[Instrument notarialny wyroku oficjała poznańskiego Mikołaja Sobockiego w sprawie między ks. Piotrem Rąbińskim, plebanem z Tulc, a ks. Marcinem, plebanem w Głęboczku, o dziesięciny pieniężne ze wsi parafialnych Głęboczek i Zielonka]

Library catalog
Dyplomy
Download bibliographic description

Description

  • Sygnatura: Dypl. 036
  • Tytuł: [Instrument notarialny wyroku oficjała poznańskiego Mikołaja Sobockiego w sprawie między ks. Piotrem Rąbińskim, plebanem z Tulc, a ks. Marcinem, plebanem w Głęboczku, o dziesięciny pieniężne ze wsi parafialnych Głęboczek i Zielonka]
  • Kopie:
    • Fotokop. IV 558
    • CD 685
  • Wystawca dokumentu: Sobocki, Mikołaj (?-1479)
  • Miejsce i rok: 1471 [m. 5 a 26.07.]
  • Opis fizyczny: 59x36 cm
  • Język: Łac.
  • Treść: Kustosz kapituły katedralnej, wikariusz generalny i oficjał poznański Mikołaj Sobocki (Nicolaus de Sobotha) wydaje wyrok zaoczny (in contumaciam) w sprawie między ks. Piotrem Rąbińskim (de Rambine / de Rambyn / Rambynsky), rektorem (plebanem) kościoła w Tulcach (de Thulcze), a ks. Marcinem, plebanem z Głęboczka, o dziesięciny pieniężne (fertones decimales) z ról kmiecych ze wsi parafialnych Głęboczek (Glamboczecz) i Zielonka (Zelonka / Zelonky) należne parafii w Tulcach, których była bezprawnie pozbawiona od 1431 r. (pierwszy wyrok oficjała poznańskiego Klemensa Drzewickiego z Oktawy Bożego Narodzenia 1434 r.), a które przysądza jej teraz na powrót wyrokiem ostatecznym. W tekście dok. przytoczony w transumpcie mandat biskupa poznańskiego Andrzeja Bnińskiego dla Mikołaja Sobockiego w tej samej sprawie z 1 III 1471 r. Poza wymienionymi nazwiskami wystawców, aktualnych stron sporu, jak i świadków czynności procesowych, w dok. pojawiają się kilkakrotnie nazwiska dawnych stron sporu, poprzedników obecnych plebanów: Jakuba i Pawła – dwóch byłych rektorów (plebanów) kościoła w Tulcach, którzy pełnili swój urząd i zarządzali parafią w tym samym czasie, instalowani na jednym, niepodzielnym beneficjum plebańskim (rzadki przypadek), jak i byłego plebana z Głęboczka Adama, a także Klemensa Drzewickiego, bakałarza prawa, kanonika i oficjała poznańskiego oraz notariusza publ., czy Stanisława Górki, adwokata konsystorza poznańskiego i rektora szkoły katedralnej w Poznaniu. [Szczegóły treści tego bardzo obszernego dokumentu niedostępne z powodu złego stanu zachowania dyplomu i nieczytelności części tekstu] Wiarygodność zeznania potwierdza w formule notarialnej na polecenie oficjała Jakub z Szamotuł (zm. po 1513), notariusz publiczny kreacji cesarskiej (imperiali auctoritate) w konsystorzu poznańskim, który był obecny przy dokonaniu czynności prawnej i własnoręcznie spisał instrument. [Dziesięciny z obu miejscowości z tytułu dawnego nadania biskupiego należały do uposażenia kościoła w Tulcach, ufundowanego przez ród Łodziów z Bnina Opalińskich. Położony wśród lasów Puszczy Zielonki Głęboczek miał w tym czasie prawa miejskie (1458 – przed 1580), był więc miasteczkiem, i znajdował się od dawna w rękach tej rodziny. Równocześnie był Głęboczek siedzibą osobnej parafii, której pleban miał w swym uposażeniu role i łąki zarówno miejscowe, jak i z należącej do parafii wsi Zielonka, a do tego jeszcze dziesięcinę z tej ostatniej]
  • Hasła przedmiotowe:
    • Adam pleban w Głęboczku (poprzednik Marcina)
    • Andrzej z Bnina Opaliński (ca 1396–1479)
    • Drzewicki, Klemens s. Bogusława z Drzewicy, bakałarz prawa, kanonik i scholastyk poznański (?-1469)
    • Górka, Stanisław adwokat konsystorza poznańskiego, rektor szkoły katedralnej, pleban w Ptaszkowie
    • Jakub rektor, pleban w Tulcach
    • Jakub z Szamotuł kleryk poznański, pisarz i notariusz publiczny (?-post po 1513)
    • Marcin pleban w Głęboczku (następna Adama)
    • Paweł rektor, pleban w Tulcach
    • Paweł II (papież ; 1417-1471)
    • Rąbiński, Piotr 15 w.
