Personae" s. 25-26
  • "Assignatio T[e]r[mi]ni pro N. nec non securitas Civibus Mariaeburgen[sibus] N. provisa" s. 27
  • "Ad Electorem Brandeburgicum L[ite]rae Instantiales" s. 28
  • "Attestatum" s. 28-30
  • "B. B. B." s. 35-47
  • [w tym:] "Burgrabiatus Gedanen[sis]" s. 35-36
  • "In eodem Negotio Literae ad magistratum" s. 36
  • "Bona Feudalia" s. 37-38
  • "Item post repositum Privilegium" s. 38-40
  • "Buława Wielka" s. 40-42
  • "Item po Rezygnacyi" s. 42-45
  • "Bastelung alias List przypowiedni na Regiment" s. 45-47
  • "C. C. C." s. 51-139
  • [w tym:] "Castellanatus" s. 51-52
  • "Capitaneatus sine Jurisdictione" s. 52-53
  • "Consensus Cedendi de villa" s. 53-54
  • "Consensus Cedendi de advoca[ti]a" s. 54-55
  • "Consensus eximendi advocatiam de manibus nullo Jure Possessorum" s. 55-56
  • "Confirmatio aliquar[um] Clausular[um]" s. 56-57
  • "Toż samo po Polsku" s. 57-58
  • "[Secun]do" s. 58
  • "[Ter]tio" s. 58-59
  • "Confirmationis integrae forma" s. 59-60
  • "Confirmatio Testamenti" s. 60-61
  • "Commissio ad dislimitanda Bona Regalia" s. 61-63
  • "Commissio similis ex Pactis Conventis Institut[is]" s. 63-64
  • "Comissÿa na Rozgraniczenie" s. 64-66
  • "Commissya na rozsądzenie o grunt" s. 66
  • "Commissya na uznanie y rozmierzenie gruntu" s. 66-67
  • "Commissio ratione Damnorum" s. 67-68
  • "Commissya Synagodze N. r[atio]ne krzywd" s. 68-70
  • "Commissya wzgledem podania klucza" s. 70-71
  • "Druga takaż, pierwsza niż tamta" s. 71
  • "Confirma[ti]o Libertatis gerendo Consulatu" s. 72-73
  • "Confirma[ti]o Pensionis annuae in Cap[ita]neatu N." s. 73-74
  • "Confirma[ti]o Concessionis a Capitaneo extirpandorum [!] agrorum" s. 74-75
  • "Confirma[ti]o Jurium Ecclesiasticorum" s. 75
  • "Confirmatio Locationis Civitatis" s. 76-77
  • "Confirmatio adoptionis in Filios N[o]b[i]lium NN." s. 77-79
  • "Confirmatio a Privato" s. 79
  • "Consens[us] na ustąpienie woÿtostwa, albo krolewczyznÿ" s. 79-81
  • "Consensus arendandi" s. 81-82
  • "Toż po Polsku" s. 82-83
  • "Consensus erigendae scholae Judaicae" s. 83
  • "Konsens Starosty na zeznanie Prawa w Xiegach" s. 84
  • "Consensus erigendi oratorÿ a Privato" s. 84-85
  • "Konsens na robienie Towarow Lesnÿch" s. 85
  • "Consensus Cedendi Pensionem" s. 85-86
  • "Commissio ad advocatiam" s. 86-87
  • "Consensus eximendi Bona de manibus" s. 88
  • "Commissio Traditionis advocatiae" s. 88-89
  • "Communicatio Prawa Żonie od męża" s. 90-91
  • "Toż samo po Lacinie è converso" s. 91
  • "Item toż po Polsku" s. 92
  • "Conservatio cum novis Praerogativis" s. 92-94
  • "Conservatio przy Dozywociu" s. 94-95
  • "Od administratora do Namiestnika" s. 95-96
  • "Conserva[ti]o circa Immunit[a]tes Domus Parochi" s. 96-97
  • "Conserva[ti]o certae summae sup[er] Bonis Regalib[us]" s. 97-98
  • "Conserva[ti]o circa villam N. et anterius Privilegium" s. 98-99
  • "Cassatio Privilegÿ subreptitie obtenti" s. 99-100
  • "Cassatio Reskryptow cum detrimento skarbu otrzymanÿch" s. 101
  • "Cassatio assignationis" s. 101-102
  • "Cassatio Przywileju" s. 102-104
  • "Cassa[ti]o avulsorum sup[er] Bona Oeconomica" s. 104-105
  • "Toż samo po Polsku" s. 105-106
  • "Confiscatio Bonorum et summar[um]" s. 106-108
  • "Item po Polsku" s. 108-109
  • "Comitatus" s. 110-112
  • "Coadjutoria Dignitatis Ecclesiasticae" s. 112-113
  • "Campi Ductoratus R[eg]ni" s. 113-115
  • "Cancellariatus Supremus" s. 116-118
  • "Cap[ita]neatus absq[ue] Jurisdictione in solidum" s. 118-120
  • "Toż samo po Polsku" s. 120-122
  • "Confirmatio Prawa na Wies N." s. 122-123
  • "Curatela" s. 123-125
