"Kürtzer und gründlicher bericht von Erbfellen. Wie es darmit [?] im Lande Preusen, Nach Magdeburgischem, Sachsischem, und Cullmischem, Rechte frei vnd gewo[n]heit gehalte[n] wirdtt. Vnd Sünderlich, was diessfals der Khöniglichen Stadt Dantzigk Recht vnd gebrauch ist, Durch M. Casparum Schützen Secretarienn daselbst zusammenn getragen. Anno Salutis nostrae 1589."

Description

• Sygnatura: BK 00856
• Kopie: Mf 1924
• Autor: Schütz Kasper kronikarz, pisarz miejski Gdańska (ca 1540-1594)
• Tytuł: "Kürtzer und gründlicher bericht von Erbfellen. Wie es darmit [?] im Lande Preusen, Nach Magdeburgischem, Sachsischem, und Cullmischem, Rechte frei vnd gewo[n]heit gehalte[n] wirdtt. Vnd Sünderlich, was diessfals der Khöniglichen Stadt Dantzigk Recht vnd gebrauch ist, Durch M. Casparum Schützen Secretarienn daselbst zusammenn getragen. Anno Salutis nostrae 1589."
• Miejsce i czas powstania: Gdańsk 1589
• Opis fizyczny: 61 k. 34x21 cm
• Oprawa: sk. zielona, 16 w., konserwowana i uzup. w 1975 r.
• Język: Łac., niem.
• Zawartość:
  • "Von verschwesterten vnd Verbrudertten Erben Cap[ittel] 28." k. 48v
  • Rkps zawiera kodeks prawa spadkowego z 1589 r. oparty na prawodawstwie magdeburskim, saksońskim i chełmińskim, a obowiązujący na obszarze Prus Królewskich z Gdańskiem na czele. Autorem kodeksu jest sekretarz Rady Miejskiej Gdańska i były prof. poetyki na Uniwersytecie w Królewcu Kasper Schütz (ok. 1540-1594), później wybitny przedstawiciel gdańskiej historiografii jako autor kroniki Pomorza i Prus Królewskich "Historia Rerum Prussicarum" (wyd. 1592), którego nazwisko widnieje na karcie tyt. manuskryptu. Szerzej o nim zob. "Allgemeine Deutsche Biographie" (ADB), Bd. 33, Leipzig 1891, s. 132, a także Z. Zdrójkowski, Zarys dziejów prawa chełmińskiego 1233-1862, Toruń 1983. Rkps spisano kaligraficznym pismem gotyckim. Por. rkpsy BK 857, BK 859.
  • Tytuł dzieła k. 1
  • "Den Erbaren, Ehrenuhesten Namhafften vnd weisen Herren Richtern Eltermanne vnd Schöpfen der Erbaren gerichte der Rechten vnd alten Stadt Dantzigk, meinenn günstigen herren, Willige vnd Stettes geulissene dienste Beuohr" (wstęp) k. 2-13v
  • "Inhalt der Cap[ittel] dis[ses] Büches" k. 14
  • Postanowienia szczegółowe prawa spadkowego k. 15-52
  • [w tym:] "Von Testamentem Cap[ittel] 1." k. 15-19
  • "Was man in Testamenten vergeben müge Cap[ittel] 2." k. 19-22
  • "Der Stat Dantzigk Wilkuhre, von Testament Sanungen Cap[ittel] 3." k. 22-23v
  • "Von der Siebbetzahll Cap[ittel] 4." k. 23v-26
  • "Ein andere art die grad der siebbeschafft zu zehlen Cap[ittel] 5." k. 26-27v
  • "Wie man niederwartz erbe niemmet Cap[ittel] 6." k. 27v-29
  • "Wie der Sohn oder Tochther, vnd der vnverstorbenen Sones [!] oder Tochter Kindt Erben Cap[ittel] 7." k. 29-29v