    • Sobocki, Mikołaj wikariusz generalny i oficjał poznański (?-1479)
    • Dyplomatyka 15 w.
    • Dziesięciny 15 w. Wielkopolska
    • Kancelaria biskupia 15 w. Poznań (woj. wielkopolskie)
    • Notariat 15 w. Polska
    • Urzędnicy 15 w. Polska
    • Sądownictwo kościelne 15 w. Poznań (woj. wielkopolskie)
    • Głęboczek (woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Murowana Goślina) 15 w.
    • Głęboczek (woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Murowana Goślina) 15 w.
    • Poznań (woj. wielkopolskie) 15 w.
    • Tulce 15 w.
    • Tulce 15 w.
    • Tulce 15 w.
    • Zielonka (woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Murowana Goślina) 15 w.
    • Zielonka (woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Murowana Goślina) 15 w.
    • Kolegiata św. Marii Magdaleny w Poznaniu – dziesięciny – 15 w.
    • Oficjalat, 15 w., Poznań (woj. wielkopolskie)
    • Kmiecie – Głęboczek – 15 w.
    • Mandaty – 15 w.
    • Notariat publiczny – Wielkopolska – 15 w.
    • Notariusze publiczni – Wielkopolska – 15 w.
    • Transumpty – 15 w
    • Znaki notarialne – Wielkopolska – 15 w
    • Wydanie wyroku
  • Pieczęć: Pozostały tylko paski pergaminowe.
  • Uwagi:
    • Oryg. ; perg. ; stan zachowania dok. mimo przeprowadzonej konserwacji zły: zniszczony przez wilgoć, przybrudzony, ze zgięciami i zagięciami narożników, pojedynczymi plamami na tekście i licznymi małymi plamkami tak w tekście, jak i in dorso oraz licznymi dziurami w miejscach złożeń.
    • Czytelność tekstu zła (zarówno tekstu głównego, jak i formuły notarialnej): w dużej części nieczytelny, poza tym trudno czytelny (wyblakły i przybrudzony atrament), nieliczne podkreślenia (wyblakłe) w tekście ; minuskuła gotycka (inwokacja kaligrafowana pismem minuskulnym o znacznie większym module pisma z ozdobnym inicjałem na wysokość całego tekstu) ; nota marg. późniejsza (nieczytelna) ; ślady ośmiu złożeń + szeroka zakładka ; na odwrocie: nota streszczająca? nieczytelna ; współczesna sygn. ołówkowa Dypl. 36.
    • Dok. w formie instrumentu notarialnego (formuła notarialna z ozdobnym inicjałem na początku wpisana pod tekstem głównym) ; znak notarialny (signum notariale) po lewej (heraldycznie prawej) stronie karty obok formuły, poważnie uszkodzony wskutek ubytków perg.: na trójstopniowej podstawie pięciopłatkowa i pięciolistna rozeta na krótkiej łodydze, na stopniach podstawy od góry: Ihesus Ma(...) [Maria] Juua p(.......)mes [pusilanimes] (wygląd znaku i ortografia napisów nieidentyczne z opublikowanymi przez Gąsiorowskiego) (A. Gąsiorowski, Notariusze publiczni w Wielkopolsce schyłku wieków średnich, Poznań 1993, s. 27, poz. 156 i rys. 156 w katalogu znaków).
    • J. Nowacki (Dzieje archidiecezji poznańskiej, t. II, [Poznań] 1964) nie zna tego dok.

MARC

  • 100 a Sobocki, Mikołaj d (?-1479)
  • 245 a [Instrument notarialny wyroku oficjała poznańskiego Mikołaja Sobockiego w sprawie między ks. Piotrem Rąbińskim, plebanem z Tulc, a ks. Marcinem, plebanem w Głęboczku, o dziesięciny pieniężne ze wsi parafialnych Głęboczek i Zielonka]
  • 250 a Autograf
  • 260 a Poznań c 1471 [m. 5 a 26.07.]