  • "Contutoria" s. 125-126
  • "Credentiales od krola ad Privat[um]" s. 126
  • "Circulatoriae a S[acra] R[egia] M[aies]t[a]te ad Ep[isco]pos pro avertendis hybernis stativis ex Bonis Spiritualibus" s. 126-129
  • "Confirmatio adoptionis in Filios NN" s. 129
  • "Cap[ita]neatus Jurisdictionalis ex Ca[us]a aegritudinis incurabilis alteri confertur" s. 129-130
  • "Commissio ad ordina[ti]onem Zamoyscianam" s. 130-132
  • "Commissya na rozsądzenie wiolencÿi" s. 132
  • "Cła Wodne" s. 132-133
  • "Commissio ad dislimitanda Bona conformando se ad Decretum Tribunalitium" s. 133-135
  • "Colonellatus" s. 136
  • "Condonatio Paenae" s. 136-138
  • "Confirmatio Juris Possessorÿ super Bonis Regalibus" s. 138-139
  • "D. D. D." s. 145-154
  • [w tym:] "Declara[ti]o contra Literas salvi conductus" s. 145
  • "Declara[ti]o ut Bona Terrestria a stationib[us] militaribus juxta Leges R[eg]ni sint libera" s. 145-146
  • "Declaratio Privilegÿ cum priori data" s. 146-147
  • "Declara[ti]o Proroga[ti]onis Homagÿ Ducis Curland[iae] s. 147-148
  • "Diploma Cessionis seu Dona[ti]onis summae certae" s. 148-149
  • "Diploma Collationis in usum et administrationem Oeconomiae N S[e]r[enis]s[i]mae Pr[i]nc[i]p[iss]ae N" s. 149-150
  • "Diploma pro Residentia Hamburgensi" s. 150-151
  • "Hoc Ipsum tempore Interregni à Primate" s. 151-152
  • "Deklaracya dla Donataryuszow uboszszych [!] oekonomÿ Mochilowskiey 1693" s. 152-153
  • "Dimissio in libertatem subditi Bonor[um] Regalium" s. 153-154
  • "E. E. E. E." s. 160-172
  • [w tym:] "Exemptio ab omnibus Judicÿs" s. 160
  • "Exemptio ab officÿs" s. 160-161
  • "Exemptio a Residentia" s. 161-162
  • "Exemptio Generalis Militum" s. 162-163
  • "Exemptio ab officÿs Civilibus" s. 163-164
  • "Exemptio a Jure Fisci N" s. 164-166
  • "Erectio Monasterÿ" s. 166
  • "Eliminatio ex Actis" s. 166-167
  • "Elekcya na Starostwo Żmudzkie" s. 167-168
  • "W teyże materii List do obywatelow" s. 168-169
  • "Do senatora" s. 169-170
  • "Ensiferatus" s. 170
  • "Officium Pupillare" s. 369-372
  • "P P P P" s. 377-383
  • [w tym:] "Postae Generalis Administratio" s. 377-378
  • "Praesentatio" s. 379
  • "Item ad Ecclesiam Ritus Graeco Uniti" s. 379-380
  • "Praesenta[ti]o à Privato" s. 380-381
  • "Item ad administratorem a privato" s. 381
  • "Prorogatio L[ite]rarum Salvi Conductus" s. 382
  • "Prorogatio moratoriar[um]" s. 382-383
  • "R. R. R." s. 388-401
  • [w tym:] "Referendariatus" s. 388-389
  • "Relaxatio Bonitionis" s. 389
  • "Reincorporatio Avulsorum à Cap[ita]n[ea]tu N. ad eundem Cap[ita]n[ea]tum" s. 389-390
  • "Rotmistrzostwo Łanowe" s. 390-391
  • "Renovatio Privilegÿ" s. 391-392
  • "Revisio ad Theloneum Instituendum" s. 392-393
  • "Restitu[ti]o Civis Baniti ad honorem" s. 393-394
  • "Restitutio in Jus Patronatus" s. 394-395
  • "Ratihabitio Consens[us] sup[er] Cap[ita]n[ea]tum" s. 395-396
  • "Vel ex tali casu" s. 396
  • "Ratihabitio Senatus Consilÿ pro Residentia extra Regnum S[e]r[enis]s[i]mae NN." s. 396-397
  • "Recredentiales ad S[e]r[enis]s[i]mum Romanorum Imperatorem" s. 397
  • "Recognitio odebrania summy N. Hybernowey" s. 397-398
  • "Rekommendacya od Krola na Podstarostwo do Starosty" s. 398
  • "Recommendationes in Materia connubiali. 1. do Biskupa Wilenskiego" - "2do do Podkanclerzego Koron[nego]" s. 398-399
  • "Recredentiales" s. 399-400
  • "Recredentiales Posłowi Cara Moskieskiego" s. 400-401
  • "S S S S" s. 403-415
  • [w tym:] "Secretariatus cum pensione ad Au[gustam] D[ignitatem] Caesaream" s. 403
  • "Sevretariatus in Regno sinè Pensione" s. 403-404
  • "Salvus Conductus ad Jure agendum" s. 404-405