  • "War Ius repraesentationis seÿ Cap[ittel] 8." k. 30-31
  • "Von Zweierleÿ Kindern nach Entmischen Rechtte, vnd der Dantzigker willkühre, Cap[ittel] 9." k. 31-32
  • "Ob der Bruder vnd Schwester oder Sones vnd Tochter Kind neher ist. Cap[ittel] 10." k. 32v-33v
  • "Von vnechten Kindern Cap[ittel] 11." k. 33v-34v
  • "Ob die Kinder die geehelicht werden mit den ehellich gebornen Erben mügen Cap[ittel] 12" k. 34v-37
  • "Wie die ausgestateten Kinder Erben. Cap[ittel] 13." k. 37-38v
  • "Von vater Vnd mutter theill. Cap[ittel] 14." k. 38v-39v
  • "Ob das weib von dem mannesschwanger nach verlassen würde Cap[ittel] 15." k. 39v-40
  • "Wie man auffwartz erbe niemmet Cap[ittel] 16." k. 40v
  • "Ob vater vnd mutter, oder bruder vnd Schwester neher seindt. Ca[pittel] 17." k. 40v-42v
  • "Ob der grosvater vnd grosmutter oder der volbürtige Bruder vndt Schwester neher ist Cap[ittel] 18." k. 42v-43v
  • "Ob der grosvater vnd die Grosmutter oder der halbbruder neher ist. Cap[ittel] 19." k. 43v-45
  • "Wie der Grosvater, oder Grosmutter vnd des brudern Oder Schwestern Kindt erben Cap[ittel] 20." k. 45
  • "Ob der grosvater oder des Vatern bruder neher sei Capittel. 21." k. 45v-47
  • "Ob der elter vater, oder des grosvatern bruder neher seÿ. Cap[ittel] 22." k. 47
  • "Vom eltter vater vnd des Vattern bruder Cap[ittel] 23." k. 47
  • "Vom eltter vater, Vnd des Vatern Brudern Kinderen oder der mutter Schwester Kinderen Cap[ittel] 24." k. 47-47v
  • "Ob der Eltter vatter oder des brudern Kindt neher seÿ Cap[ittel] 25." k. 47v
  • "Wie man seit halben erbenimmet Cap[ittel] 26." k. 47v-48
  • "Von bruder vnd bruder Kindern Cap[ittel] 27." k. 48-48v
  • "Ob Brüder vnd Schwester kinder nach den heubttern oder nach den Stämmen Theilen. Cap[ittel] 29." k. 48v-49v
  • "Ob der Halbe Bruder, oder des Vollen Bruders Sohn neher seÿ Cap[ittel] 30." (w tym mandat łac. Zygmunta III Wazy b.m.d. oraz dyplom bpa chełmskiego? Samuela Maciejowskiego?, wyd. w Wilde 8 VIII 1541 r. dot. spraw gdańskich) k. 49v-52
• Proweniencja: Biblioteka T. Czackiego?
• Hasła przedmiotowe:
  • prawo spadkowe 16 w. Prusy Królewskie
  • piśmiennictwo pragmatyczne
• Uwagi:
  • kk. 53-61 czyste
  • Pierwsze karty ze śladami zniszczeń wywołanych przez pasożyty
  • Na kartach rkpsu występuje znak wodny z rybą (flądrą) wpisaną w okręg (f. jednej z papierni miejskich na terenie Gdańska lub Pomorza Gdańskiego): k. 6, 12-13, 15-16, 19, 23-24, 27-28, 30, 33, 35, 38, 45, 56, 61, f. odwrócony k. 1, 5, 8, 11, 20, 37, 40, 43, 46, 50-51, 53, 57-58.
  • tytularia i pierwsze wersy akapitów rubrowane pismo jednej ręki
  • po konserwacji w Bibl. Kórnickiej w 1975 r. (wpis na wewn. stronie tylnej okładki opr.)