  • 300 c 59x36 cm
  • 500 a Oryg. ; perg. ; stan zachowania dok. mimo przeprowadzonej konserwacji zły: zniszczony przez wilgoć, przybrudzony, ze zgięciami i zagięciami narożników, pojedynczymi plamami na tekście i licznymi małymi plamkami tak w tekście, jak i in dorso oraz licznymi dziurami w miejscach złożeń.
  • 500 a Czytelność tekstu zła (zarówno tekstu głównego, jak i formuły notarialnej): w dużej części nieczytelny, poza tym trudno czytelny (wyblakły i przybrudzony atrament), nieliczne podkreślenia (wyblakłe) w tekście ; minuskuła gotycka (inwokacja kaligrafowana pismem minuskulnym o znacznie większym module pisma z ozdobnym inicjałem na wysokość całego tekstu) ; nota marg. późniejsza (nieczytelna) ; ślady ośmiu złożeń + szeroka zakładka ; na odwrocie: nota streszczająca? nieczytelna ; współczesna sygn. ołówkowa Dypl. 36.
  • 500 a Dok. w formie instrumentu notarialnego (formuła notarialna z ozdobnym inicjałem na początku wpisana pod tekstem głównym) ; znak notarialny (signum notariale) po lewej (heraldycznie prawej) stronie karty obok formuły, poważnie uszkodzony wskutek ubytków perg.: na trójstopniowej podstawie pięciopłatkowa i pięciolistna rozeta na krótkiej łodydze, na stopniach podstawy od góry: Ihesus | Ma(...) [Maria] | Juua p(.......)mes [pusilanimes] (wygląd znaku i ortografia napisów nieidentyczne z opublikowanymi przez Gąsiorowskiego) (A. Gąsiorowski, Notariusze publiczni w Wielkopolsce schyłku wieków średnich, Poznań 1993, s. 27, poz. 156 i rys. 156 w katalogu znaków).
  • 500 a J. Nowacki (Dzieje archidiecezji poznańskiej, t. II, [Poznań] 1964) nie zna tego dok.
  • 520 a Kustosz kapituły katedralnej, wikariusz generalny i oficjał poznański Mikołaj Sobocki (Nicolaus de Sobotha) wydaje wyrok zaoczny (in contumaciam) w sprawie między ks. Piotrem Rąbińskim (de Rambine / de Rambyn / Rambynsky), rektorem (plebanem) kościoła w Tulcach (de Thulcze), a ks. Marcinem, plebanem z Głęboczka, o dziesięciny pieniężne (fertones decimales) z ról kmiecych ze wsi parafialnych Głęboczek (Glamboczecz) i Zielonka (Zelonka / Zelonky) należne parafii w Tulcach, których była bezprawnie pozbawiona od 1431 r. (pierwszy wyrok oficjała poznańskiego Klemensa Drzewickiego z Oktawy Bożego Narodzenia 1434 r.), a które przysądza jej teraz na powrót wyrokiem ostatecznym. W tekście dok. przytoczony w transumpcie mandat biskupa poznańskiego Andrzeja Bnińskiego dla Mikołaja Sobockiego w tej samej sprawie z 1 III 1471 r. Poza wymienionymi nazwiskami wystawców, aktualnych stron sporu, jak i świadków czynności procesowych, w dok. pojawiają się kilkakrotnie nazwiska dawnych stron sporu, poprzedników obecnych plebanów: Jakuba i Pawła – dwóch byłych rektorów (plebanów) kościoła w Tulcach, którzy pełnili swój urząd i zarządzali parafią w tym samym czasie, instalowani na jednym, niepodzielnym beneficjum plebańskim (rzadki przypadek), jak i byłego plebana z Głęboczka Adama, a także Klemensa Drzewickiego, bakałarza prawa, kanonika i oficjała poznańskiego oraz notariusza publ., czy Stanisława Górki, adwokata konsystorza poznańskiego i rektora szkoły katedralnej w Poznaniu. [Szczegóły treści tego bardzo obszernego dokumentu niedostępne z powodu złego stanu zachowania dyplomu i nieczytelności części tekstu] Wiarygodność zeznania potwierdza w formule notarialnej na polecenie oficjała Jakub z Szamotuł (zm. po 1513), notariusz publiczny kreacji cesarskiej (imperiali auctoritate) w konsystorzu poznańskim, który był obecny przy dokonaniu czynności prawnej i własnoręcznie spisał instrument. [Dziesięciny z obu miejscowości z tytułu dawnego nadania biskupiego należały do uposażenia kościoła w Tulcach, ufundowanego przez ród Łodziów z Bnina Opalińskich. Położony wśród lasów Puszczy Zielonki Głęboczek miał w tym czasie prawa miejskie (1458 – przed 1580), był więc miasteczkiem, i znajdował się od dawna w rękach tej rodziny. Równocześnie był Głęboczek siedzibą osobnej parafii, której pleban miał w swym uposażeniu role i łąki zarówno miejscowe, jak i z należącej do parafii wsi Zielonka, a do tego jeszcze dziesięcinę z tej ostatniej]
  • 530 d Fotokop. IV 558
  • 530 d CD 685
  • 541 c st. zas.