  • "Secretariatus Personae spirituali" s. 405-406
  • "Salvus Conductus à Vi et Potentia Capitanei subditis" s. 406-407
  • "Salvus Conductus et Vadium" s. 407
  • "Servitoratus" s. 407-408
  • "Servitoratus cum facultate Testandi" s. 408-410
  • "Servitorat po Polsku" s. 410-411
  • "Servitorat à Privato" s. 411
  • "Sublevatio ad componend[um] cum Parte" s. 412
  • "Substitutio in locum Referendarÿ ad dislimitationem" s. 412-413
  • "Substitutio in locum Com[m]issarÿ ad Portorium Civitatum Prussiae" s. 413
  • "Subsistencya na Dworze alias Pensya" s. 413-414
  • "Słoboda" s. 414-415
  • "T. T. T." s. 417-421
  • [w tym:] "Tutoria" s. 417
  • "Tutoria S[i]m[i]lis" s. 417-418
  • "Theloneum Pontale" s. 418-420
  • "Tutoria M[a]g[nifi]cae NN." s. 420
  • "Testimonium Urod[zonemu] Margrabi Pinczowskiemu, a raczey List od Krola chwalący wyprawę porządną" s. 420-421
  • "U U U" s. 422-441
  • [w tym:] "Urząd Ziemski" s. 422
  • "Urząd Ziemski po Polsku" s. 422-423
  • "Urząd Prosty" s. 423-424
  • "Alia Forma" s. 424
  • "Uniwersał ad Casum Zerwania Seymiku Antecomitialnego" s. 424-425
  • "Drugi taki" s. 425-426
  • "Uniwersał na Seymik W[oie]w[o]dztwa NN dla obrania Kommissarzow na Trybu[nał] Radomski" s. 426
  • "Uniwersał na Seymik Gospodarski" s. 426-427
  • "Vadium" s. 427-428
  • "Uniwersał o Wydanie Poddanych Zbiegłych" s. 428-429
  • "Uniwersał ochronny" s. 429-430
  • "Uniwersał ochronny drugi" s. 430-431
  • "Uniwersał Kupcom" s. 431-432
  • "Uniwersał alias Innotescencye na Seymik Podkomorzego od Generała Ziem" s. 432-433
  • "Uniwersał na Seymik Pisarski także od Generała" s. 433-434
  • "Uniwersał na Seymik Elekcyi od Krola" s. 434-435
  • "Drugi takiz" s. 435-436
  • "Uniwersał zalecaiący Kwartę" s. 436-437
  • "Uwolnienie od płacy z Łanu sołtyskiego od Hetmana" s. 437
  • "Uniwersał do Ziemi Zapraszaiący na Wiazd" s. 437-438
  • "Uniwersał aby przy moratoryach zachowano" s. 438
  • "Uniwersał do Listu Przypowiedniego" s. 438-439
  • "Uniwersał do starostow y Inszych aby contribuant sprzęzajem do reparacyi Mostu etc." s. 439-440
  • "Uniwersał in simili materia" s. 440
  • "Uwolnienie oddawania Miarek w Młynach Krolewskich" s. 440-441
  • "W W W" s. 443-447
  • [w tym:] "Wolne robienie Potaszow, smalcugi" s. 443
  • "Wolność Miastu à Privato" s. 443-444
  • "Wyprawienie Cechu à Privato" s. 444-445
  • "Wici na Pospolite ruszenie z okazyi wziętego Elbląga od Brandeburg[ii]" s. 445-447
  • "Z Z Z": "Zachowanie przy Wybraniectwie" s. 449-450
  • "Regimentarstwo Generalne nad Woyskami Koron[nymi] W[ielmożnemu] Jozefowi Potockiemu W[oie]wodzie Kijowskiemu" (Józef Potocki (1673-1751), starosta halicki, wielkorządca krakowski, hetman wlk. kor., wojewoda poznański, kasztelan krakowski, przeciwnik Sasów) s. 451-452
  • "List Krolewski do Woyska Koronnego rekommenduiący G[e]n[er]alnego Regimentarza" s. 452-453
  • "Confirmatio Juris Possessorÿ super Bonis Regalibus" s. 453-454
  • "Rescriptum S[acr]ae R[egi]ae M[aies]t[a]tis ne Civitas Regia Stante Lite exerceat violentias Parti inferendas usq[ue] ad decisionem Causae" s. 454-455
  • "Rescriptum Commissionis G[e]n[er]oso Benöe Instogatori R[eg]ni ut adtendat Dislimitationi Potentiar[um] Vicinarum" s. 455-456
  • "Ostiariatus" s. 456-457
  • "Archiepiscopia metropolitanska Kijowska Halicka y całey Rusi" s. 457-458
  • "Episkopia Ritus Graeco Uniti" s. 458-459
  • "Munus Magisterÿ Postae" s. 459
• Proweniencja:
  • "Ex Libris Bibliothecae Valentini Wolski 1811"
  • "Od Lissnera w zamian 1846" [ręką K. W. Kielisińskiego]
• Hasła przedmiotowe:
  • Benöe instygator kor. (18 w.)
