Dialogorum Libri IV.

Opis

• Sygnatura: BK 00009
• Kopie:
  • Mf 1365
  • Mf 1068
• Autor: Grzegorz I (papież ; ca 540-604)
• Tytuł: Dialogorum Libri IV.
• Miejsce i czas powstania: 13-14 w.
• Opis fizyczny: 142 k. 24x16 cm
• Oprawa: Deski, skóra szara, 19 w.
• Język: Łac., pol.
• Zawartość:
  • [Próby pióra z XVI w. Oprócz tekstu na marginesie tą samą ręką wypisano wiersz:] Gaza frequens libicos duxit Karthago triumphos k. I
  • [Na części niezapisanej - recto - od XIII-XVI w. wypisywano próby pióra, bez ważniejszej teści, np.:] Nemo confidat nimium se cunctis. Nemo desperet meliora lapsis k. Ir.
  • [Początek traktatu:] Incipit liber primus dialogorum beati gregorii pape. Quadam namque die quorundam secularium tumultibus depressus [...] k. II
  • "'Incipit liber primus dyalogorum beati Gregorii pape'. 'Gregorius'. Quadam namque die quorundam secularium tumultibus depressus k. 1v.-142
  • [Zapiski prowieniencyjne znajdują się obok prób pióra na sąsiedniej z k. II k. 142v. Notatki XIV w.:] Incipit liber sanctae Marie virginis. [Notatki XV w.:] Liber beate Marie in Nouo Dobrilug. [Notatki XV w.;] Requiratur de prima et secunda parte malogranati prepositus Schamotuliensis. k. 142v.
• Grafika:
  • ludzka sylwetka z rękami wzniesionymi - szkic piórkiem II
  • inicjał R - ołówkowy szkic na marg., potem odtworzony w kol. czerwonym 17v.
• Proweniencja:
  • Ze zbioru Tytusa Działyńskiego
  • "Requiratur de prima et secunda parte Malogranati prepositus Schamotuliensis" - [rkps k. 142v. 15 w.]
  • "Liber beate Marie in Nouo Dobrilug" - [rkps k. 142v. 15 w.]
• Hasła przedmiotowe:
  • Benedykt z Nursji (św. ; ca 480-547)
  • Patrologia 6-7 w.
• Uwagi:
  • Na wyklejkach rękopisu k. I i II wypisano teksty tego samego utworu, co wewnątrz rękopisu. Karty te pochodzą zapewne z zepsutych kart kopiowanego utworu. Na k. II ślad wspołczesnego szkicu piórkiem przedstawiającego sylwetkę ludzką z rękami wzniesionymi.
  • Przy k. 110 i 111 silnie obcięty margines. Pergamin gruby z otworami zwykłymi w skórze i z miejscami zniszczonymi przez robactwo.
  • Tytuły i imiona osób dialogu są czerwone. Floratura włoskowata w kilku wypadkach wykonana jest atramentem zwykłym lub zielonym. Na marginesie k. 17v zachował się ołówkowy szkic do inicjału R, odtworzonego w takim samym prawie kształcie czerwono. Liniowanie atramentem.
  • Brak podziału na rozdziały. Księga II zaczyna się na k. 26v, III na k. 54v, IV na k. 97v.
  • Pismo: minuskuła gotycka XIII/XIV w. w jednej kolumnie. Inicjały niebiesko-czerwono-białe. Kolory w inicjałach zazębiają się łukami lub schodkami. Wnętrze liter wypełnione jest czerwonymi i niebieskimi filigranami. Oprócz inicjału, zwłaszcza w dół, wzdłuż marginesu przedłużają się włoskowate wypustki floratury, na przemian czerwone i niebieskie. Większe inicjały spotykamy na k. 1v, 26v, 54v, 97v. Mniejsze inicjały występują po kilka na stronie i są czerwone.
  • Nazwę Nowy Dobryłuk przybrał klasztor w Bledzewie (monasterium Bledzoviense) w diecezji poznańskiej, 11 km od ujścia Obry do Warty, koło Skwierzyny. Klasztor ten ufundował książę wielkopolski Władysław Odonic w 1232 r. sprowadziwszy cystersów z Dobrego Łuku na Łużycach. Zrazu cystersi osiedli w Zemsku w 1286 r., a do Bledzewa przenieśli się w latach 1407-1414, choć część zakonników nadal pozostała w Zemsku. Por. Nowodworski: "Encyklopedia kościelna" III s. 604, "Słownik geograficzny królestwa Polskiego" I s. 242 i XV s. 571 (przeniesienie nastąpiło dla braku wody w 1378 r.). Był to aż do 1549 r. klasztor obsadzony przez niemieckich mnichów. Spolszczony klasztor skasowali Niemcy w 1835 r. Inwentarz z 1930 r. określa rękopis na w. XV idąc za błędnym opisem Celichowskiego (I B Dogmatyka 9). Opis Kętrzyńskiego (Dz. teol. 19) wieku nie okreslił.
  • Ortografia: np. actenus. Poprawki na razurze późniejszą ręką trafiają się od k. 2v. począwszy dość często, ręką XV w. Z różnych okresów pochodzą też rzadkie dopiski marginalne - z XV w. na k. 39 i 127. O innych rękopisach por. A. Krappe w "Le Moyen Age" XLVII s. 272-275.
  • Oprawa XIX w. w grube deski obciągnięte szarą skórą bez klamer i narożników. Zdobiła ją ramka z podwójnymi liniami skrzyżowanymi po przekątniach. Zamknięcie woluminu stanowiło wiązanie paskiem skórzanym; ślady odgniecenia paska widać przy grzbiecie i na brzegu dolnej okładki, której krawędź wyraźnie jest zagłębiona.
• Opracowania: PL 77, 149-429; por. Clavis Patrum Latinorum. 1951 nr 1713 O innych rkpsach por. Krappe A., "Le Moyen Age" XLVII s. 272-275