  • 546 a Łac.
  • 600 a Adam c pleban w Głęboczku (poprzednik Marcina)
  • 600 a Andrzej z Bnina Opaliński d (ca 1396–1479)
  • 600 a Drzewicki, Klemens c s. Bogusława z Drzewicy, bakałarz prawa, kanonik i scholastyk poznański d (?-1469)
  • 600 a Górka, Stanisław c adwokat konsystorza poznańskiego, rektor szkoły katedralnej, pleban w Ptaszkowie
  • 600 a Jakub c rektor, pleban w Tulcach
  • 600 a Jakub z Szamotuł c kleryk poznański, pisarz i notariusz publiczny d (?-post po 1513)
  • 600 a Marcin c pleban w Głęboczku (następna Adama)
  • 600 a Paweł c rektor, pleban w Tulcach
  • 600 a Paweł b II c (papież ; d 1417-1471)
  • 600 a Rąbiński, Piotr y 15 w.
  • 600 a Sobocki, Mikołaj c wikariusz generalny i oficjał poznański d (?-1479)
  • 650 a Dyplomatyka y 15 w.
  • 650 a Dziesięciny y 15 w. z Wielkopolska
  • 650 a Kancelaria biskupia y 15 w. z Poznań (woj. wielkopolskie)
  • 650 a Notariat y 15 w. z Polska
  • 650 a Urzędnicy y 15 w. z Polska
  • 650 a Sądownictwo kościelne y 15 w. z Poznań (woj. wielkopolskie)
  • 651 a Głęboczek (woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Murowana Goślina) x dziesięciny y 15 w.
  • 651 a Głęboczek (woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Murowana Goślina) y 15 w.
  • 651 a Poznań (woj. wielkopolskie) x biskupstwo y 15 w.
  • 651 a Tulce y 15 w.
  • 651 a Tulce x plebani y 15 w.
  • 651 a Tulce x parafia x dochody y 15 w.
  • 651 a Zielonka (woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Murowana Goślina) x dziesięciny y 15 w.
  • 651 a Zielonka (woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Murowana Goślina) y 15 w.
  • 653 a Kolegiata św. Marii Magdaleny w Poznaniu – dziesięciny – 15 w.
  • 653 a Oficjalat, 15 w., Poznań (woj. wielkopolskie)
  • 653 a Kmiecie – Głęboczek – 15 w.
  • 653 a Mandaty – 15 w.
  • 653 a Notariat publiczny – Wielkopolska – 15 w.
  • 653 a Notariusze publiczni – Wielkopolska – 15 w.
  • 653 a Transumpty – 15 w
  • 653 a Znaki notarialne – Wielkopolska – 15 w
  • 655 a Wydanie wyroku
  • 700 a Jakub z Szamotuł c kleryk poznański, pisarz i notariusz publiczny d (?-post po 1513)
  • 700 a Sobocki, Mikołaj c wikariusz generalny i oficjał poznański d (?-1479)
  • 852 j Dypl. 036
  • 919 a Brak pieczęci (zgodnie z koroboracją formuły notarialnej do instrumentu przywieszona była pieczęć wystawcy dok., oficjała poznańskiego Mikołaja Sobockiego)
  • 920 g Pozostały tylko paski pergaminowe.

Indexes