  • Denhoff, Jerzy Albrecht kanclerz w. kor., bp krakowski (1640-1702)
  • Dowmont Jerzy Dominik? sekr. król. rezydent Jana III Sobieskiego w Moskwie stolnik kowieński (zm. 1709)
  • Lipski Konstanty abp metr. lwowski (ca 1622-1698)
  • Małachowski Jan bp krakowski referendarz podkanclerzy kor. 1623-1699
  • Potocki Józef wda kijowski poznański hetman w. kor. (1673-1751)
  • Sapieha Kazimierz Jan Paweł wda wileński hetman w. lit. (ca 1642-1720)
  • Tarło Karol wda lubelski kanclerz w. kor. (zm. 1702)
  • Towiański Jerzy Hipolit klan i wda łęczycki (zm. 1715)
  • Żaboklicki Nikodem woj. podolski kaszt. kamieniecki chor. bracławski (zm. 1706)
  • kancelaria królewska 18 w.
  • Kapituła katedralna Chełmno 18 w.
  • Kolegium jezuickie Poznań 18 w.
  • Trybunał Koronny Piotrków 18 w.
  • Brandenburgia 18 w.
  • Elbląg 18 w.
  • Francja 18 w.
  • Gdańsk 18 w.
  • Hamburg placówka dyplomatyczna 18 w.
  • Kurlandia 18 w.
  • Lublin 18 w.
  • Malbork 18 w.
  • Mohylew ekonomia królewska 1693
  • Poznań jezuici 18 w.
  • Prusy 18 w.
  • Radom Trybunał 18 w.
  • Zamość Ordynacja 18 w.
  • Żmudź starostwo 18 w.
  • Grekokatolicy Polska 18 w.
  • Kościół katolicki Polska 18 w.
  • Poczta polska 18 w.
  • Unici w Polsce 18 w.
  • urzędy w Polsce 18 w.
  • Żydzi w Polsce 18 w.
  • formularze kancelaryjne 18 w.
  • piśmiennictwo pragmatyczne
  • pomoc kancelaryjna
  • wzornik pism 18 w.
• Uwagi:
  • Wycięte, wyrwane lub brakujące strony: 1-2, 31-34, 155-158, 203-204, 325-326, 363-366 oraz dwie po s. 459
  • ss. 205-206 luźne
  • ss. 48-50, 140-144, 159, 173-176, 191-194, 205, 207-208, 241-244, 304-306, 327-328, 373-376, 384-387, 402, 416, 448 czyste (pozostawione puste do zapisania)
  • na wewn. k. oprawy obok wpisów prowenienc. wpisana tym samym atramentem ręką paginacji cyfra "70" (liczba porządkowa ogólnego zbioru?)
  • pismo trzech rąk (ręka głównego zrębu, ręka zakończenia oraz ręka ostatniego wpisu na s. 459)
  • nieliczne marginalia
  • na wielu kartach rkpsu występują naprzemiennie dwa znaki wodne: 1. trzy duże lilie andegaweńskie o smukłych proporcjach w układzie 1:2 (jedna na górze, dwie na dole) oraz 2. jednorożec kroczący, tworzące najprawdopodobniej jeden filigran złożony. Poza tym pojawiają się jeszcze dwa inne filigrany (zapewne jeden f. złożony ze znaku głównego i pomocniczego): 3. w dwóch skrzyżowanych dołem gałązkach wawrzynu tworzących owal dwa skrzyżowane miecze pod otwartą koroną s. 305-306, 373-374, 383-384, f. odwrócony s. 243-245, 327-328, 385-386 i 4. sygla "ICV" lub "VCI" s. 361-362, 387-388, f. odwrócony s. 205-208, 241-242, 375-376.